Nuôi Trai và cấy ngọc Trai nhân tạo

Nuôi Trai thương phẩm - Bãi nuôi: Tương tự bãi lấy giống, riêng độ mặn có thể từ 22 - 35ppt. Vào mùa đông nhiệt độ không xuống thấp dưới 15oC, mùa hè nhiệt độ không cao quá 30oC. Độ sâu từ 3 m trở xuống. - Lồng nuôi: Hiện nay nuôi lớn Trai ngọc chủ yếu nuôi bằng lồng. Thường dùng loại lồng hình tròn (vòng tròn đáy đường kính 45 cm, vòng tròn trên khoảng 35 cm).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nuôi Trai và cấy ngọc Trai nhân tạo Nuôi Trai và cấy ngọc Trai nhân tạo4.5.1. Nuôi Trai thương phẩm - Bãi nuôi: Tương tự bãi lấy giống, riêng độ mặn cóthể từ 22 - 35ppt. Vào mùa đông nhiệt độ không xuốngthấp dưới 15oC, mùa hè nhiệt độ không cao quá 30oC. Độsâu từ 3 m trở xuống. - Lồng nuôi: Hiện nay nuôi lớn Trai ngọc chủ yếu nuôibằng lồng. Thường dùng loại lồng hình tròn (vòng tròn đáyđường kính 45 cm, vòng tròn trên khoảng 35 cm). Khunglồng được làm bằng dây thép  3 mm có bọc lớp nhựachống rỉ, lồng đan bằng dây cước hoặc dây nilon, có miệngvà dây treo. - Mật độ nuôi: Tuỳ theo kích cỡ Trai giống mà có cácmật độ khác nhau. Cỡ giống 2 – 3 cm khoảng 120 – 150con/lồng; Cỡ 4 – 5 cm khoảng 100 con/lồng; Cỡ 6 – 6,5cm khoảng 80 con/lồng. -Thức ăn: Chủ yếu Trai tự lọc lấy thức ăn có ở trongmôi trường nước. - Quản lý chăm sóc: Mỗi tháng một lần làm vệ sinhcho Trai, cạo sạch sun, hà và các vật bám ở vỏ Trai, vệ sinhlồng bè. Thường xuyên tuyển chọn phân loại Trai để nuôitheo đúng mật độ. Nuôi cho đến khi kích thước Trai đạt 6 –9 cm (thường sau 1– 2 năm) thì có thể thu hoạch hoặcchuyển thành Trai nguyên liệu để cấy ngọc .4.5.2. Kỹ thuật cấy ngọc Trai nhân tạo Ngọc Trai là một vật trang sức rất quý giá được nhânloại ưa chuộng từ lâu. Từ thời Bà Trưng nhân dân ta đã biếtxuống biển mò Trai lấy ngọc. Cho tới nay đã trải qua baothế kỷ, ngọc Trai vẫn là một nguồn lợi vô cùng to lớn.Nhưng việc khai thác đơn thuần dựa vào thiên nhiên cungcấp đã không thể thoả mãn cho nhu cầu tiêu dùng và cònlàm cho nguồn lợi thiên nhiên cạn kiệt. Việc nghiên cứuphát triển nuôi Trai lấy ngọc là một tất yếu. Các loài Traingọc thuộc họ Pteriidae là các loài có thể tạo ra ngọc Traiquý giá như Trai ngọc môi vàng (Pinctada maxima), Traingọc môi đen (Pinctada margaritifera), Trai mã thị(Pinctada martensii) a) Cơ sở khoa học của việc cấy ngọc Trai nhân tạo:Trong tự nhiên ngọc Trai được hình thành như thế nào?.Câu hỏi này đã cuốn hút nhiều nhà khoa học làm việckhông mệt mỏi trong nhiều thập kỷ. Đến cuối thế kỷ 19 túingọc (pearlsac) được phát hiện. Đây là một phát hiện quantrọng, túi ngọc đã được đánh giá là yếu tố quyết định đểngọc Trai tự nhiên được hình thành. Sự hình thành ngọcTrai