Thông tin tài liệu:
Vấn đề nghiên cứu nguyên lý hoạt động của hệ thống máy thu là cần thiết, tạo cơ sở cho việc tìm hiểu các hệ thống khác như: hệ thống anten, hệ thống phát, hệ thống xử lý và phân tích tổng thể đầu tự dẫn. Nội dung nghiên cứu hệ thống thu của đầu tự dẫn trong công trình này bao gồm: xây dựng sơ đồ chức năng; thuyết minh về nguyên lý hoạt động của hệ thống thu;phân tích một số đặc điểm của hệ thống thu; đo đạc một số tham số kỹ thuật cơ bản của tuyến thu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích nguyên lý hoạt động của hệ thống máy thu đầu tự dẫn trên tên lửa đối hải
Ra đa
PH¢N TÝCH nguyªn lý ho¹t ®éng
cña hÖ thèng m¸y thu ®Çu tù dÉn
trªn tªn löa §èi h¶i
VÕ XUNG HÀ, TRẦN VĂN HÙNG, LÊ VĨNH HÀ
Tóm tắt: Hệ thống máy thu là hệ thống cơ bản và quan trọng trong đầu tự dẫn.
Hệ thống máy thu thể hiện được nhiều tham số quan trọng về chiến thuật và kỹ
thuật của đầu tự dẫn. Chính vì vậy, vấn đề nghiên cứu nguyên lý hoạt động của hệ
thống máy thu là cần thiết, tạo cơ sở cho việc tìm hiểu các hệ thống khác như: hệ
thống anten, hệ thống phát, hệ thống xử lý và phân tích tổng thể đầu tự dẫn. Nội
dung nghiên cứu hệ thống thu của đầu tự dẫn trong công trình này bao gồm: xây
dựng sơ đồ chức năng; thuyết minh về nguyên lý hoạt động của hệ thống thu;phân
tích một số đặc điểm của hệ thống thu; đo đạc một số tham số kỹ thuật cơ bản của
tuyến thu.
Từ khóa: Máy thu, Máy thu so sánh đơn xung, Máy thu rađa tự dẫn, Rađa tự dẫn.
1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Hệ thống tên lửa đối hải là hệ thống hỏa lực mạnh của Hải quân nhiều nước trên
thế giới. Trong tên lửa đối hải có đầu tự dẫn là thiết bị quan trọng hoạt động theo
nguyên lý rađa chủ động có nhiệm vụ dẫn tên lửa bắn trúng mục tiêu. Tài liệu
thuyết minh kĩ thuật nguyên lý hoạt động đầu tự dẫn là rất hạn chế. Trước đây
chưa từng có công trình nào công bố về hệ thống thu của đầu tự dẫn. Do vậy, việc
nghiên cứu sâu về hệ thống thu đầu tự dẫn sẽ là một trong những cơ sở quan trọng
phục vụ trực tiếp cho việc khai thác và đảm bảo kỹ thuật cho hệ thống tên lửa đối
hải. Ngoài ra, việc nghiên cứu hệ thống thu sẽ là cơ sở cho việc nghiên cứu các hệ
thống khác trong đầu tự dẫn và nghiên cứu tổng thể đầu tự dẫn. Các nội dung
nghiên cứu về hệ thống thu bao gồm: i) Chức năng, cấu tạo và sơ đồ chức năng của
hệ thống thu; ii) Nguyên lý hoạt động của hệ thống thu; iii) Phân tích một số đặc
điểm của hệ thống thu; iv) Tham số kỹ thuật cơ bản của hệ thống thu.
2. NỘI DUNG CẦN GIẢI QUYẾT
2.1. Chức năng, cấu tạo và sơ đồ chức năng của hệ thống thu của đầu tự dẫn
Chức năng: khuếch đại và biến đổi tín hiệu thu nhận được từ anten thành các
tín hiệu đưa tới đầu vào các khối xử lý.
Cấu tạo: Hệ thống thu được cấu tạo từ rất nhiều khối chức năng khác nhau, các
khối chức năng cụ thể bao gồm: Khối A6; Khối A8; Khối A11; Khối A12; Khối
A40; Khối A13; Khối A9; Khối A10; Khối A7; Khối A41; Khối A36; Khối A38;
Khối A37. Các khối này đều được là các hộp hợp kim đồng được mạ bạc ở bên
trong và sơn tính điện ở bên ngoài. Bên trong hộp thường được chia làm nhiều
ngăn khác nhau. Các hộp đều là hộp có 2 nắp đậy, các nắp được hàn với thân hộp
bằng thiếc hàn. Sơ đồ chức năng của hệ thống thu trình bày trong hình 1.
2.2. Nguyên lý hoạt động tuyến thu của đầu tự dẫn
Tín hiệu đưa tới đầu vào RF của hệ thống thu bao gồm: Tín hiệu kênh tổng, tín
hiệu kênh tạo giả, tín hiệu kênh hiệu. Trong hệ thống thu có 2 tuyến thu độc lập
154 V. X. Hà, T. V. Hùng, L. V. Hà, “Phân tích nguyên lý hoạt động … tên lửa đối hải.”
Thông tin khoa học công nghệ
một cách tương đối, trong đó tín hiệu kênh tổng và kênh tạo giả được đưa tới cùng
1 tuyến thu và được chuyển mạch ở ngay đầu vào máy thu. Tín hiệu kênh hiệu
được đưa vào 1 tuyến thu còn lại. Cả 2 tuyến thu đều hoạt động theo nguyên lý
máy thu siêu ngoại sai trộn tần 2 lần. Hai tuyến thu chung nhau phần ngoại sai 1 và
ngoại sai 2. Sau đây sẽ phân tích nguyên lý làm việc của các khối tạo ra ngoại sai 1
và ngoại sai 2 trước khi đi phân tích nguyên lý làm việc của các tuyến thu.
Hình 1. Sơ đồ chức năng của hệ thống thu của đầu tự dẫn.
Nguyên lý hoạt động của các khối tạo dao động ngoại sai 1
Các khối chức năng tạo dao động ngoại sai 1 bao gồm: Khối A7; Khối A36;
Khối A37; Khối A38 và Khối A6. Tùy từng chế độ làm việc của đầu tự dẫn mà dao
động ngoại sai 1 cơ sở được tạo ra từ khối A36 hoặc khối A38.
Dao động ngoại sai 1 cơ sở được tạo ra từ khối A36 như sau: Tín hiệu dao động
hình sin liên tục được tạo ra từ đầu ra X3 của khối A7 được đưa tới đầu vào X1 của
khối A36. Tín hiệu này có tần số là 1 trong 3 tần số 84.6Mhz, 83.82MHz,
83.56MHz. Tín hiệu điều khiển sự thay đổi tần số được đưa tới khối A7. Tín hiệu
từ đầu vào X1 của khối A36 sẽ được nhân tần với hệ số nhân là 24, tín hiệu sau khi
lọc sẽ là 1 trong 3 tần số: 2030MHz, 2011.68MHz, 2005.44MHz. Tín hiệu sau khi
nhân tần sẽ được lọc, khuếch đại và đưa tới đầu vào của bộ chuyển mạch trong
khối A36. Tín hiệu điều khiển chuyển mạch đưa tới đầu vào Y của khối A36. Khi
làm việc với chế độ ngoại sai 1 cơ sở của khối A36 thì tín hiệu đưa tới chân Y của
khối A36 sẽ điều khiển chuyển mạch đưa tín hiệu có tần số là 1 trong 3 tần số như
trên tới đầu ra X4 của khối A36. Tín hiệu từ đầu ra X4 của khối A36 được đưa
thẳng tới đầu vào X2 của khối chuyển mạch A37.
Dao động ngoại sai 1 cơ sở được tạo ra từ khối A38 theo nguyên lý như sau:
Trong khối A38 có bộ dao động có tần số được điều chỉnh được, việc điều chỉnh
tần số bằng 5 tín hiệu điều khiển theo mức TTL sẽ tạo ra 25 = 32 tổ hợp tương ứng
với 32 tần số được tạo ra từ khối A38. Khối A38 sẽ tạo ra dao động có tần số là 1
Tạp chí Nghiên cứu KH&CN quân sự, Số 34, 12 - 2014 155
Ra đa
trong 32 tần số trong dải từ 1990.4 đến 2066.5 MHz. Tín hiệu này được đưa tới bộ
chuyển mạch trong khối A38. Tín hiệu điều khiển chuyển mạch được đưa tới chân
ВКЛ của khối A38. Khi làm việc với chế độ ngoại sai 1 cơ sở của khối A38 thì tín
hiệu đưa tới chân ВКЛ của khối A38 sẽ điều khiển chuyển mạch đưa tín hiệu có
tần số là 1 trong 32 tần số từ 1990.4 đến 2066.5 MHz tới đầu ra X2 của khối A38.
Tín hiệu đầu ra khối A38 được nối thẳng với đầu vào X1 của khối A37. Tín hiệu
dao động ngoại sai 1 cơ sở được tạo ra từ 2 khối A36 và A38 được đưa ...