Quản lí và khai thác biển đảo Bà Rịa – Vũng Tàu nửa đầu thế kỉ XIX

Vùng biển đảo Bà Rịa - Vũng Tàu là một khu vực phát triển rất năng động, từ đầu thế kỷ XIX tàu thuyền nước ngoài ra vào bán buôn nhộn nhịp, triều đình nhà Nguyễn đã thi hành nhiều chính sách bảo vệ chủ quyền, gắn chặt với việc phát triển các ngành kinh tế biển như xây dựng đồn bót, pháo đài, tăng cường quân số, khí giới, tuần tra ở những khu vực xung yếu, trên dọc tuyến biển Bà Rịa – Vũng Tàu và Côn Đảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quản lí và khai thác biển đảo Bà Rịa – Vũng Tàu nửa đầu thế kỉ XIXTAÏP CHÍ KHOA HOÏC ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 5(30) - Thaùng 7/2015 Quản lí và khai thác biển đảo Bà Rịa – Vũng Tàu nửa đầu thế kỉ XIX Management and exploitation of Ba Ria – Vung Tau islands in the early XIX century TS. Phạm Ngọc Trâm Trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn – Đại học Quốc gia TP.HCM Ph.D. Pham Ngoc Tram University of Social Sciences and Humanities – National University Ho Chi Minh CityTóm tắtVùng biển đảo Bà Rịa - Vũng Tàu là một khu vực phát triển rất năng động, từ đầu thế kỷ XIX tàuthuyền nước ngoài ra vào bán buôn nhộn nhịp, triều đình nhà Nguyễn đã thi hành nhiều chính sách bảovệ chủ quyền, gắn chặt với việc phát triển các ngành kinh tế biển như xây dựng đồn bót, pháo đài, tăngcường quân số, khí giới, tuần tra ở những khu vực xung yếu, trên dọc tuyến biển Bà Rịa – Vũng Tàu vàCôn Đảo.Bằng phương pháp lịch sử, bài viết dựng lại bức tranh lịch sử khá sinh động quá trình quản lí, bảo vệchủ quyền và phát triển kinh tế biển ở Bà Rịa – Vũng Tàu trong nửa đầu thế kỉ XIX.Từ khóa: Bà Rịa – Vũng Tàu, Côn Đảo, biển đảo Việt Nam, quản lí và khai thác biển đảo, chủ quyềnbiển đảo…AbstractCoastal islands Ba Ria - Vung Tau is an actively developing area. In the early nineteenth century,foreign vessels arrived here to buy and sell goods; the Nguyen court had implemented many policies toprotect territorial sovereignty tied to the development of economic sectors such as building commercialports, fortress, strengthening troops, patrolling in the critical areas, offshore and onshore the Ba Ria,Vung Tau and Con Dao.By historical method, this article reconstructs the process of managing and protecting territorialsovereignty and developing sea economy of Ba Ria - Vung Tau in the first half of the nineteenth century.Keywords: Ba Ria - Vung Tau, Con Dao, Vietnam Sea Island, management and exploitation of the seaand islands, maritime sovereignty… 1. Đặt vấn đề lớn của đất nước với các mỏ dầu thuộc bồn Tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu có bờ biển dài trũng Cửu Long, Nam Côn Sơn ở thềm lục305,4 km, diện tích vùng thềm lục địa địa; và nhiều tiềm năng về hải sản, du lịch,100.000 km2 và có tuyến biên giới biển, vận tải biển.đảo gồm 82 xã, phường, thị trấn thuộc 6 Vùng đất Bà Rịa - Vũng Tàu đượchuyện, 2 thành phố... là nơi có tiềm năng người Việt khai phá từ thế kỉ XVII, là một 26địa bàn phát triển rất năng động, tàu thuyền hàng hóa với các dân tộc thiểu số – về phíanước ngoài ra vào, bán buôn nhộn nhịp. biển có cửa bến để xét hỏi ghe thuyền raĐầu thế kỉ XIX Trịnh Hoài Đức đã phác vào. Đầu đời Gia Long, con đường thiên lýhọa hình ảnh Bà Rịa – Vũng Tàu ngày nay: Bắc – Nam từ Gia Định đến Phú Xuân“Bà Rịa ấy là nơi địa đầu giới trấn Biên chạy ngang qua huyện Phước An đã thôngHòa là đất danh tiếng cho nên các phủ miền suốt, tạo nên một sự giao lưu kinh tế, vănBắc có ngạn ngữ rằng Cơm Nai Rịa, Cá Rí hóa thuận lợi giữa miền ngoài với miềnRang, là vì lấy Đồng Nai, Bà Rịa làm trong. Chợ Bến, cũng được gọi là chợ Longđầu… Đất ấy dựa lưng vào núi, mặt nhìn ra Thành được Trịnh Hoài Đức đánh giá làbiển, rừng rậm tre dài, ở trên có trường tuần chợ to nhất ở nơi bểm chằm thời ấy; chợđể với gọi những người Man, Mạch (dân nằm bên cạnh đường thiên lý và ở nơi đầutộc ít người) đến đổi chác, ở dưới có cửa con rạch thông ra cửa sông Lấp, nơi tụ họpbến, để xét hỏi ghe thuyền, trạm thủy, trạm thuyền buôn tứ xứ, kể cả Trung Hoa, Chânbộ giao tiếp nhau”[2; tr.31]. Lạp”[13; tr.27]. Chính do vị thế quan trọng của Bà Rịa Đầu thế kỉ XIX, khi quan hệ trong khu– Vũng Tàu, nên từ đầu thế kỉ XIX triều vực có nhiều biến động và trước sự đe dọaNguyễn đã thực thi nhiều chính sách quản xâm lược của chủ nghĩa thực dân phươnglí và khai thác biển đảo nhằm bảo vệ vững Tây nhà Nguyễn đã thi hành các chính sáchchắc chủ quyền biển đảo phía Nam của đất cứng rắn để bảo vệ chủ quyền biển đảo,nước, đồng thời thực hiện tốt việc khai thác cho xây dựng hệ thống thành và bảo trấnkinh tế biển, ổn định đời sống cộng đồng để bảo vệ lãnh thổ. Lực lượng quân độicư dân ven biển. được củng cố và tăng cường từ trung ương 2. Những chính sách và hoạt động đến địa phương. Trách nhiệm và nghĩa vụquản lí vùng biển đảo Bà Rịa – Vũng Tàu ...