Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến năng suất lúa của các hộ nông dân xã Nghi Vạn, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An

Bài viết “Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến năng suất lúa cho các hộ nông dân xã Nghi Vạn, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An” nhằm đề xuất một số giải pháp nâng cao năng suất lúa dựa trên những căn cứ khoa học trong thời gian sắp tới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến năng suất lúa của các hộ nông dân xã Nghi Vạn, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An Tạp chí Khoa học, Tập 2, Số 3/2023 PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN NĂNG SUẤT LÚA CỦA CÁC HỘ NÔNG DÂN XÃ NGHI VẠN, HUYỆN NGHI LỘC, TỈNH NGHỆ AN Phạm Thị Thanh Thủy 1,*, Đoàn Thị Hiền 1 1 Trường Đại học Kinh tế Nghệ An, *Email: phamthithanhthuy@naue.edu.vn Tóm tắt: Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng nhằm phân tích các nhân tốảnh hưởng đến năng suất lúa với dữ liệu là 85 hộ nông dân xã Nghi Vạn, huyện Nghi Lộc, tỉnhNghệ An. Kết quả cho thấy: Trong 4 nhân tố đưa vào mô hình thì có 3 nhân tố có ý nghĩathống kê đó là: Giống lúa, tham gia cánh đồng lúa và diện tích trồng lúa (mức ý nghĩa 5%);riêng nhân tố độ tuổi của chủ hộ không có ý nghĩa thống kê. Để nâng cao năng suất lúa chocác hộ nông dân cần khuyến khích hộ nông dân tham gia vào chương trình cánh đồng lớn, sửdụng giống có sự giới thiệu của cán bộ khuyến nông và xem xét mở rộng quy mô sản xuất. Từ khoá: Năng suất lúa, Hộ nông dân, Xã Nghi Vạn. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ phát triển các giống lúa thuần này. Những năm Lúa là cây trồng rất thân thuộc và phổ biến gần đây, được sự quan tâm của chính quyền địaở nước ta, cây lúa được trồng khắp mọi miền phương, nhất là trong việc thí điểm mô hình cánhcủa đất nước. Đặc biệt điều kiện khí hậu, thổ đồng lớn đồng thời cung ứng giống lúa phù hợp,nhưỡng của nước ta rất thuận lợi cho cây lúa năng suất cây lúa tại địa phương đã cải thiện đángphát triển. Trong mỗi thời kỳ, mỗi giai đoạn kể. Vụ xuân năm 2023, năng suất lúa trong môcây lúa cần có một chế độ chăm sóc về bón hình trình diễn đạt 72 tạ/ha, trong khi năng suấtphân, nước tưới, cỏ dại, phòng trừ sâu bệnh của lúa đại trà trong cùng điều kiện sinh thái vàkhác nhau. Vì vậy, việc áp dụng kết hợp thổ nhưỡng đạt 70 tạ/ha (Lệ Hằng, 2023).nhiều biện pháp, phù hợp với từng thời kỳ Bên cạnh những kết quả đạt được, sảntừng giai đoạn là rất cần thiết đối với việc xuất lúa gạo của xã Nghi Vạn còn gặp nhiềunâng cao năng suất lúa. khó khăn hạn chế: Quy mô sản xuất hộ nông Cây lúa là một trong những cây trồng chủ lực dân nhỏ lẻ, diện tích đất nông hộ thấp; sửcủa xã Nghi Vạn, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An dụng nhiều loại giống trên cùng cánh đồng;với tổng diện tích trồng lúa lên đến 503 ha. Bà chất lượng vật tư đầu vào chưa được quản lýcon trong xã chủ yếu trồng lúa thuần như giống tốt;…; Đặc biệt có một thách thức mà ngườiNA6, NA2… tuy giống lúa thuần khả năng sản suất lúa đang gặp phải như: thiên tai, dịchnhiễm bệnh cao nhưng giá bán cao, chất lượng bệnh ngày càng nhiều. Những yếu tố nàytốt nên người dân trong toàn xã vẫn duy trì để đang làm cho năng suất lúa của xã đang có sự 68 Tạp chí Khoa học, Tập 2, Số 3/2023thiếu ổn định, một số hộ gia đình bị sụt giảm. kết quả của việc so sánh lượng hàng hóa vàTrong khi đó giá lúa giảm và việc tiêu thụ gặp dịch vụ được sản xuất (đầu ra) với lượng đầunhiều khó khăn. vào được sử dụng để sản xuất hàng hóa và Vì vậy, “Phân tích các nhân tố ảnh dịch vụ đó.hưởng đến năng suất lúa cho các hộ nông Năng suất cây trồng là số lượng sản phẩmdân xã Nghi Vạn, huyện Nghi Lộc, tỉnh chính thu được tính trên một đơn vị diện tíchNghệ An” nhằm đề xuất một số giải pháp gieo trồng hoặc diện tích thu hoạch của từngnăng cao năng suất lúa dựa trên những căn cứ loại cây trồng trong một vụ sản xuất hoặc cảkhoa học trong thời gian sắp tới. năm của một đơn vị sản xuất nông nghiệp, 2. NỘI DUNG một địa phương hay cả nước. 2.1. Cơ sở lý thuyết Theo hướng dẫn lâu đời của Tổng cục Theo Dương Xuân Thao (2015), năng suất thống kê (1967), Năng suất lúa được tính theolà một chỉ tiêu phản ánh hiệu quả kinh tế, là công thức: Sản lượng vụ chiêm trên diện tích canh tác 2 vụ Năng suất lúa bình quân một hécta lúa cộng lại với sản lượng vụ mùa trên diện tíchtrong năm trên toàn bộ diện tích canh = canh tác hai vụ lúa tác hai vụ lúa trong năm. Toàn bộ diện tích canh tác hai vụ lúa trong năm Năng suất cây trồng nói chung, năng suất Tác giả tiếp cận nghiên cứu theo phươnglúa nói riêng có tầm quan trọng rất lớn trong pháp định lượng nhằm xác định và tính toánnông nghiệp, đóng góp rất lớn vào nền kinh mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến năngtế của một quốc gia. Năng suất cây trồng càng suất lúa của các hộ nông dân trên địa bàn xãcao thì hiệu quả sử dụng đất đai càng cao, Nghi Vạn, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An.giúp tăng cường nguồn lực sản xuất, tạo ra Từ đó, đề xuất một số giải pháp nhằm nângnhiều việc làm cho người dân và đóng góp cao năng suất lúa tại địa phương trong thờivào nền kinh tế. Ngoài ra, năng suất cây trồng gian tới.cũng đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ Nghiên cứu thu thập thông tin từ cả cácmôi trường, giảm thiểu sự khai thác đất đai nguồn thứ cấp và sơ cấp. Thông tin thứ cấpvà các tác động tiêu cực đến môi trường. Vì được thu thập từ các báo cáo tổng kết hoạtvậy, việc nâng cao năng suất là một trong động liên kết hàng năm của xã Nghi Vạn,những nhiệm vụ tất yếu của mỗi ngành nghề, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ ...