Phương ngữ Huế trong một số tình huống giao tiếp mua bán hiện nay

Bài nghiên cứu hướng đến việc khảo sát cách sử dụng phương ngữ Huế trong lĩnh vực mua bán, là tình huống giao tiếp thường gặp nhất trong cuộc sống. Từ đó giúp học viên nước ngoài nhận ra những đặc điểm cơ bản của phương ngữ Huế về ngữ âm, từ vựng, cấu trúc câu trong các tình huống mua bán hàng ngày để có thể hiểu và diễn đạt đúng ý đồ giao tiếp; cũng như giúp người nước ngoài hiểu thêm về sự phong phú đa dạng của phương ngữ Huế.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phương ngữ Huế trong một số tình huống giao tiếp mua bán hiện nay Tạp chí Khoa học Đại học Huế: Khoa học Xã hội và Nhân văn ISSN 2588-1213 Tập 133, Số 6C, 2024, Tr. 87-106; DOI: 10.26459/hueunijssh.v133i6C.7163 PHƯƠNG NGỮ HUẾ TRONG MỘT SỐ TÌNH HUỐNG GIAO TIẾP MUA BÁN HIỆN NAY Đặng Diễm Đông* * Trường Đại học Ngoại Ngữ, Đại học Huế, 57 Nguyễn Khoa Chiêm , tp. Huế, Việt Nam * Tác giả liên hệ: Đặng Diễm Đông < d.diemdong@gmail.com > (Ngày nhận bài: 01-04-2023; Ngày chấp nhận đăng: 09-07-2023)Tóm tắt. Với thực tế là các giáo trình tiếng Việt cho người nước ngoài hiện nay đều được biên soạn theophương ngữ Bắc hoặc phương ngữ Nam, làm thế nào để giúp cho học viên người nước ngoài học tiếngViệt tại Huế có thể vận dụng kiến thức vào giao tiếp một cách hiệu quả tại địa phương là vấn đề đặt ra đốivới người dạy tiếng Việt ở địa phương này. Để góp phần giải quyết vấn đề trên, bài nghiên cứu của chúngtôi hướng đến việc khảo sát cách sử dụng phương ngữ Huế trong lĩnh vực mua bán, là tình huống giaotiếp thường gặp nhất trong cuộc sống. Từ đó giúp học viên nước ngoài nhận ra những đặc điểm cơ bảncủa phương ngữ Huế về ngữ âm, từ vựng, cấu trúc câu trong các tình huống mua bán hàng ngày để có thểhiểu và diễn đạt đúng ý đồ giao tiếp; cũng như giúp người nước ngoài hiểu thêm về sự phong phú đadạng của phương ngữ Huế.Từ khóa: phương ngữ Huế, tiếng Việt cho người nước ngoài, mua bán, giao tiếp HUE DIALECT IN SOME COMMUNICATIONS OF BUYING – SELLING Dang Diem Dong* University of Foreign Languages, Hue University, 57 Nguyen Khoa Chiem St., Hue, Vietnam *Correspondence to Dang Diem Dong < d.diemdong@gmail.com> (Received: April 01, 2023; Accepted: July 09, 2023)Đặng Diễm Đông Tập 133, Số 6C, 2024Abstract. Actually, Vietnamese textbooks for foreigners are all compiled in either Northern or Southerndialects. So, how to help foreign students studying Vietnamese in Hue applying their language knowledgeto communicate effectively in this locality is a problem for teachers. In order to contribute to solving theabove problem, our research aims to investigate the use of Hue dialect in the field of buying and selling,which is the most common communication problem in life. From there, it helps foreign students torecognize the basic characteristics of Hue dialect in terms of phonetics, vocabulary, and sentence structurein daily business problems so that they can understand and properly express the intention ofcommunication; as well as help foreigners understand more about the richness and diversity of Huedialect.Keywords: Hue dialect, Vietnamese for foreigners, trading, communication1. Mở đầu1.1 Lý do chọn đề tài Những năm gần đây, số lượng người nước ngoài sinh sống và làm việc ở Việt Nam ngàycàng tăng, số lượng sinh viên người nước ngoài theo học tại các trường Đại học trong nước theodiện hợp tác, trao đổi sinh viên cũng lớn. Có thể thấy nhu cầu học tiếng Việt của người nướcngoài tăng hàng năm. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao đó, rất nhiều trường Đại học ở ViệtNam đã xây dựng chương trình giảng dạy tiếng Việt cho người nước ngoài. Cùng trong xuhướng đó, Đại học Huế cũng đã đón tiếp nhiều học viên từ nhiều nước như Trung Quốc, TháiLan, Nhật Bản, Mỹ… đến học tiếng Việt. Tuy nhiên, thực tế cho thấy rằng sinh viên nước ngoàikhi học tiếng Việt tại Huế gặp khá nhiều khó khăn khi ứng dụng kiến thức đã học để giao tiếptại địa phương do phương ngữ Huế có nhiều khác biệt so với tiếng Việt phổ thông được giảngdạy trong giáo trình chính thống. Chính vì vậy, bài nghiên cứu của chúng tôi hướng đến việclàm rõ một số đặc điểm của phương ngữ Huế trong các tình huống mua bán phổ biến hàngngày nhằm phần nào giúp các học viên nước ngoài khắc phục được những khó khăn khi giaotiếp với người địa phương.1.2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu Huế là một trong những trung tâm văn hóa lớn của Việt Nam với bề dày lịch sử văn hóalâu đời nên đã được nhiều nhà nghiên cứu trong và ngoài nước quan tâm. Trong những bộphận cấu thành quan trọng của văn hóa Huế phải kể đến tiếng Huế hay phương ngữ Huế, làmột kho tàng vô cùng quý báu của người dân nơi đây.88Jos.hueuni.edu.vn Tập 133, Số 6C, 2024 Đã có khá nhiều công trình nghiên cứu về phương ngữ Huế được xuất bản. Đầu tiênphải nhắc đến một số quyển từ điển của các học giả yêu Huế. Có thể kể đến cuốn “Từ điểntiếng Huế” của Bùi Minh Đức (2001). Xuất phát từ tình cảm, tư tưởng hướng về quê hương, vềtiếng Huế, là thứ tiếng đặc trưng từ nơi chôn nhau cắt rốn đến lúc tha phương, tác giả Bùi MinhĐức đã ghi lại những lời nói thường dùng trong cuộc sống, sưu tập những từ trong các phươngngữ, thổ ngữ của Thừa Thiên Huế hình thành tập từ điển này và xuất bản năm 2001. Đây làcông trình đầu tiên có qui mô trong loại từ điển phương ngữ Việt Nam. Trong công trìnhnghiên cứu này, tác giả đã phân tích được người Việt có tới 32 giọng với sắc thái biểu đạt hoàntoàn không giống nhau, trong đó có đến 9 sắc thái gắn liền với Huế như giọng Mỹ Lợi, giọngAn Bằng, giọng Phường Đúc, giọng mệ Huế, giọng Huế pha giọng Sài Gòn hay giọng Sịa...Ngoài ra, tác giả còn thu thập và đưa vào từ điển một hệ thống từ ngữ địa phương ở Huế rất đadạng và phong phú với hơn 5000 từ, cụm từ bao gồm tiếng lóng, tiếng cổ, tiếng điển tích... Côngtrình được tái bản và bổ sung một số lượng khá lớn từ địa phương năm 2004, dày 1000 trang sovới tập đầu 500 trang, được tác giả giải thích tươ ...