Những thách thức đối với kinh tế Việt Nam năm 2019 khi CPTPP chính thức có hiệu lực

Bài viết đưa ra một số nhận định và đánh giá những thách thức đối với kinh tế Việt Nam năm 2019 trong bối cảnh Hiệp định CPTPP chính thức có hiệu lực tại Việt Nam từ tháng 1/2019.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những thách thức đối với kinh tế Việt Nam năm 2019 khi CPTPP chính thức có hiệu lực KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA NHỮNG THÁCH THỨC ĐỐI VỚI KINH TẾ VIỆT NAM NĂM 2019 KHI CPTPP CHÍNH THỨC CÓ HIỆU LỰC PGS. TS. Nguyễn Việt Hùng* PGS. TS. Hà Quỳnh Hoa** TS. Lương Văn Khôi*** Tóm t t: Bài vi t này a ra m t s nh n nh và ánh giá nh ng thách th c i v i kinh t Vi t Nam n m 2019 trong b i c nh Hi p nh CPTPP chính th c có hi u l c t i Vi t Nam t tháng 1/2019. K t qu c a nghiên c u cho th y trong b i c nh kinh t toàn c u n m 2019 t n t i nhi u r i ro và tri n v ng t ng tr ng kinh t toàn c u có xu h ng y u i, trong khi ó m th ng m i và m tài chính c a Vi t Nam ngày càng l n, s t o ra nh ng thách th c không nh v i kinh t Vi t Nam n m 2019. K t qu phân tích nh l ng và mô ph ng thông qua mô hình NiGEM v tác ng c a vi c g b các rào c n thu quan theo cam k t trong CPTPP khi Hi p nh này chính th c có hi u l c theo 4 k ch b n khác nhau c ng ã ch ra nh ng thách th c cho kinh t Vi t Nam n m 2019 và nh ng n m ti p theo. T khóa: Bi n ng kinh t th gi i, CPTPP, thách th c v i kinh t Vi t Nam. *,** Tr ng i h c Kinh t Qu c dân *** Trung tâm Thông tin và D báo KT-XH Qu c gia - B KH và T 72  KINH TẾ VIỆT NAM NĂM 2018 VÀ TRIỂN VỌNG NĂM 2019 Hướng tới chính sách tài khóa bền vững và hỗ trợ tăng trưởng 1. GIỚI THIỆU H i nh p kinh t qu c t cho phép các qu c gia t n d ng c t i a l i th so sánh c a mình so v i các n c thành viên khác trong các hi p nh th ng m i. Thông qua nâng cao kh n ng c nh tranh qu c t và khu v c s giúp các qu c gia y nhanh quá trình t ng tr ng và phát tri n kinh t c a mình. Tuy nhiên, quá trình này c ng a n nhi u thách th c mà các doanh nghi p trong n c ph i i m t, c bi t, khi các doanh nghi p trong n c y u c v t ch c qu n lý l n trình công ngh , c ng nh chi n l c kinh doanh. Trong nh ng n m qua, Vi t Nam ã t c nhi u thành t u trong t ng tr ng kinh t , n n t ng c a c ch th tr ng ã c hình thành và ngày càng h i nh p sâu r ng vào n n kinh t th gi i. Vi t Nam ti p t c ti n vào th tr ng th gi i thông qua các hi p nh th ng m i song ph ng và a ph ng. c bi t là các hi p nh th ng m i th h m i nh CPTPP v i m c t do hóa th ng m i l n hay ti p c n th tr ng m t cách toàn di n. Theo cam k t thu quan trong các hi p nh th ng m i, các bi u thu và h n ng nh thu quan c thay i theo xu h ng gi m d n và m t s dòng thu ti n t i d b hoàn toàn. Nghiên c u này s a ra nh ng nh n nh và ánh giá v nh ng thách th c i v i kinh t Vi t Nam n m 2019 khi các cam k t v c t gi m thu quan trong CPTPP b t u có hi u l c vào n m 2019. t