Phát hiện đột biến gen RB1 trên mẫu mô u nguyên bào võng mạc tại miền Bắc Việt Nam năm 2020

Đề tài này trình bày về u nguyên bào võng mạc, một bệnh ung thư mắt ở trẻ em, đa phần là do đột biến bất hoạt cả 2 bản sao của gen RB1. Chẩn đoán sớm và xác định đột biến gen RB1 giúp cải thiện kết quả điều trị và quản lý bệnh nhân tốt hơn. Để hiểu rõ hơn mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết của bài viết này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát hiện đột biến gen RB1 trên mẫu mô u nguyên bào võng mạc tại miền Bắc Việt Nam năm 2020Khoa học Y - Dược DOI: 10.31276/VJST.63(9).10-13 Phát hiện đột biến gen RB1 trên mẫu mô u nguyên bào võng mạc tại miền Bắc Việt Nam năm 2020 Lê Thị Phương, Đào Nguyễn Hà Linh, Nguyễn Minh Ngọc, Trần Huy Thịnh, Trần Vân Khánh* Trường Đại học Y Hà Nội Ngày nhận bài 18/5/2021; ngày chuyển phản biện 21/5/2021; ngày nhận phản biện 24/6/2021; ngày chấp nhận đăng 28/6/2021Tóm tắt:U nguyên bào võng mạc, một bệnh ung thư mắt ở trẻ em, đa phần là do đột biến bất hoạt cả 2 bản sao củagenRB1.Chẩn đoán sớm và xác định đột biến gen RB1giúp cải thiện kết quả điều trị và quản lý bệnh nhân tốt hơn.Nghiêncứu được thực hiện trên 10 mẫu khối u của bệnh nhân u nguyên bào võng mạc bằng phương pháp giải trình tự trựctiếp. 11 đột biến khác nhau đã được tìm thấy ở 9/10 mẫu mô nghiên cứu bao gồm 6 đột biến vô nghĩa, 1 đột biến sainghĩa, 1 đột biến vị trí cắt nối intron-exon và 3 đột biến lệch khung dịch mã, trong đó có 1 đột biến mới chưa đượcmô tả trước đó. Cần làm thêm phương pháp MLPA để xác định đột biến xoá đoạn lớn trên gen RB1 và nghiên cứumở rộng trên cỡ mẫu lớn hơn để đưa ra bức tranh về các đột biến gen RB1 trên các bệnh nhân u nguyên bào võngmạc tại Việt Nam.Từ khóa: đột biến, gen RB1, giải trình tự gen, u nguyên bào võng mạc.Chỉ số phân loại: 3.2Đặt vấn đề biến trên mẫu mô ung thư võng mạc, và không có khuynh hướng phát triển khối u ở các vị trí khác. Đến nay, hơn 1000 U nguyên bào võng mạc (UNBVM) hay ung thư võng đột biến gen RB1 đã được ghi nhận trong các mẫu UNBVM,mạc là một loại khối u nguyên bào thần kinh ác tính, nội bao gồm các đột biến tạo mã kết thúc sớm, đột biến sainhãn, phổ biến ở trẻ em với tỷ lệ mắc là 1/16000 trẻ sơ sinh nghĩa, đột biến vị trí cắt nối intron-exon, đột biến lệchcòn sống. Bệnh gây tử vong do di căn nếu không được điều khung, và một phần nhỏ là đột biến mất đoạn lớn nằm rảitrị kịp thời, vì vậy phát hiện sớm và áp dụng các phương rác trên vùng promoter và toàn bộ 27 exon [1-3]. Tỷ lệ phátpháp điều trị phù hợp là yếu tố quyết định sự sống còn của hiện các đột biến trên mẫu mô ung thư là 94,9%, trong khitrẻ, giúpcứu vãnthị lực cho 1 hoặc cả 2 mắt. Tuy nhiên, tỷ lệ phát hiện đột biến trên mẫu máu chỉ là 42,4%; xác địnhviệc nhận thức về những dấu hiệu ban đầu của bệnh còn hạn đột biến soma trên mẫu mô ung thư là chỉ điểm để xác địnhchế, đặc biệt là ở các nước đang phát triển trong đó có Việt đột biến tế bào mầm trên mẫu máu. Chẩn đoán phân tử đểNam. Phần lớn các trường hợp UNBVM ở trẻ em được phát xác định đột biến gen RB1 cho những bệnh nhân UNBVMhiện muộn, khi khối u đã phát triển ra ngoài nhãn cầu hay là rất cần thiết, không chỉ giúp bác sĩ lâm sàng lựa chọn liệudi căn nên rất ít khả năng giữ lại mắt và duy trì thị lực [1]. pháp điều trị thích hợp và có kế hoạch quản lý bệnh nhân Các nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra rằng UNBVM là hiệu quả, mà còn có ý nghĩa to lớn đối với việc tư vấn dido đột biến bất hoạt cả 2 bản sao của gen ức chế khối u RB1 truyền và dự đoán rủi ro cho các gia đình bị ảnh hưởng [4].(Retinoblastoma Transcriptional Corepressor 1). Đây là gen Ở Việt Nam, các nghiên cứu chủ yếu tập trung về tỷ lệnằm trên nhánh dài nhiễm sắc thể số 13 vị trí 13q14.2, có mắc bệnh, biểu hiện lâm sàng và các biến chứng của bệnh,kích thước DNA là 183 kb gồm 27 exon mã hóa 928 acid một vài nghiên cứu xác định đột biến gen RB1 đã được tiếnamin, lần đầu tiên được được mô tả bởi Fung và cs vào hành trên bệnh nhân ở miền Bắc và miền Nam Việt Nam.năm 1987. Khoảng 45% các trường hợp UNBVM là do di Tuy nhiên, nghiên cứu trên bệnh nhân miền Bắc mới chỉtruyền, kiểu di truyền trội trên nhiễm sắc thể thường, những phân tích phát hiện đột biến gen RB1 tế bào dòng mầm trongngười mang đột biến gen RB1 di truyền cũng làm tăng nguy mẫu máu mà chưa tiến hành xác định đối chiếu trên cả mẫucơ mắc các khối u không phải mắt trong suốt đời sống của mô sau phẫu thuật. Do đó, bức tranh về đột biến gen RB1 ởhọ; khoảng 55% cá ...