Pháp luật về các biện pháp hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay của các ngân hàng thương mại ở Việt Nam

Nghiên cứu tổng quan về rủi ro và các biện pháp hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại ở Việt Nam. Phân tích thực trạng pháp luật về các biện pháp hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay tại Việt Nam. Đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật về các biện pháp hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại tại Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Pháp luật về các biện pháp hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay của các ngân hàng thương mại ở Việt Nam Pháp luật về các biện pháp hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay của các ngân hàng thương mại ở Việt Nam Đinh Thị Thùy Nga Khoa Luật Luận văn ThS. ngành: Luật kinh tế; Mã số: 60 38 50 Người hướng dẫn: PGS.TS. Lê Thị Thu Thủy Năm bảo vệ: 2010 Abstract. Nghiên cứu tổng quan về rủi ro và các biện pháp hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại ở Việt Nam. Phân tích thực trạng pháp luật về các biện pháp hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay tại Việt Nam. Đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật về các biện pháp hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại tại Việt Nam. Keywords. Luật kinh tế; Pháp luật Việt Nam; Ngân hàng thương mại; Rủi ro; Cho vay Content MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Ngân hàng ra đời và phát triển gắn liền với sự ra đời và phát triển của nền kinh tế hàng hóa để giải quyết nhu cầu phân phối vốn, nhu cầu thanh toán…, phục vụ cho việc phát triển, mở rộng sản xuất kinh doanh của các tổ chức kinh tế, cá nhân. Với tư cách là chế định tài chính trung gian, hoạt động tín dụng của các ngân hàng thương mại được thực hiện dưới nhiều hình thức khác nhau như: cho vay, bảo lãnh ngân hàng, chiết khấu, tái chiết khấu, cung ứng các dịch vụ thanh toán qua tài khoản, cho thuê tài chính, bao thanh toán... Tuy nhiên hoạt động cho vay vẫn được coi là hoạt động mang tính truyền thống không chỉ của các ngân hàng thương mại Việt Nam mà còn của ngân hàng ở các nước có hệ thống ngân hàng phát triển như: Pháp, Mỹ... Hoạt động này vẫn là hoạt động cơ bản của các ngân hàng thương mại, đem lai nguồn lợi nhuận chủ yếu cho các ngân hàng. Quá trình toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế tác động rất lớn đối với hệ thống ngân hàng. Các ngân hàng thương mại Việt Nam cũng đứng trước cơ hội và thách thức lớn. Cơ hội là mở rộng được hoạt động kinh doanh, học hỏi những kinh nghiệm quản trị trong đó có quản trị rủi ro của các ngân hàng nước ngoài có uy tín, những thách thức đó là: gánh chịu những áp lực của hoạt động cạnh tranh của các tổ chức tín dụng (TCTD) đặc biệt là các ngân hàng nước ngoài và chịu ảnh hưởng bởi những tác động của cơn bão tài chính từ một số các quốc gia trên thế giới bắt nguồn từ việc cho vay dưới chuẩn nhà đất của Mỹ, sự sụp đổ của ngân hàng Societe General của Pháp. Điều này đã làm cho hoạt động của các ngân hàng thương mại ở Việt Nam phức tạp và rủi ro nhiều hơn.  Lợi nhuận và rủi ro là hai hiện tượng luôn đi song hành với nhau, lợi nhuận càng lớn thì rủi ro càng cao đó là một nguyên tắc luôn đúng với hoạt động của mọi chủ thể kinh doanh trong đó có ngân hàng. Phát triển hoạt động kinh doanh và hạn chế rủi ro là yêu cầu cấp thiết quan trọng đối với ngân hàng, chỉ khi hạn chế được rủi ro ngân hàng mới thực sự phát triển và tạo sự ổn định cho nền kinh tế. Việc thực hiện các biện pháp hạn chế rủi ro là nhân tố quan trọng quyết định tính sống còn của hoạt động kinh doanh ngân hàng và nền kinh tế. Trong đó hoạt động cho vay là hoạt động chủ yếu và mang lại nhiều lợi nhuận nhất vì vậy việc thực hiện các biện pháp hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay là hoạt động quan trọng góp phần đảm bảo tính thanh khoản của ngân hàng và đảm bảo an toàn cho toàn bộ hệ thống. Nghiên cứu về rủi ro trong hoạt động cho vay và các biện pháp hạn chế rủi ro, pháp luật về các biện pháp hạn chế rủi ro sẽ giúp cho các ngân hàng thương mại nâng cao được năng lực quản lý rủi ro của mình, giúp cho các nhà lập pháp, quản lý nhà nước hoàn thành nhiệm vụ của mình trong lĩnh vực tiền tệ và góp phần hoàn thiện pháp luật về hạn chế rủi ro đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển kinh tế. Vì vậy, tôi đã chọn đề tài 'Pháp luật về các biện pháp hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay của các ngân hàng thương mại ở Việt Nam' làm đề tài luận văn tốt nghiệp thạc sĩ của mình 2. Tình hình nghiên cứu Pháp luật về các biện pháp hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại ở Việt Nam là một đề tài khá mới và đang thu hút sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu. Mỗi nhà nghiên cứu có các cách tiếp cận khác nhau về vấn đề này do xuất phát điểm, góc độ nghiên cứu khác nhau. Các bài viết và nghiên cứu về các biện pháp hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại đa số tồn tại dưới dạng các bài báo, nghiên cứu, bình luận trên các tạp chí chuyên ngành hoặc tại một số công trình chuyên khảo, luận văn thạc sĩ của các tác giả. Khó tìm được một công trình nghiên cứu chuyên sâu về vấn đề này dưới góc độ pháp luật của các nhà nghiên cứu Việt Nam. Nội dung nghiên cứu của một số bài viết đăng trên các tạp chí chuyên ngành thường được tiếp cận từ một góc độ nhỏ ví dụ như: ThS. Trần Vũ Hải, Một số vấn đề pháp lý về quản lý rủi ro tín dụng, http://luattaichinh.wordpress.com; ThS. Nguyễn Thị Minh Huệ, Thực trạng hoạt động giám sát giám sát của ngân hàng nhà nước Việt Nam đối với ngân hàng thương mại, http://www.sbv.gov.vn/wps/connect; Nguyễn Văn Bình, Một số thách thức đối với hệ thống thanh tra, giám sát ngân hàng trong tình hình mới, Tạp chí Ngân hàng, tháng 1/2007... Các công trình nghiên cứu chuyên sâu dưới góc độ pháp lý, kinh tế chỉ đề cập một số lĩnh vực nhỏ của biện pháp hạn chế rủi ro rủi ro như: sách chuyên khảo chủ biên TS. Lê Thị Thu Thủy, Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội, Các biện pháp bảo đảm tiền vay bằng tài sản của các tổ chức tín dụng, Nhà xuất bản Tư pháp, Hà Nội, 2006; Dương Thị Bình, Pháp luật về xử lý nợ xấu của ngân hàng thương mại nhà nước Việt Nam, Luận văn thạc sĩ, Khoa Luật đại học Quốc gia Hà Nội; Phạm Kim Thoa, Pháp luật vê giao dịch bảo đảm trong hoạt động cho vay của các tổ chức tín dụn ...