Quản trị địa phương đối với hoạt động văn hóa ở Tp. HCM

Bài viết Quản trị địa phương đối với hoạt động văn hóa ở Tp. HCM chia sẻ kết quả nghiên cứu quá trình thực hiện quản lý hoạt động văn hóa của thành phố Hồ Chí Minh từ chính sách xã hội hóa hoạt động văn hóa trong khoảng 10 năm trở lại đây dưới nhãn quan của quản trị địa phương với mong muốn góp thêm một chút luận giải và đề xuất khoa học cho vấn đề quản trị địa phương trong một lĩnh vực cụ thể - hoạt động văn hóa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quản trị địa phương đối với hoạt động văn hóa ở Tp. HCM QUẢN TRỊ ĐỊA PHƢƠNG ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG VĂN HÓA Ở TP.HCM TS. Nguyễn Thị Toàn Thắng Học Viện Cán Bộ TPHCM Tóm tắt Trong những năm gần đây, dưới sự tác động của nền kinh tế thị trường và quá trình toàn cầu hóa, bối cảnh văn hóa và giá trị văn hóa của đất nước ta có nhiều sự chuyển biến rõ rệt. Trong sự chuyển biến đó có những yếu tố tích cực và tiêu cực đan xen lẫn nhau. Vấn đề đặt ra là trong quá trình chuyển biến này, vai trò của công tác quản trị địa phương đối với hoạt động văn hóa có ý nghĩa như thế nào, sức ảnh hưởng và năng lực quản lý có phù hợp với xu hướng phát triển, có tạo được nền tảng và động lực cho sự phát triển hay không? Từ quá trình xã hội hóa hoạt động văn hóa ở TPHCM, bài viết đi tìm câu trả lời thật sự cho quản trị địa phương đối với hoạt động văn hóa trong bối cảnh hướng đến xây dựng nền hành chính hiện đại của đất nước ta trong giai đoạn hiện nay. Từ khóa: Quản trị địa phương, hoạt động văn h a, quản lý văn h a… Đặt vấn đề Hoạt động văn hóa là một bộ phận của hoạt động xã hội, là quá trình sáng tạo, bảo tồn, phân phối, tiêu dùng các sản phẩm văn hóa. Đây là cách hiểu dựa trên nhận thức rộng nhất về văn hóa. Hoạt động văn hóa có các dạng hoạt động sau: Hoạt động sáng tác và biểu diễn nghệ thuật; Ứng dụng khoa học kỹ thuật vào đời sống; Hoạt động khai trí – giáo dục nhằm góp phần nâng cao dân trí: diễn giảng, tọa đàm, thư viện; Hoạt động lưu giữ sản phẩm văn hóa như hoạt động bảo tàng, bảo tồn di sản văn hóa; Hoạt động tiêu dùng sản phẩm văn hóa như đọc sách, nghe nhạc, xem phim - ảnh, xem biểu diễn nghệ thuật, xem triển lãm, tham quan, du lịch; Hoạt động lễ hội, tín ngưỡng, xây dựng nếp sống, lối sống; Hoạt động vui chơi giải trí. Tuy nhiên, từ góc độ của hoạt động quản lý, hoạt động văn hóa được xác định gồm các hoạt động sau: Thông tin, tuyên truyền, cổ động; kinh doanh dịch vụ văn hóa; quản lý di tích lịch sử - văn hóa và lễ hội truyền thống - hiện đại; quản lý hoạt động xây dựng đời sống văn hóa cơ sở; quản lý các thiết chế văn hóa, Thể dục thể thao; công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm. Để cho hoạt động văn hóa đáp ứng đầy đủ nhu cầu thụ hưởng văn hóa của người dân, hướng đến những giá trị văn hóa tích cực phù hợp với thị hiếu của cộng đồng và thúc đẩy sự phát triển của xã hội, hầu hết các chính quyền địa phương luôn quan tâm đến công tác quản lý hoạt động văn hóa trên những nguyên tắc mang tính định chế quốc gia. Tuy nhiên, quản lý hoạt động văn hóa với phương pháp quản lý hành chính mệnh lệnh cho thấy những hạn chế nhất định về tính hiệu quả. Hạn chế lớn nhất là sự thiếu kết nối giữa chính quyền và cộng đồng dân cư trong các hoạt động văn hóa. Các chính sách và cơ chế quản lý không từ xuất phát điểm là nhu cầu của người dân càng 17 trở nên xa lạ và thiếu khả năng tác động lên ý thức và sự tham gia của cộng đồng. Do đó, quản trị địa phương đối với hoạt động văn hóa, hướng tới nhu cầu và lợi ích của cộng đồng cư dân dựa trên mô hình tự quản với sự liên kết chặt chẽ giữa chính quyền và người dân đã trở thành một xu hướng của nền hành chính hiện đại. Bài viết này chia sẻ kết quả nghiên cứu quá trình thực hiện quản lý hoạt động văn hóa của thành phố Hồ Chí Minh từ chính sách xã hội hóa hoạt động văn hóa trong khoảng 10 năm trở lại đây dưới nhãn quan của quản trị địa phương với mong muốn góp thêm một chút luận giải và đề xuất khoa học cho vấn đề quản trị địa phương trong một lĩnh vực cụ thể - hoạt động văn hóa. 1. Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu Trước khi phân tích kết quả nghiên cứu quản trị địa phương đối với hoạt động văn hóa ở thành phố Hồ Chí Minh, chúng ta cần làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận có liên quan đến vấn đề cần trao đổi như: sự khác biệt giữa quản lý nhà nước về văn hóa và quản trị địa phương đối với hoạt động văn hóa; vai trò của quản trị địa phương đối với văn hóa trong quá trình phát triển của địa phương. Quản lý nhà nước về văn hóa chính là sự định hướng, tạo điều kiện, tổ chức điều hành của nhà nước, mục đích là làm cho văn hóa phát triển theo hướng vì sự phát triển bền vững của con người và xã hội. Vậy có thể hiểu: Quản lý nhà nước về văn hóa là sự quản lý của nhà nước đối với toàn bộ hoạt động văn hóa của quốc gia bằng quyền lực của nhà nước thông qua hiến pháp, pháp luật và cơ chế chính sách nhằm bảo đảm sự phát triển của nền văn hóa dân tộc. Trong quản lý nhà nước về văn hóa, Nhà nước là người đại diện cho nhân dân để đảm bảo các quyền có trong hiến pháp của công dân về văn hóa, điều tiết sự hài hòa của cơ cấu văn hóa, lợi ích văn hóa của nhóm xã hội, các yêu cầu phát triển và thỏa mãn nhu cầu văn hóa của toàn xã hội trước các mâu thuẫn, nghịch lý nảy sinh từ sự vận động, phát triển xã hội. Con người là chủ thể sáng tạo văn hóa, là người hưởng thụ văn hóa. Hoạt đ ...