Quá trình trao đổi chất trong cơ thể

Quá trình trao đổi chất trong cơ thể ! Mối liên quan giữa các quá trình trao đổi chất Trong cơ thể mọi quá trình biến đổi các chất không xảy ra riêng rẽ mà có mối quan hệ qua lại rất chặt chẽ. Mối quan hệ thể hiện cả trong quá trình biến đổi của một nhóm chất lẫn trong mối quan hệ của quá trình biến đổi các nhóm chất khác nhau. Trong cùng một nhóm chất mối quan hệ thể hiện qua quá trình đồng hóa và dị hóa. Mối quan hệ tương hỗ của sự đồng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quá trình trao đổi chất trong cơ thể Quá trình trao đổi chất trong cơ thể !Mối liên quan giữa các quá trìnhtrao đổi chấtTrong cơ thể mọi quá trình biến đổi các chấtkhông xảy ra riêng rẽ mà có mối quan hệ qua lạirất chặt chẽ. Mối quan hệ thể hiện cả trong quátrình biến đổi của một nhóm chất lẫn trong mốiquan hệ của quá trình biến đổi các nhóm chấtkhác nhau.Trong cùng một nhóm chất mối quan hệ thể hiệnqua quá trình đồng hóa và dị hóa. Mối quan hệtương hỗ của sự đồng hóa và dị hóa thể rhiệncả hai quá trình xảy ra đều có các chất trunggian chung. Ví dụ phosphoglyceric aldehydevừa là sản phẩm trung gian trong quá trình phângiải (dị hóa) vừa là sản phẩm trung gian của quátrình tổng hợp (đồng hóa) saccharose.Giữa các nhóm chất mối quan hệ diễn ra phứctạp hơn, nhiều hình thức hơn. Trước hết mốiquan hệ được thể hiện qua các chất trung gian.Một chất là sản phẩm phân giải của nhóm chấtnày lại là nguyên liệu để tổng hợp cho nhómchất khác. Ví dụ Acetyl-CoA là sản phẩm củaquá trình phân giải glucose đồng thời nó lànguyên liệu để tổng hợp acid béo.Mối liên quan tương hỗ giữa các quá trình traođổi saccharide, lipid, protein, nucleic acid có ýnghĩa quan trọng trong sự sống của sinh vật. Vídụ việc chuyển hóa tinh bột thành đường sau đótạo các chất béo trong những tháng mùa đông ởthực vật cũng như ở động vật, có ý nghĩa quantrọng trong việc tăng khả năng chịu rét củachúng. Việc chuyển biến chất béo thành đườngkhi hạt nảy mầm sẽ đảm bảo thức ăn cho phôi.Trong quá trình họat động sống của cơ thể,saccharide là chất dự trữ quan trọng; khi cơ thểcần sẽ phân giải thành phosphoglyceric acid rồithành pyruvic acid làm nguyên liệu cho sự tổnghợp amino acid, acid béo và các chất khác.Chất béo dự trữ cũng có vai trò tương tự, khiphân giải chất béo tạo nên acetyl-CoA để từ đólại tổng hợp amino acid, saccharide … Khi trongcơ thể hết nguồn dự trữ saccharide và chất béothì protein sẽ bị phân giải tạo ra các sản phẩmđể từ đó có thể tổng hợp lipid, saccharide.Quá trình chuyển hóa trên có vai trò quan trọngcả đối với sinh vật tự dưỡng lẫn sinh vật dịdưỡng.Ở sinh vật tự dưỡng nguồn chất hữu cơ sơ cấpdo quang hợp tạo ra là glucid, trước hết làglucose. Từ nguồn saccharide đó, nhờ sựchuyển hoá tương hỗ mới tạo ra được các chấthữu cơ mà cơ thể cần đến như lipid, protein,nucleic acid.Ở sinh vật dị dưỡng đã sử dụng những chấthữu cơ có sẵn trong thức ăn để tạo nên cácchất đặc trưng cho cơ thể. Từ các chất protein,lipid… có trong thức ăn qua quá trình biến đổisẽ kiến tạo nên những chất đặc trưng cho cơthể. Do thành phần thức ăn không thể có đầy đủđối với nhu cầu của cơ thể cho nên trong quátrình đồng hóa việc chuyển hóa nhóm chất nàythành chất hữu cơ khác rất cần thiết cho cơ thể.13.5. Mối liên quan giữa trao đổi protein và traođổi nucleic acidGiữa quá trình trao đổi protein và trao đổinucleic acid có mối quan hệ đặc biệt quan trọngmà biểu hiện rõ nhất là trong cơ chế truyền đạtthông tin di truyền. DNA làm khuôn sao mãthành RNAm để từ đó tổng hợp nên protein.Cấu trúc phân tử protein đã được mã hoá trongDNA.Quá trình trao đổi nucleic acid lại phụ thuộc vàosự có mặt của các phân tử protein-enzyme.Đồng thời một số amino acid là nguyên liệu choquá trình tổng hợp nucleic acid như asparticacid là nguyên liệu để tổng hợp nucleotidepyrimidine, aspartic acid, glutamin, glycine lànguyên liệu tổng hợp nucleotide purine.Hai quá trình trao đổi lipid và saccharide có mốiquan hệ chặt chẽ với nhau. Saccharide dễ dàngbiến đổi thành lipid và ngược lại thông qua cácchất trung gian là AlPG, PDA và Acetyl-CoATừ glucose qua quá trình đường phân sẽ tạonên pyruvic acid. Từ Pyruvic acid bị oxy hóa sẽtạo nên acetyl-CoA. Acetyl-CoA là nguyên liệutổng hợp acid béo. Đồng thời trong quá trìnhđường phân còn tạo ra AlPG, từ AlPG biến đổithành glycero-P , từ đó tạo nên glycerin. Nhưvậy từ sản phẩm phân giải của saccharide đãtạo nên nguyên liệu cơ bản để tổng hợp lipid làglycerin và acid béo.Ngược lại qua sự phân giải lipid sẽ tạo nên cácchất trung gian là acetyl-CoA, glycerin. Từacetyl-CoA, qua chu trình ornithine sẽ tổng hợptrở lại saccharide. Từ glycerin tạo nên glycero-Pvà từ đó tổng hợp lại saccharide.Ở thực vật, vi khuẩn, nấm mốc, chu trìnhglyoxylic là con đường nối trực tiếp quá trìnhtrao đổi lipid với quá trình trao đổi saccharide.Qua chu trình này acid béo sau khi phân giảithành acetyl-CoA sẽ biến đổi thành oxalo aceticacid, từ đó tổng hợp nên glucose. Ngược lại từglucose sẽ tạo acetyl-CoA và từ đó tổng hợp trởlại lipid.13.2. Mối liên quan giữa sự trao đổi saccharidevà trao đổi proteinPyruvic acid là mắt xích chủ yếu nối liền quátrình trao đổi protein và trao đổi saccharide.Glucose qua quá trình đường phân tạo rapyruvic acid. Pyruvic acid là nguyên liệu để tổnghợp một số amino acid trong họ alanine:alanine, leucine, valine…Trong quá trình tổng hợp protein cần nănglượng ATP, mà ATP là sản phẩm quan trọngcủa quá trình trao đổi ...