Nuôi ăn tĩnh mạch ở trẻ sơ sinh

Nuôi ăn tĩnh mạch ở trẻ sơ sinh đòi hỏi phải đáp ứng những yêu cầu đặc biệt do những đặc điểm riêng biệt về chuyển hóa ở lứa tuổi này, nhất là ở trẻ non tháng. Để biết rõ hơn về nội dung chi tiết, mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nuôi ăn tĩnh mạch ở trẻ sơ sinhNUOÂI AÊN TÓNH MAÏCH SÔ SINHNuoâi aên tónh maïch ôû treû sô sinh ñoøi hoûi phaûi ñaùp öùng nhöõng yeâu caàu ñaëcbieät do nhöõng ñaëc ñieåm rieâng bieät veàà chuyeån hoùa ôû löùa tuoåi naøy, nhaát laø ôû treûnon thaùng.I- CHÆ ÑÒNH: Sô sinh cöïc non (< 1000g), suy hoâ haáp naëng, saên soùc tieàn phaåu vaø haäuphaåu caùc dò taät baåm sinh ñöôøng tieâu hoùa (hôû thaønh buïng, thoaùt vò cuoáng roán,teo thöïc quaûn baåm sinh...), vieâm ruoät hoaïi töû,... Caùc beänh lyù khaùc khi khoâng theå dung naïp naêng löôïng toái thieåu 60kcal/kg/ngaøy qua ñöôøng mieäng trong thôøi gian 3 ngaøy (neáu caân naëng 1800g) hoaëc 5 ngaøy (neáu caân naëng  1800g).II- CAÙC BÖÔÙC THÖÏC HIEÄN NUOÂI AÊN TÓNH MAÏCH:1. Nuoâi aên tónh maïch toaøn phaàn:a) Choïn tónh maïch ngoaïi bieân / trung taâm:Chæ nuoâi aên tónh maïch trung taâm trong tröôøng hôïp:+ Nhöõng beänh lyù caàn nuoâi aên tónh maïch daøi ngaøy ( 2 tuaàn).+ Caàn cung caáp naêng löôïng cao nhöng phaûi haïn cheá dòch (noàng ñoäGlucose  12,5%).Ña soá tröôøng hôïp beänh lyù coøn laïi chæ caàn nuoâi aên tónh maïch ngoaïi bieân.Nhöõng ñieåm löu yù khi nuoâi aên tónh maïch ngoaïi bieân:+ Noàng ñoä Glucose  12,5%.+ Noàng ñoä acid amine (AA)  2%.b) Tính nhu caàu caùc chaát:b.1. Nhu caàu naêng löôïng:- Baét ñaàu ôû möùc toái thieåu 50 Kcal/kg/ngaøy, taêng daàn ñeå ñaït 80 - 120kcal/kg/ngaøy.- Nguoàn naêng löôïng chính phaûi ñöôïc cung caáp töø Glucose vaø lipid, tæ leäCalo thích hôïp laø:Glucose:Lipid = 1:1- 1g Glucose  4 Kcal, 1g lipid  9 Kcal, 1g AA  4 Kcalb.2. Nhu caàu nöôùc: Sô sinh ñuû thaùng:N160 - 80ml/kgN280 - 100ml/kgSô sinh non thaùng:N3100 - 120ml/kg N4120 - 150ml/kgCaân naëng (gm)N1–2N3N15 – 201000 – 12501001301401250 – 1500901201301500 – 1750801001301750 – 200080110130- Taêng nhu caàu dòch: phototherapy (taêng 10-20%), dòch maát theâm (dòchdaï daøy, tieâu chaûy)- Giaûm nhu caàu dòch (40 - 60 ml/kg/ngaøy): tieát ADH khoâng thích hôïptrong caùc beänh lyù ôû naõo (sanh ngaït, xuaát huyeát naõo, vieâm maøng naõo),suy thaän, suy tim)b.3. Nhu caàu ñieän giaûi: Na+: 2 -3 mEq/kg/ngaøy, baét ñaàu töø N2. K+: 2 -3 mEq/kg/ngaøy, baét ñaàu töø N2. Ca++: 30 - 45 mg/kg/ngaøy.Löu yù:+ Chæ baét ñaàu cho Na, K töø ngaøy thöù hai sau sanh.+ Ñoái vôùi treû non thaùng, nhu caàu Na+ cao hôn so vôùi treû ñuû thaùng coù theåtaêng ñeán 4 - 8 mEq/kg/ngaøy.b.4. Dextrose: Khôûi ñaàu: 6 - 8 mg/kg/phuùt. Neáu dung naïp toát: taêng 2mg/kg/phuùt moãi24 giôø, giôùi haïn möùc dung naïp: 11-14 mg/kg/phuùt.Ñaùnh giaù dung naïp Glucose:+ Ñöôøng huyeát: 90 - 130 mg%.