Thông tin tài liệu:
Tham khảo tài liệu phân biệt dị ứng thuốc thật dị ứng thuốc giả, y tế - sức khoẻ, y học thường thức phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân biệt dị ứng thuốc thật dị ứng thuốc giả Phân biệt dị ứng thuốc thật - dị ứng thuốc giảDị ứng thuốc là phản ứng quá mức, bất thường,có hại cho cơ thể người bệnh khi dùng hoặc tiếpxúc với thuốc. Dị ứng thuốc chiếm gần một phầntư các tai biến thuốc trong môi trường bệnh viện,nó phụ thuộc vào liều lượng thuốc. Các phản ứngdị ứng thuốc thật thường ngứa hoặc có biểu hiệnngoài da. Có nhiều phản ứng không phải do dịứng thuốc, cần phân biệt và đề phòng.Dị ứng thuốc là phản ứng quá mức, bất thường, cóhại cho người bệnh khi dùng hoặc tiếp xúc với thuốc(có sự kết hợp dị nguyên với kháng thể hoặc vớilympho bào mẫn cảm), do đã có giai đoạn mẫn cảmvà gây ra những phản ứng tại chỗ hoặc toàn thân. Dịứng thuốc không phụ thuộc vào liều lượng thuốc, cótính mẫn cảm chéo, với một số triệu chứng và hộichứng lâm sàng đặc trưng, thường có biểu hiệnngoài da và rất ngứa. Nếu dùng lại thuốc này hoặchọ hàng với nó thì phản ứng sẽ xảy ra nặng hơn vàcó thể tử vong.Dị ứng thuốc thật (dị ứng thuốc đích thực hoặc dịứng thật do thuốc) thường không khởi phát trong lầnđầu tiên tiếp xúc với thuốc. Đó là phản ứng quámức, bất thường, có hại cho cơ thể người bệnh khidùng hoặc tiếp xúc với thuốc những lần sau do đã cógiai đoạn mẫn cảm (khoảng thời gian từ khi bệnhnhân dùng hoặc tiếp xúc với một thuốc nào đó lầnđầu đến khi khởi phát triệu chứng dị ứng thuốc đầutiên ở người bệnh, khoảng thời gian này kéo dài từ7-21 ngày, tức là có quá trình hình thành kháng thểđặc hiệu), do đó có sự kết hợp dị nguyên-kháng thể(hoặc với lympho bào mẫn cảm). Dị ứng thuốcchiếm gần một phần tư các tai biến thuốc trong môitrường bệnh viện, nó phụ thuộc vào liều lượngthuốc. Dị ứng thuốc có tính mẫn cảm chéo, tức làngười bệnh khi bị dị ứng với một loại thuốc sẽ tựđộng dị ứng với các loại thuốc khác là dẫn xuất củanó, hoặc có cấu trúc hóa học tương tự hoặc có sảnphẩm chuyển hóa gần tương đương. Ví dụ: bệnhnhân có phản ứng dị ứng với thuốc penicillin thì họkhông thể hoặc phải rất thận trọng khi dùng các loạithuốc khác trong họ beta-lactam. Bệnh nhân bị dịứng thật với một thuốc chống co giật nào đó thì họcũng không thể hoặc phải rất thận trọng khi dùng cácloại thuốc khác cùng nhóm chống co giật… vì nó cóthể gây những phản ứng rất tai hại. Dị ứng thuốc thậtcó biểu hiện bằng một số triệu chứng và hội chứnglâm sàng đặc trưng: sốc phản vệ, mày đay, phùQuincke, viêm da tiếp xúc… Các phản ứng dị ứngthuốc thật thường ngứa hoặc có biểu hiện ngoài dado hậu quả của phản ứng kết hợp dị nguyên - khángthể hoặc với lympho bào mẫn cảm, dẫn đến giảiphóng các hóa chất trung gian: histamin, serotonin,bradykinin… Những chất này ngoài tác dụng gây racác triệu chứng dị ứng khác, nó còn kích thích cácđầu mút dây thần kinh cảm giác và gây ngứa. Cuốicùng nếu bệnh nhân dị ứng thật với một thuốc thìbạn hầu như sẽ không được dùng lại thuốc đó, vìphản ứng dị ứng những lần sau sẽ nặng hơn và trầmtrọng hơn những lần trước, có thể dẫn đến tử vong. Mày đay - một biểu hiện của dị ứng thuốc.Dị ứng thuốc giả (dị ứng giả do thuốc) là tình trạngbất thường của cơ thể người bệnh sau khi dùngthuốc, có biểu hiện lâm sàng giống như dị ứngthuốc. Tuy nhiên những phản ứng này không có giaiđoạn mẫn cảm. Loại phản ứng này không có tínhmẫn cảm chéo. Nếu ai đó bị tai biến không phải dịứng thật với thuốc nào đó thì họ vẫn có thể dùng lạinó mà không sợ phản ứng có hại nặng hơn. Hai loạiphản ứng có hại do thuốc hay nhầm với dị ứng thuốclà tác dụng phụ của thuốc và tình trạng không dungnạp do thuốc. Sự khác biệt giữa dị ứng thật do thuốcvà dị ứng giả do thuốc không chỉ thể hiện qua lýthuyết mà còn thể hiện rõ trên lâm sàng. Ví dụ, bệnhnhân không dùng với penicillin làm cho họ đau đớndo dạ dày co thắt. Nhưng nếu buộc phải dùngpenicillin để chữa một bệnh nhiễm trùng nào đó thìbệnh nhân vẫn an toàn khi không có loại thuốc nàođể thay thế, mặc dù bệnh nhân vẫn phải chịu đựngnhững cơn đau quặn dạ dày do penicillin gây ra.Ngược lại nếu bệnh nhân trong tiền sử bị co thắtđường thở, tính mạng bị đe dọa do dị ứng vớipenicillin thì chắc chắn họ sẽ không thể và khôngdám dùng thuốc này vì tử vong có thể xảy ra lập tức ...