Phát triển năng lực nghề nghiệp cho giáo viên tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục thông qua cộng đồng học tập chuyên môn

Bài viết đi sâu phân tích sự xuất hiện của cộng đồng học tập chuyên môn, các đặc trưng của chúng, phân tích những yêu cầu của đổi mới giáo dục tiểu học và từ đó đưa ra những thành tố của cộng đồng học tập chuyên môn mà nhà trường cần phải tập trung xây dựng, đó là: xây dựng nhà trường thành tổ chức nhấn mạnh văn hoá học tập; Xây dựng mối quan hệ làm việc tích cực và tin tưởng lẫn nhau; Tập trung vào kết quả học tập của học sinh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển năng lực nghề nghiệp cho giáo viên tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục thông qua cộng đồng học tập chuyên mônHNUE JOURNAL OF SCIENCE DOI: 10.18173/2354-1075.2019-0025Educational Sciences, 2020, Volume 65, Issue 4C, pp. 41-48This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGHỀ NGHIỆP CHO GIÁO VIÊN TIỂU HỌC TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC THÔNG QUA CỘNG ĐỒNG HỌC TẬP CHUYÊN MÔN Vũ Thị Mai Hường Khoa Quản lí Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Giáo viên tiểu học là người thầy đầu tiên của học sinh, ảnh hưởng rất lớn đến việc hình thành phẩm chất, nhân cách ban đầu cho các em. Bên cạnh đó, những yêu cầu của đổi mới giáo dục hiện nay đòi hỏi các giáo viên tiểu học phải liên tục phát triển năng lực nghề nghiệp của bản thân. Một trong những cách thức phát triển năng lực nghề nghiệp cho giáo viên hiệu quả nhất là thông qua cộng đồng học tập chuyên môn. Bài viết đi sâu phân tích sự xuất hiện của cộng đồng học tập (CĐHT) chuyên môn, các đặc trưng của chúng, phân tích những yêu cầu của đổi mới giáo dục tiểu học và từ đó đưa ra những thành tố của CĐHT chuyên môn mà nhà trường cần phải tập trung xây dựng, đó là: xây dựng nhà trường thành tổ chức nhấn mạnh văn hoá học tập; Xây dựng mối quan hệ làm việc tích cực và tin tưởng lẫn nhau; Tập trung vào kết quả học tập của học sinh. Từ khoá: cộng đồng học tập chuyên môn, năng lực nghề nghiệp, giáo viên tiểu học, phát triển năng lực nghề nghiệp.1. Mở đầu Cộng đồng học tập chuyên môn (PLC – Professional Learning Communities) xuất hiện vàothập niên 80 của thế kỉ XX gắn với những chuyển biến trong văn hoá nhà trường, trong hoạtđộng dạy và học để đáp ứng nhu cầu nâng cao hiệu quả hoạt động nghề nghiệp của giáo viên [1-5].Từ khi xuất hiện cho đến nay, tiếp cận PLC đã không ngừng được hoàn thiện hướng đến sự chiasẻ, cùng hỗ trợ, cùng học hỏi và cùng tiến bộ [6-10]. Giáo viên tiểu học có vai trò quan trọng trong hệ thống giáo dục quốc dân. Họ là ngườithầy đầu tiên của học sinh, ảnh hưởng rất lớn đến việc hình thành phẩm chất, nhân cách ban đầucho học sinh tiểu học. Vì vậy, giáo viên tiểu học cần phải nắm vững các kiến thức của các mônhọc, nắm vững các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học tiểu học để phát huy tính tích cực,độc lập, tự giác và sáng tạo cho học sinh. Để đáp ứng mục tiêu, yêu cầu đổi mới giáo dục tiểuhọc hiện nay, đòi hỏi mỗi giáo viên phải nâng cao nhận thức, trách nhiệm nghề nghiệp, phải tựhọc, tự bồi dưỡng năng lực chuyên môn, tham gia các hoạt động bồi dưỡng chuyên môn, cácbuổi sinh hoạt tổ nhóm chuyên môn có hiệu quả. Tuy nhiên hiện nay, phát triển năng lực nghềnghiệp của giáo viên phổ thông ngay trong chính nhà trường chưa được nghiên cứu đầy đủ vàchưa được coi trọng đúng mức. Giáo viên đang cần một cộng đồng học tập (CĐHT) ngay trongnhà trường, nơi mà tự học tập và chia sẻ, cộng tác cùng nhau phải trở thành nét văn hóa của nhàtrường [11]. Một trong những tiếp cận để phát triển năng lực nghề nghiệp giáo viên hiệu quả vàNgày nhận bài: 13/2/2020. Ngày sửa bài: 17/3/2020. Ngày nhận đăng: 25/3/2020.Tác giả liên hệ: Vũ Thị Mai Hường. Địa chỉ e-mail: huongvtm@hnue.edu.vn 41 Vũ Thị Mai Hườngbền vững là thông qua cộng đồng học tập chuyên môn. Các cộng đồng học tập chuyên môn tậptrung vào quá trình học tập. Vấn đề đặt ra là học gì, học khi nào và làm thế nào để việc học diễnra. Cộng đồng học tập chuyên môn chú trọng vào cấu trúc tổ chức, mối quan hệ và bản chất củacác cá nhân trong một tổ chức. Khái niệm này liên quan đến cách thức để các thành viên trongcộng đồng có thể làm việc cùng nhau, tạo điều kiện thay đổi và cải tiến nhà trường. Các CĐHTcó ảnh hưởng lớn đến thực tiễn dạy học và là động lực của GV và cán bộ quản lí trong việc họctập [11]. Phương thức phát triển nghề nghiệp GV hiệu quả nhất là gắn với nhà trường phổthông, thông qua xây dựng CĐHT trong nhà trường [11]. Tuy nhiên, thực tế ở nước ta, pháttriển nghề nghiệp GV thông qua xây dựng CĐHT chuyên môn trong nhà trường nói chung vàtiểu học nói riêng vẫn là vẫn đề còn mới. Bài viết đi sâu làm rõ sự xuất hiện của CĐHT chuyênmôn, các đặc trưng của chúng, phân tích những yêu cầu của đổi mới giáo dục tiểu học và từ đótừ đó đưa ra những thành tố của CĐHT chuyên môn mà nhà trường cần phải tập trung xâydựng, đó là: xây dựng nhà trường thành tổ chức nhấn mạnh văn hoá học tập; xây dựng mốiquan hệ làm việc tích cực và tin tưởng lẫn nhau; tập trung vào kết quả học tập của học sinh.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Cộng đồng học tập chuyên môn2.1.1. Sự xuất hiện của cộng đồng học tập chuyên môn Trong những năm 1980, quá trình thay đ ...