Những lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị gout (Kỳ I)

Colchicin là thuốc điều trị gout cổ điển, là thuốc được chọn lựa để điều trị gout cấp. Thuốc hiệu quả nhất trong vòng 12-24 giờ đầu tiên của cơn gout cấp, nhưng sau đó tác dụng giảm dần theo tình trạng viêm kéo dài. Gout là nguyên nhân gây đau, là bệnh viêm khớp mạn hành hạ loài người hàng ngàn năm nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị gout (Kỳ I)Những lưu ý khi sử dụngthuốc điều trị gout (Kỳ I)Colchicin là thuốc điều trị gout cổ điển, là thuốc được chọn lựa để điềutrị gout cấp. Thuốc hiệu quả nhất trong vòng 12-24 giờ đầu tiên của cơngout cấp, nhưng sau đó tác dụng giảm dần theo tình trạng viêm kéo dài.Gout là nguyên nhân gây đau, là bệnh viêm khớp mạn hành hạ loài ngườihàng ngàn năm nay. Trong quá khứ, bệnh được gọi là bệnh của các vị vuado hay gặp ở các vua chúa từ thời của Hippocrates.Tất cả các tế bào sống, kể cả những tế bào trong cơ thể chúng ta, đều cóchứa chất DNA, được cấu tạo từ một nhóm nguyên liệu trong đó có các chấthóa học gọi là purines. Một số thịt động vật, hải sản, đậu khô, thức uống cócồn chứa lượng purines cao. Khi cơ thể chúng ta tiêu hoá chất purines, nóbiến đổi lượng dư thừa không sử dụng thành acid uric.Thận là cơ quan thường đào thải acid uric. Khi thận của chúng ta không thểđiều hòa được lượng acid uric máu do bệnh lý ở thận hoặc do lượng aciduric tăng cao sau khi sử dụng một loại thực phẩm nào quá nhiều, acid uric sẽtích lũy trong cơ thể. Theo thời gian, acid uric tập trung quanh các khớp vàtạo thành những tinh thể hình kim trong khớp. Các tinh thể này kích thíchgây viêm và đau, là triệu chứng của đợt bùng phát gout cấp. Các tinh thểacid uric còn có thể kết dính lại với nhau dưới da và tạo thành những u nhỏgọi là tophi. Khi các tophi này hình thành ở thận và đường tiết niệu, chúngtrở thành sỏi.Colchicin là thuốc điều trị gout cổ điển, là thuốc được chọn lựa để điều trịgout cấp. Thuốc hiệu quả nhất trong vòng 12-24 giờ đầu tiên của cơn goutcấp, nhưng sau đó tác dụng giảm dần theo tình trạng viêm kéo dài. Ngoài ra,khi được dùng để điều trị cơn gout cấp, colchicine gây những phản ứng phụtrên đường tiêu hóa, đặc biệt là nôn và tiêu chảy, ở 80% bệnh nhân.Bệnh nhân có thể phòng tránh một đợt gout cấp bằng cách uống một viêncolchicine duy nhất khi xuất hiện triệu chứng đau đầu tiên.Colchicine không được dùng khi độ lọc cầu thận (GFR) dưới 10 ml/phút, vànên giảm liều xuống ít nhất một nửa khi GFR thấp hơn 50 ml/phút.Colchicine cũng nên tránh dùng ở bệnh nhân rối loạn chức năng gan, tắc mậtvà tiêu chảy nhiều.Đáp ứng lâm sàng khi dùng colchicine không phải là đặc hiệu cho gout vàcòn có thể gặp ở bệnh nhân giả gout, bệnh lý khớp sarcoid, viêm khớp vảynến và viêm gân vôi hóa.Colchicine còn dùng tiêm tĩnh mạch. Tuy đường dùng này có thể ngăn chặnđược một đợt gout cấp, nhưng chỉ nên sử dụng trong những tình huống thậtcần thiết do độc tính của thuốc. Ở một số nước không cho phép dùng tiêmtĩnh mạch nữa vì tỷ lệ tử vong có thể lên đến 2%. Cần phải sử dụngcolchicine tiêm tĩnh mạch rất thận trọng ở bệnh nhân suy gan, suy thận. Nếuthuốc thoát khỏi thành mạch, nó có thể gây hoại tử mô. Trong mạch máu, nócó thể gây viêm tắc tĩnh mạch. Mất bạch cầu hạt là biến chứng quan trọngnhất khi dùng colchicine tĩnh mạch. Cần đếm bạch cầu hạt trước khi tiêmtruyền. Các biến chứng khác bao gồm đông máu nội mạc rải rác (DIC), suythận, độc tế bào gan, co giật và sốc.Điều trị phòng ngừa đợt gout cấpKhi sử dụng dự phòng bằng colchicine có thể làm giảm đợt cấp xuống 85%.Liều dự phòng colchicine tiêu chuẩn là 0,6mg ngày 2 lần. Khi suy thận cầngiảm liều hoặc dùng cách nhật.Nếu so sánh với 80% bệnh nhân có nguy cơ tác dụng phụ trên đường tiêuhóa khi dùng colchicin cho đợt gout cấp, thì liều lượng colchicine dự phòngchỉ gây tác dụng phụ trên 4% bệnh nhân mà thôi.Sử dụng colchicine kéo dài có thể dẫn đến yếu cơ kết hợp với tăng creatinekinase do thuốc gây bệnh lý thần kinh cơ, đặc biệt ở những bệnh nhân suythận.Nếu bệnh nhân không dùng được colchicine, có thể thay thế bằng NSAID đểdự phòng, ví dụ indomethacin, 25mg ngày 2 lần.Dự phòng bằng colchicine có thể bắt đầu ngay ở đợt cấp của gout.Giảm lượng acid uricTrong nhiều trường hợp, các bệnh nhân bị đợt gout cấp lần đầu cần phảiđược điều trị bằng các thuốc hạ uric acid, do nguy cơ tái phát những đợt cấpvề sau và do nguy cơ hình thành những tophi phá hủy ở xương và bao hoạtdịch, ngay cả khi không có những đợt viêm cấp.Trong tất cả các trường hợp, nguy cơ và lợi ích cần được cân nhắc dựa trêntừng bệnh nhân. Ví dụ, ở một bệnh nhân cao tuổi có nhiều bệnh lý đi kèm vàsuy thận, nguy cơ khi dùng thuốc để hạ acid uric có thể cao hơn lợi ích mànó đem lại.Mục tiêu điều trị là giữ mức acid uric ở khoảng 5-6 mg/dL.Nguy cơ xảy ra đợt gout cấp thứ 2 sau đợt đầu tiên là 62% sau 1 năm, 78%sau 2 năm, và 93% sau 10 năm.Điều trị bằng colchicine đơn độc có thể phòng ngừa những đợt gout cấpnhưng không ngăn cản được việc tích lũy acid uric trong các khớp có thểdẫn đến việc phá hủy khớp sau này.Mặc dù việc sử dụng các chất làm hạ acid uric là quan trọng, không nên bắtđầu dùng chúng ngay trong đợt gout cấp vì có thể làm cho đợt cấp nặng hơnvà kéo dài lâu hơn. Chỉ nên dùng chúng vài tuần sau khi đợt cấp đã lui vàdưới sự bảo vệ của colchicine để đề phòng tái p ...