Quản lý hoạt động dạy học môn Toán ở trường trung học phổ thông trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay

Toán học là một trong những môn học rất quan trọng trong hệ thống các môn học hiện nay. Bài viết trình bày những đánh giá thực trạng từ đề xuất một số giải pháp quản lý hoạt động dạy học môn Toán ở trường Trung học phổ thông nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quản lý hoạt động dạy học môn Toán ở trường trung học phổ thông trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay TẠP CHÍ KHOA HỌC − SỐ 48/2021 85 QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TOÁN Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC HIỆN NAY Phạm Văn Phúc Trường Trung học phổ thông Nam Sách Tóm tắt: Toán học là một trong những môn học rất quan trọng trong hệ thống các môn học hiện nay. Toán học ngày càng có nhiều ứng dụng trong cuộc sống, toán học giúp con người giải quyết các vấn đề trong thực tế cuộc sống một cách có hệ thống và chính xác, góp phần thúc đẩy xã hội phát triển. Tuy nhiên, trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay, công tác quản lý hoạt động dạy học môn học này chưa theo kịp yêu cầu đổi mới giáo dục. Do đó, cần phải có những đánh giá thực trạng từ đề xuất một số giải pháp quản lý hoạt động dạy học môn Toán ở trường Trung học phổ thông nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Từ khóa: Dạy học môn Toán, quản lý hoạt động dạy học môn Toán, trung học phổ thông. Nhận bài ngày 10.3.2021; gửi phản biện, chỉnh sửa, duyệt đăng ngày 20.3.2021 Liên hệ tác giả: Phạm Văn Phúc; Email: phamvanphucns2011@gmail.com 1. MỞ ĐẦU Toán học là một môn học có vai trò quan trọng trong chương trình giáo dục. Tuy nhiên, trong thực tế việc dạy và học bộ môn này nói chung, việc giảng dạy các trường trung học phổ thông vẫn đang còn nhiều tồn tại hạn chế ở cả hai khâu: Bài tập mà giáo viên đưa ra ít gắn với thực tiễn, tính hệ thống, khái quát chưa cao; bài tập còn mang tính lý thuyết, hàn lâm; giáo viên chưa chú trọng tới tính tích cực của người học; học sinh còn thụ động trong tiếp thu,... Điều này làm giảm chất lượng dạy học và hứng thú của học sinh đối với bộ môn này. Đồng thời làm giảm đáng kể khả năng vận dụng kiến thức đã học vào thực tế của học sinh, không phát huy được năng lực tư duy sáng tạo, tích cực của học sinh trong quá trình tiếp cận môn học và đặc biệt là chưa phát triển được năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh. Mặt khác, quản lý hoạt động dạy học của từng môn chuyên biệt trong đó có môn Toán chưa được chú trọng. Trong thực tiễn dạy học cho thấy việc dạy học môn Toán đặt ra nhiều thách thức cho cán bộ quản lý và giáo viên, từ đó cho thấy việc nâng cao chất lượng môn Toán trong các trường trung học phổ thông là một nhu cầu cấp thiết, góp phần nâng cao chất lượng 86 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ HÀ NỘI giáo dục của các môn học khác, từng bước nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. 2. NỘI DUNG 2.1. Bối cảnh đổi mới giáo dục Trung học phổ thông hiện nay Nghị Quyết 29 của Ban Chấp Hành TW khoá XI về Đổi mới căn bản toàn diện giáo dục Việt Nam cũng nhấn mạnh tới việc “chuyển từ nhà trường chủ yếu truyền đạt kiến thức sang nhà trường chủ yếu rèn luyện phẩm chất, năng lực”. Đây cũng là một thách thức đối với nhà quản lí các cơ sở giáo dục Việt Nam, trong đó có các trường THPT. Vấn đề giáo dục ý thức công dân lại được nổi lên như một vấn đề có tính thời sự sâu sắc. Trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của xã hội ngày nay, việc đổi mới hoạt động giáo dục ý thức công dân cho học sinh giữ vai trò vô cùng quan trọng. Nếu cốt lõi của đổi mới giáo dục là “chuyển từ nhà trường kiến thức sang nhà trường phẩm chất, năng lực, lấy việc rèn luyện phẩm chất, năng lực cho người học làm gốc, lấy người học làm trung tâm của quá trình rèn luyện phẩm chất, năng lực”, thì hoạt động giáo dục ý thức công dân cho học sinh được xem là hạt nhân cơ bản của mọi hoạt động trong nhà trường, nội khoá cũng như hoạt động ngoài giờ lên lớp. Trong bối cảnh đó vai trò của nhà quản lí càng được nhấn mạnh. Từ việc giúp giáo viên đổi mới tư duy về quá trình dạy học, đổi mới việc xác định mục tiêu dạy học, tổ chức các hoạt động học tập trên lớp, ở nhà đổi mới các hình thức kiểm tra đánh giá trong quá trình dạy học. Nhà quản lí phải có kế hoạch chi tiết, tổ chức khoa học, có các biện pháp động viên khích lệ giáo viên và quan trọng hơn phải rất quyết tâm và kiên trì mới có thể thực hiện thành công, công cuộc đổi mới giáo dục mước nhà. 2.2. Hoạt động dạy học Khi xem xét hoạt động dạy học, có nhiều cách tiếp cận khác nhau, như: tiếp cận hướng vào hoạt động dạy của thầy hoặc tiếp cận hướng vào hoạt động học của trò. Dạy học hướng vào hoạt động học của trò thì trọng tâm của hoạt động dạy học được đặt vào hoạt động học của học sinh chứ không phải vào hoạt động dạy của giáo viên. Nói cách khác, giáo viên là người tạo ra việc học, gợi cho học sinh khám phá và tạo dựng kiến thức, tạo ra các môi trường học tập mạnh mẽ; nâng cao chất lượng học tập,... Theo tác giả B.P.Exipop “Hoạt động dạy học là quá trình gồm hai hoạt động thống nhất biện chứng: hoạt động dạy của giáo viên và ...