Phát triển nông nghiệp xanh - hướng đến mục tiêu phát triển bền vững

Nông nghiệp là ngành đóng vai trò quan trọng, đảm bảo an ninh lương thực nhưng đồng thời cũng là ngành gây ra hiệu ứng nhà kính rất lớn, làm ô nhiễm môi trường trầm trọng. Bài viết này, đưa ra hệ thống tiêu chí đánh giá nông nghiệp xanh và qua đó gợi ý một số giải pháp nhằm phát triển nền nông nghiệp xanh, tiến tới mục tiêu phát triển bền vững cho nhân loại.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển nông nghiệp xanh - hướng đến mục tiêu phát triển bền vững132 KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP XANH - HƯỚNG ĐẾN MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Lê Thị Hồng Dương(1) TÓM TẮT: Nông nghiệp là ngành đóng vai trò quan trọng, đảm bảo an ninh lương thựcnhưng đồng thời cũng là ngành gây ra hiệu ứng nhà kính rất lớn, làm ô nhiễm môitrường trầm trọng. Vì thế, để đảm bảo môi trường trong lành, sản phẩm an toàn cầnhướng đến nền nông nghiệp xanh nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững. Bài viếtnày, đưa ra hệ thống tiêu chí đánh giá nông nghiệp xanh và qua đó gợi ý một số giảipháp nhằm phát triển nền nông nghiệp xanh, tiến tới mục tiêu phát triển bền vữngcho nhân loại. Từ khóa: Nông nghiệp, nông nghiệp xanh, phát triển nông nghiệp xanh. ABSTRACTS: Agriculture is a sector of the economy that is crucial to providing food security,but it also has a significant greenhouse effect and is a major source of environmentalpollution. So, in order to preserve a healthy environment and sustainable development,safe products must be focused toward green agriculture. In order to advance towardthe objective of sustainable development for humanity, this article proposes variousmethods to improve green agriculture and introduces a set of criteria for evaluating it. Key words: Agriculture, sustainable agriculture, and green agricultural developme. 1. Đặt vấn đề Phát triển bền vững là xu thế tất yếu và là mục tiêu mà các quốc gia trên thế giới lựachọn thực hiện. Để giúp các nước khu vực châu Á và Thái Bình Dương hiện thực hóa cácmục tiêu phát triển bền vững, Ủy ban Kinh tế xã hội khu vực châu Á - Thái Bình Dương1. Trường Chính trị thành phố Đà Nẵng.Vai trò của cơ sở giáo dục và doanh nghiệp trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững 133của Liên Hợp Quốc (UNESCAP), năm 2005, đã gợi mở xu hướng tăng trưởng xanh,nhằm tìm kiếm sự hòa hợp giữa tăng trưởng kinh tế và bền vững môi trường. Cùng với các quốc gia khác, Việt Nam khẩn trương tái cơ cấu kinh tế trong tấtcả các ngành, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh và đời sống xã hội, thúc đẩy tăng trưởngkinh tế bền vững, khắc phục những khuyết tật, những hạn chế đã nảy sinh trong quátrình phát triển, thích ứng với mô hình tăng trưởng xanh. Trong quá trình đó, tái cơcấu ngành nông nghiệp để thúc đẩy tăng trưởng xanh trong nông nghiệp hay xâydựng một nền nông nghiệp xanh được coi là nhiệm vụ quan trọng. Ngành nông nghiệp hiện vẫn sử dụng phương thức sản xuất truyền thống đãthâm dụng các nguồn tài nguyên nông nghiệp, gây tổn thương, xói mòn, bạc màu tàinguyên đất, gây lãng phí dẫn đến cạn kiệt tài nguyên nước. Với việc lạm dụng cácchất thúc đẩy tăng trưởng, hóa học, thuốc bảo vệ thực vật, các loại phân bón vô cơ đãcho ra những sản phẩm có tồn dư hóa chất gây nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạngngười tiêu dùng. Bên cạnh đó, nông nghiệp là một ngành phụ thuộc rất nhiều vào tàinguyên, là ngành gây ra hiệu ứng nhà kính khá lớn. Đặc biệt hiện nay, biến đổi khíhậu hiện đang diễn ra sâu rộng, đã và đang đe dọa rất lớn đến ngành nông nghiệp. Vì vậy, ngành nông nghiệp đang rất cần một phương thức sản xuất mới nhằmkhắc phục hậu quả ấy. Đồng thời, con người đang rất cần những sản phẩm sạch, antoàn cho sức khỏe. Một trong những giải pháp tạo ra sản phẩm sạch, an toàn đó là sảnxuất nông nghiệp thân thiện với môi trường - nông nghiệp xanh. Với phương thứcsản xuất này, những nguy cơ hiện nay sẽ được giải quyết. 2. Nông nghiệp xanh và nội dung phát triển nông nghiệp xanh Theo Hans R. Herren trong cuốn Báo cáo kinh tế xanh năm 2011 của UNEP,thì nông nghiệp xanh là nền nông nghiệp trong đó việc tăng cường áp dụng nhữngphương thức và kỹ thuật canh tác nhằm: Duy trì và tăng năng suất, lợi nhuận của cácsản phẩm nông nghiệp trong khi vẫn đảm bảo việc cung cấp lương thực một cách bềnvững; giảm thiểu những tác động tiêu cực và tạo ra những tác động có lợi cho môitrường; khôi phục các nguồn tài nguyên sinh thái bằng cách giảm thiểu sự ô nhiễmvà sử dụng các nguồn tài nguyên hợp lý và hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, người dânđịa phương phải thích nghi với những kỹ thuật, phương thức canh tác nông nghiệpvà có kiến thức cũng như hiểu biết của mình về những chứng chỉ, nhãn hiệu của thịtrường như GAP (Good Agriculture Practices), sản phẩm sinh học hay sản phẩm hữucơ, nông nghiệp sinh thái,... và những kỹ thuật liên quan. Đối với Việt Nam, thuật ngữ “nông nghiệp xanh” (Green Agriculture) là một kháiniệm còn khá mới mẻ. Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam: Tăngtrưởng xanh (Green Growth) trong nông nghiệp là tăng trưởng ngành nông nghiệp134 KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIAvề kinh tế, xã hội và môi trường, hướng tới phục hồi và bảo tồn hệ sinh thái tự nhiên, ...