Phát triển đào tạo và nghiên cứu về đánh giá nguy cơ vi sinh vật trong nước, vệ sinh và thực phẩm

Có nhiều yếu tố nguy cơ hóa học, sinh học và vật lý tồn tại trong môi trường gây ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe con người. Đánh giá nguy cơ là một công cụ và phương pháp quan trọng nhằm đưa ra đánh giá khoa học về mức độ của một nguy cơ cụ thể, từ đó đưa ra các biện pháp khác nhau để kiểm soát nguy cơ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển đào tạo và nghiên cứu về đánh giá nguy cơ vi sinh vật trong nước, vệ sinh và thực phẩm | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Phaùt trieån ñaøo taïo vaø nghieân cöùu veà ñaùnh giaù nguy cô vi sinh vaät trong nöôùc, veä sinh vaø thöïc phaåm Traàn Thò Tuyeát Haïnh (*), Nguyeãn Vieät Huøng (**) Coù nhieàu yeáu toá nguy cô hoùa hoïc, sinh hoïc vaø vaät lyù toàn taïi trong moâi tröôøng gaây aûnh höôûng tieâu cöïc tôùi söùc khoûe con ngöôøi. Ñaùnh giaù nguy cô laø moät coâng cuï vaø phöông phaùp quan troïng nhaèm ñöa ra ñaùnh giaù khoa hoïc veà möùc ñoä cuûa moät nguy cô cuï theå, töø ñoù ñöa ra caùc bieän phaùp khaùc nhau ñeå kieåm soaùt nguy cô. Nhieàu nöôùc phaùt trieån ñaõ vaø ñang aùp duïng khung ñaùnh giaù nguy cô vôùi ñaày ñuû nhöõng höôùng daãn vaø quy ñònh hoã trôï. ÔÛ caùc nöôùc ñang phaùt trieån trong ñoù coù Vieät Nam, vieäc aùp duïng khung ñaùnh giaù nguy cô vaãn coøn haïn cheá do khoâng coù ñuû nhöõng ñieàu kieän cô sôû vaät chaát, soá lieäu vaø caùn boä ñöôïc ñaøo taïo trong lónh vöïc naøy. Baøi baùo naøy trình baøy toùm taét phöông phaùp ñaùnh giaù nguy cô ñònh löôïng vi sinh (QMRA) trong nöôùc, veä sinh vaø thöïc phaåm. Taùc giaû cuõng phaân tích thöïc traïng öùng duïng QMRA treân theá giôùi vaø taïi Vieät Nam. Coâng taùc xaây döïng vaø toå chöùc khoùa hoïc veà QMRA trong nöôùc vaø thöïc phaåm taïi Vieät Nam cuõng ñöôïc taùc giaû moâ taû chi tieát. Töø khoùa: Ñaùnh giaù nguy cô vi sinh, veä sinh moâi tröôøng, nöôùc, an toaøn thöïc phaåm. Quantitative microbial risk assessment for water, sanitation and food: experience from a training and research development Tran Thi Tuyet Hanh (*), Nguyen Viet Hung (**) There are various chemical, biological and physical hazards present in the environment that can cause negative impacts on human health. Risk assessment is an important tool to provide scientific assessment on the level of a specific risk, for which appropriate risk management options are based on. Many developed countries have been applying risk assessment framework with sufficient guidelines and procedures. In the developing countries, including Vietnam, the application of risk assessment framework is still limitted due to the lack of data sources available and the shortage of staff with training on risk assessment. This article presents briefly the method of quantitative microbial risk assessment (QMRA) applied for microbial in water, sanitation and food. The authors also analyse the current application of QMRA. The development and implementation of QMRA short training course in Vietnam is also described in details. Keywords: Quantitative microbial risk assessment, Environmental sanitation, water, food safety. Taïp chí Y teá Coâng coäng, 11.2011, Soá 22 (22) 73 | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Taùc giaû (*) ThS. Traàn Thò Tuyeát Haïnh, Boä moân Söùc khoûe Moâi tröôøng, Tröôøng Ñaïi hoïc Y teá coâng coäng, Haø Noäi. 138 Giaûng Voõ, Ba Ñình, Haø Noäi. Email: tth2@hsph.edu.vn. (**) TS. Nguyeãn Vieät Huøng, Boä moân Söùc khoûe moâi tröôøng, Tröôøng Ñaïi hoïc Y teá coâng coäng; Email: nvh@hsph.edu.vn. Vieän Nhieät ñôùi vaø Y teá coâng coäng Thuïy Syõ. Basel, Thuïy Syõ. Khoa nöôùc vaø veä sinh cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån (Sandec), Vieän Lieân bang Nghieân cöùu Nöôùc (Eawag). Dubendorf, Thuïy Syõ. 1.Töø phaân tích nguy cô ñeán ñaùnh giaù nguy cô Coù nhieàu yeáu toá nguy cô toàn taïi trong moâi tröôøng gaây aûnh höôûng söùc khoûe con ngöôøi. Caùc yeáu toá nguy cô naøy coù theå laø yeáu toá sinh hoïc, hoaù hoïc hoaëc vaät lyù coù theå gaây aûnh höôûng tieâu cöïc tôùi söùc khoûe con ngöôøi (beänh taät, nhieãm truøng, tai naïn v.v.) nhöng cuõng coù theå khoâng gaây nguy cô neáu ñöôïc phoøng traùnh toát. Ñeå phoøng traùnh vaø giaûm thieåu ñöôïc nhöõng nguy cô naøy caàn phaûi bieát ñoù laø nguy cô gì, möùc ñoä, phaïm vi vaø caùc giaûi phaùp quaûn lyù nhö theá naøo. Taát caû nhöõng vaán ñeà naøy thuoäc veà lónh vöïc ñaùnh giaù nguy cô (risk analysis), coøn goïi laø ñaùnh giaù ruûi ro hay ñaùnh giaù haäu quaû khoâng mong muoán. Ñaùnh giaù nguy cô laø moät coâng cuï vaø phöông phaùp quan troïng nhaèm ñöa ra ñaùnh giaù khoa hoïc veà möùc ñoä cuûa moät nguy cô cuï theå, töø ñoù ñöa ra caùc bieän phaùp khaùc nhau ñeå kieåm soaùt nguy cô. Moâ hình phaân tích nguy cô söùc khoûe ñaàu tieân ñaõ ñöôïc Vieän Khoa hoïc Quoác gia cuûa Hoa Kyø [9] ñeà xuaát vaø taäp trung vaøo ñaùnh giaù nguy cô maéc beänh ung thö do phôi nhieãm vôùi caùc chaát hoùa hoïc coù trong thöïc phaåm. Theo Codex (1999), phaân tích nguy cô bao goàm ba phaàn: ñaùnh giaù nguy cô, truyeàn thoâng nguy cô vaø quaûn lyù nguy cô (Hình 1) [10]. Keå töø nhöõng naêm 1990 cho ñeán nay, phöông phaùp ñaùnh giaù nguy cô söùc khoeû/söùc khoeû moâi tröôøng ñaõ ñöôïc aùp duïng roäng raõi ôû nhieàu nöôùc phaùt trieån nhö Hoa Kyø, Canada, Anh, OÂxtraâylia v.v. vaø caùc toå chöùc Noâng löông theá giôùi (FAO), Y teá theá giôùi (WHO), Söùc khoûe ñoäng vaät theá giôùi (OIE) cuõng duøng phöông phaùp naøy nhö laø moät ...