trong tự nhiên là do khi có một dị vật (cát, ký sinhtrùng,...) từ bên ngoài lọt vào giữa vỏ Trai và lớp màng áongoài rồi chìm dần vào mô liên kết cùng một phần tế bàobiểu bì của màng áo. Các tế bào này phân cắt, phát triểnbao quanh dị vật thành túi ngọc. Túi ngọc sẽ phân tiết ngọcTrai bám vào dị vật tạo thành ngọc tự nhiên. Đây là cơ sởkhoa học cho việc cấy ngọc Trai nhân tạo. Muốn chủ độngtạo ra ngọc, người ta dựa vào nguyên tắc trên, cắt lấy mộtmảnh màng áo ngoài của Trai đem bọc một nhân ngọc rồicấy vào trong mô của một con Trai khác để tạo nên túingọc để sinh ra ngọc. b) Cơ chế của quá trình tạo ngọc: Các tế bào biểu bì mặt ngoài màng áo (thượng bì) cóchức năng vận chuyển protein, đường đa (polysaccarid),các ion kim loại và gốc muối đến xoang màng áo. Tại đâysẽ xảy ra phản ứng:Ca2+ + CO32- = CaCO3Ion kim loại + gốc muối kim loạiCaCO3 và muối kim loại lại kết hợp với nhau tạo thànhphiến đá vôi sắp xếp có trật tự. Polysaccarid và protein kếthợp lại tạo thành chất kết nối các phiến đá vôi lại với nhau.Chính sự sắp xếp xen kẽ giữa hai thành phần hữu cơ(Protein và Polysaccarid) và vô cơ (phiến đá vôi) tạo nênmàu sắc óng ánh cho ngọc TraiHình 36. Qúa trình hình thành ngọc tự nhiênHình 37. Cơ sở khoa học của việc cấy ngọc nhân tạoHình 38. Vị trí cấy ngọc TraiHình 39. Cơ chế hình thành ngọc Trai c) Kỹ thuật cấy ngọc nhân tạo: - Chuẩn bị Trai để cấy ngọc: Trai nguyên liệu là Traidùng để lấy tế bào màng áo, chọn những con khoảng 2 – 3năm tuổi (kích thước khoảng 6 – 9 cm), khỏe mạnh, khôngbị bệnh, màng áo không bị thương, vỏ có màng xà cừ đẹp.Trai kỹ thuật là Trai dùng để cấy nhân vào, chọn những contốt nhất là 3 – 4 năm tuổi (2 – 3 năm tuổi cũng được), ngoạihình cân đối, không dị dạng, khỏe mạnh, 2 vỏ khép chặt,nội tạng, màng áo không bị tổn thương, không mắc bệnh,màng áo dày đều. Trước khi cấy nhân cần chuẩn bị Traibằng cách nuôi Trai trong các lồng tre hay lưới. Việc cấynhân chỉ được thực hiện khi Trai đạt kích thước quy địnhvà thường tiến hành từ tháng 4 – 10 dương lịch, đây là thờikỳ sinh trưởng của Trai. Nếu khi cấy nhân mà tuyến sinhdục Trai phát triển thì thường bị rơi nhân hoặc ngọc bị bẩn,có khi làm Trai chết. Vì vậy, cần chọn Trai kỹ thuật cótuyến sinh dục không phát triển để cấy nhân. Có 2 cách đểchuẩn bị Trai kỹ thuật đó là ức chế hoặc kích thích tuyếnsinh dục phát triển, tùy thời gian mà tiến hành theo mỗicách khác nhau.+ Cách thứ nhất: ức chế tuyến sinh dục được tiến hành vàođầu mùa sinh sản. Thời gian này nhiệt độ bắt đầu tăng saumùa đông lạnh nhưng tầng nước sâu nhiệt độ vẫn còn thấp.Vì vậy đưa Trai nuôi ở tầng nước sâu với nhiệt độ thấp sẽức chế tuyến sinh dục phát ...