c m c tiêu nghiên c u, ngoài ph n gi i thi u và tài li u tham kh o, k t c u c a bài vi t g m: M c 2 - Xu h ng bi n ng kinh t th gi i, trong m c này s a ra nh n nh v nh ng r i ro và tri n v ng trong t ng tr ng kinh t th gi i n m 2019; M c 3 - Thách th c c a Vi t Nam khi CPTPP có hi u l c, trong ph n này s ánh giá tác ng c a vi c c t gi m thu quan theo cam k t trong CPTPP n v i kinh t Vi t Nam và M c 4 - K t lu n và m t s ki n ngh . 2. XU HƯỚNG BIẾN ĐỘNG KINH TẾ THẾ GIỚI B i c nh kinh t th gi i hi n nay ang b c vào giai o n t ng tr ng cao h n th i k h u kh ng ho ng 2008 - 2009 nh ng l i ti m n nhi u r i ro khó l ng. Nh ng bi n ng v ti n t các th tr ng m i n i, s leo thang các mâu thu n/tranh ch p th ng m i c bi t là c ng th ng th ng m i gi a M và Trung Qu c ngày càng gia t ng, có th làm gi m à t ng tr ng kinh t toàn c u... Cách m ng công nghi p 4.0 ang di n ra m nh m , tác ng sâu r ng n m i m t, t ra nhi u v n i v i các qu c gia, dân t c. Bên c nh ó, các m i e d a toàn c u nh bi n i khí h u, ch t th i nh a trên bi n, s nhi m c c a th c ph m nhi u n i trên th gi i... ang t ng lên nhanh chóng, c ng e d a t i s t ng tr ng c a kinh t th gi i. 73 KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA Kinh t th gi i i m t v i nhi u r i ro C ng th ng th ng m i leo thang là m t thách th c l n i v i n n kinh t th gi i khi “nh ng tuyên b ng h ch ngh a b o h ang d n bi n thành hành ng” (IMF, 2018). Tình tr ng b t n do tranh ch p th ng m i gây ra có th kéo theo nh ng r i ro mang tính h th ng i v i kinh t toàn c u. C ng th ng th ng m i M - Trung tác ng không nh t i Trung Qu c, các n n kinh t châu Á và các qu c gia d b t n th ng khác nh Argentina, Brazil và Th Nh K . IMF (2019) c nh báo c h i th gi i ti p t c duy trì t ng tr ng ang “ít d n” trong b i c nh nguy c v m t cu c chi n ti n t gi a M và Trung Qu c ngày càng rõ nét. Bên c nh ó là nh ng b t ng th ng m i và kh ng ho ng t i các th tr ng m i n i. Nh ng r i ro ngày càng gia t ng gi a lúc c ng th ng th ng m i dâng cao và nh ng lo ng i v a chính tr di n ra v i nh ng i u ki n tài chính b th t ch t ang tác ng t i nhi u th tr ng m i n i và các n c ang phát tri n. N công c a các n c ang m c cao k l c, ti m n nguy c gây m t lòng tin, tác ng tiêu c c t i tri n v ng t ng tr ng kinh t . Các chuyên gia kinh t WB c ng cho r ng, các n c ông Nam Á s ch u tác ng b t l i t c ng th ng th ng m i gi a M và Trung Qu c. Xu t kh u c a các n c trong khu v c b nh h ng do m c ph thu c vào th tr ng Trung Qu c khá cao, trong khi c u t i n n kinh t s 2 th gi i này l i suy gi m do tác ng b i cu c chi n th ng m i v i M . Bên c nh ó, các n c trong khu v c c ng tham gia nhi u vào chu i giá tr c a các m t hàng xu t kh u c a c M và Trung Qu c nên các bi n pháp thu quan tr a l n nhau gi a hai n n kinh t l n nh t th gi i s tác ng tiêu c c t i doanh s xu t nh p kh u c a khu v c. Tri n v ng t ng tr ng toàn c u ...