+ Ñöôøng nieäu: veát hoaëc aâm tính. Caùch tính noàng ñoä Dextrose caàn truyeàn theo toác ñoä truyeàn (mg/kg/ph)vaø nhu caàu dòch (ml/kg/ng):ml/kg/ngaøymg/kg/phuùt% Glucose- Nuoâi aên baèng ñöôønnoàng ñoämaïch ngoaïn bieân: noàng ñoä Glucose khoângBaûng tính g tónh Glucose caà i phañöôïc quaù 12,5g%b.5. Protein:Baét ñaàu cho luùc 3 ngaøy tuoåi.Noàng ñoä truyeàn thích hôïp: 1 g% ñoái treû ñuû thaùng, 0,5 g% ñoái vôùi nonthaùng, khoâng ñöôïc vöôït quaù 2,5 g%.Khôûi ñaàu: 0,5 - 1 g/kg/ngaøy.Taêng daàn 0,5 - 1 g/kg/ngaøy ñeán lieàu: 2,5 - 3 g/kg/ngaøy, treân lieàu naøy coùtheå gaây toan chuyeån hoùa, taêng BUN, Amoniac/maùu.Ñoái vôùi beänh nhaân suy thaän, AA giôùi haïn toái ña ôû möùc 1,5 g/kg/ngaøycho ñeán khi BUN trôû veà bình thöôøng.Traùnh duøng AA taïo naêng löôïng, löôïng Calories coù nguoàn goác khoângphaûi laø protein phaûi ñuû ñeå AA toång hôïp protein:Cal/kg khoâng protein(töø Glucose vaø Lipid)25355070g protein /kg11,522,5b.6. Lipid (Lipofundine 10%, 20%): Tuoåi baét ñaàu cho Lipid laø 3 ngaøy tuoåi, ñoái vôùi treû non thaùng neân muoänhôn luùc 7 ngaøy tuoåi. Lipid laø dung dòch ñaúng tröông, an toaøn khi truyeàn tónh maïch ngoaïi bieân.Traùnh pha chung vôùi caùc dung dòch khaùc vì deã gaây hieän töôïng nhuõtöông hoùa gaây thuyeân taéc môõ. Toát nhaát neân truyeàn moät ñöôøng rieâng,hoaëc neáu söû duïng chung moät ñöôøng tónh maïch vôùi ba chia, Lipid phaûiôû gaàn tónh maïch nhaát nhaèm haïn cheá thôøi gian tieáp xuùc vôùi caùc dungdòch khaùc. Khôûi ñaàu: 0,5 - 1 g/kg/ngaøy (5 - 10 ml/kg/ngaøy Lipofundine 10%). Neáudung naïp toát: taêng daàn 0,5 g/kg ñoái vôùi treû ñuû thaùng vaø 0,25 g/kg ñoáivôùi treû non thaùng moãi ngaøy cho ñeán lieàu toái ña laø 3 g/kg/ngaøy. Truyeànchaäm trong thôøi gian 12 - 18 giôø (duøng bôm tieâm töï ñoäng) caàn daønhmoät khoaûng thôøi gian troáng (6 - 8 giôø) ñeå ñaùnh giaù ñoä dung naïp Lipid.+ Khoâng dung naïp lipid: sau 6 -8 giôø ñaõ ngöng truyeàn Lipid, huyeáttöông vaãn coøn maøu ñuïc nhö söõa hoaëc triglyceride/maùu  200 mg%,trong tröôøng hôïp naøy caàn giaûm lieàu lipid.+ Treû coù caân naëng raát thaáp hoaëc sô sinh nhieãm truøng thöôøng khoângdung naïp vôùi lieàu toái ña cuûa lipid.+ Dung dòch lipid 20% dung naïp toát hôn dung dòch 10% (do tæ leäphospholipid/triglyceride thích hôïp hôn ñoái vôùi sô sinh) Truyeàn Lipid coù theå laøm giaûm gaén keát bilirubin, chöùc naêng tieåu caàu,caàn löu yù:+ Neáu coù taêng bilirubin giaùn tieáp vöôït quaù 1/2 ngöôõng thay maùu: lieàulipid toái ña phaûi döôùi 1 g/kg/ngaøy.+ Choáng chæ ñònh: suy gan hoaëc roái loaïn ñoâng maùu do nguyeân nhaânkhaùc.b.7. Vitamine vaø caùc yeáu toá vi löôïng:Vitamine vaø yeáu toá vi löôïng chæ coù chæ ñònh trong nhöõng beänh lyù caànnuoâi aên tónh maïch daøi ngaøy ( 2 tuaàn).Trong nuoâi aên tónh maïch ngaénngaøy, caùc chaát naøy coù theå ñöôïc boå sung qua ñöôøng mieäng trong giaiñoaïn sau.c) Trình töï thöïc hieän khi nuoâi aên tónh maïch:1. Tính löôïng dòch toång coäng cung caáp qua nuoâi aên tónh maïch:Toång löôïng dòch = Nhu caàu dòch/ngaøy - Dòch truyeàn khaùc (pha thuoác,...)2. Tính löôïng Lipid caàn truyeàn, tröø theå tích Lipid khoûi toång löôïng dòch3. Tính noàng ñoä Dextrose.4. Tính löôïng protein.5. Tính nhu caàu ñieän giaûi.6. Tính löô ...