Quá trình sinh trưởng và phát triển của vi sinh vật

Quá trình sinh trưởng và phát triển của vi sinh vật Quá trình sinh trưởng và phát triển là đặc tính của vi sinh vật sống. Cũng như ở các sinh vật khác, vi sinh vật sẽ tăng kích thước tế bào và tăng nhanh khối lượng tế bào chung (Người ta gọi là sinh khối biomass). Sinh trưởng và phát triển thường không phải lúc nào cũng diễn ra cùng một lúc, nghĩa là số lượng tế bào không phải lúc nào cũng tỷ lệ thuận với sinh khối tạo thành. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quá trình sinh trưởng và phát triển của vi sinh vật Quá trình sinh trưởng và phát triển củavi sinh vậtQuá trình sinh trưởng và phát triển là đặctính của vi sinh vật sống. Cũng như ở cácsinh vật khác, vi sinh vật sẽ tăng kíchthước tế bào và tăng nhanh khối lượng tếbào chung (Người ta gọi là sinh khối -biomass).Sinh trưởng và phát triển thường khôngphải lúc nào cũng diễn ra cùng một lúc,nghĩa là số lượng tế bào không phải lúcnào cũng tỷ lệ thuận với sinh khối tạothành.Điều dễ nhận thấy nhất là trong môitrường nghèo chất dinh dưỡng, tế bàovẫn có khả năng sinh sản để tăng sốlượng tế bào nhưng kích thước tế bàonày nhỏ hơn rất nhiều trong điều kiện đầyđủ chất dinh dưỡng.1. Sự sinhtrưởng http://thuviensinhhoc.comTrong điều kiện môi trường nuôi cấy đầyđủ chất dinh dưỡng và trong điều kiệnnuôi cấy thích hợp, tế bào vi sinh vật tăngnhanh về kích thước đồng thời sinh khốiđược tích luỹ nhiều.Có nhiều phương pháp kiểm tra sự sinhtrưởng của vi sinh vật trong quá trình nuôicấy. Những phương pháp đó được trìnhbày như sau:- Đo kích thước tế bào non và tế bàotrưởng thành.- Xác định sinh khối tươi và sinh khối khôbằng phương pháp ly tâm và cân xác địnhtrọng lượng.- Xác định hàm lượng nitơ tổng số hoặcxác định lượng cacbon tổng số.- Xác định các quá trình trao đổi chấtthông qua các cấu tử tham gia quá trìnhđó như lượng oxy tiêu hao, lượngCO2 sản sinh ra và các sản phẩm củaquá trình lên men.2. Sự phát triển http://thuviensinhhoc.comCác vi sinh vật sinh sản bằng phương pháp nhân đôi thường cho lượng sinhkhối rất lớn sau một thời gian ngắn. Trongtrường hợp sinh sản theo phương phápnày thì trong dịch nuôi cấy sẽ không có tếbào già. Vì rằng tế bào được phân chiathành hai, cứ như vậy tế bào lúc nào cũngở trạng thái đang phát triển. Ta chỉ pháthiện tế bào già trong trường hợp môitrường thiếu chất dinh dưỡng và tế bào visinh vật không có khả năng sinh sản nữa.Riêng đối với nấm men hiện tượng pháttriển tế bào già rất rõ. Nấm men sinh sảnbằng cách nảy chồi. Khi chồi non táchkhỏi tế bào mẹ để sống độc lập thì nơitách đó trên tế bào mẹ tạo thành một vếtnhư vết sẹo. Vết sẹo này sẽ không có khảnăng tạo ra chồi mới. Cứ như vậy tế bàonấm men mẹ sẽ chuyển thành tế bào giàtheo thời gian.Để xác định khả năng phát triển của visinh vật hiện nay người ta dùng nhiềuphương pháp khác nhau:- Xác định định số lượng tế bào bằngphương pháp đếm trực tiếp trên kính hiểnvi hay gián tiếp trên mặt thạch.- Đo độ đục của tế bào trong dung dịchnuôi cấy trên cơ sở xây dựng một đồ thịchuẩn của mật độ tế bào.- Tính thời gian một thế hệ (một lần sinhsản). Thời gian cho một lần phân chia tếbào gọi là thời gian thế hệ G. G được biểudiễn theo công thức sau: G = (t1 – t0)/nTrong đó:G : Là thời gian phân chia tế bàot0 : Thời gian bắt đầu phân chiat1 : Thời gian kết thúc phân chian : số lần phân chiaSố lần phân chia (n) được tính theo côngthức sau: n = (lgB1 – lgB2)lg2Trong đó:B1 : Số lượng tế bào sau nuôi cấyB0 : Số lương tế bào bắt đầu nuôi cấySố lần phân chia trong 1 giờ (C) hay còngọi là hằng số tốc độ phân chia được tínhnhư sau: C = n/(t1 – t0) = (lgB1 – lgB0)/lg2(t1- t2)Mối quan hệ giữa thời gian thế hệ G vàhằng số tốc độ C được biểu diễn như sauG = 1/C* Hiện tượng sinh trưởng képHiện tượng này xảy ra khi môi trườngchứa nguồn cacbon gồm một hỗnhợp của hai chất hữu cơ khác nhau. Lúcđầu vi sinh vật đồng hoá chất hữu cơ nàochúng thấy thích hợp nhất. Mặt khác sảnphẩm và cơ chất một sẽ kìm hãmcác enzym của cơ chất 2. Quá trình nàyđòi hỏi một thời gian nhất định. Vì thế, tathấy xuất hiện hai pha lag và hai pha log.Theo giáo trình vi sinh vật