Quang hợp và tốc độ tăng trưởng của khoai sọ (colocasia ecsculenta var. esculenta) ở thời kỳ bắt đầu phân hóa củ và thời kỳ tăng nhanh tích lũy vào củ ngừng sinh trưởng thân lá

Bài viết nghiên cứu này được tiến hành nhằm đánh giá đặc điểm quang hợp và mối quan hệ giữa hiệu suất quang hợp thuần với tốc độ tăng trưởng của khoai sọ ở hai thời kỳ quan trọng của sự hình thành và tích lũy mạnh về củ: bắt đầu phân hóa củ và thời kỳ thân lá ngừng sinh trưởng và tăng tích lũy vào củ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quang hợp và tốc độ tăng trưởng của khoai sọ (colocasia ecsculenta var. esculenta) ở thời kỳ bắt đầu phân hóa củ và thời kỳ tăng nhanh tích lũy vào củ ngừng sinh trưởng thân láVietnam J. Agri. Sci. 2017, Vol. 15, No. 1: 27-35Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 2017, tập 15, số 1: 27-35www.vnua.edu.vnQUANG HỢP VÀ TỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG CỦA KHOAI SỌ(Colocasia ecsculenta var. esculenta) Ở THỜI KỲ BẮT ĐẦU PHÂN HÓA CỦVÀ THỜI KỲ TĂNG NHANH TÍCH LŨY VÀO CỦ NGỪNG SINH TRƯỞNG THÂN LÁDương Thị Thu Hằng1*, Nguyễn Thị Thơ2, Nguyễn Thị Ny2Khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt NamEmail*: hangttd1022@gmail.comNgày gửi bài: 08.01.2015Ngày chấp nhận: 14.02.2017TÓM TẮTThí nghiệm được tiến hành trong vụ xuân năm 2014 (tháng 3 - 10), bố trí tuần tự, không nhắc lại trong khu thínghiệm đồng ruộng của khoa Nông Học nhằm tìm hiểu đặc điểm quang hợp và tích lũy chất khô về củ của 16 giốngkhoai sọ thu thập ở các tỉnh phía Bắc Việt Nam ở hai thời kỳ bắt đầu phân hóa củ và khi cây ngừng sinh trưởng vàchuyển sang tàn lụi. Kết quả cho thấy: (1) Cường độ quang hợp (CĐQH) của thời kỳ bắt đầu phân hóa thân củ trongđiều kiện vụ xuân ở miền Bắc Việt Nam có giá trị cao hơn các giai đoạn khác do điều kiện ánh sáng yếu và nhiệt độthấp hơn cuối giai đoạn ngừng sinh trưởng và đầu giai đoạn tàn lụi, tích lũy về củ. Giá trị CĐQH không phải là yếu tốquyết định tới năng suất, có thể cần phải xem xét kết hợp với thời gian duy trì quang hợp trong ngày. (2) CĐQH ởthời kỳ đầu của phân hóa thân củ tương quan thuận nghịch rất chặt với nồng độ CO2 trong gian bào (r = -0,91) trongkhi đó, CĐQH thời kỳ đầu của giai đoạn tàn lụi lại tương quan dương chặt với độ nhạy khí khổng (r = 0,74) và tốc độthoát hơi nước (r = 0,84). (3) NAR tương quan thuận chặt với CGR ở giai đoạn đầu phân hóa củ với r = 0,66, ngượclại tương quan nghịch rất chặt ở giai đoạn đầu của tàn lụi và tích lũy về củ r = -0,85. (4) Hai giống Hậu Xít- Hà Giang(G8) và Tơ Hậu - Lào Cai (G5) là hai giống cho năng suất cao nhất khi trồng ở điều kiện đồng bằng, có đặc điểmchung là: cho tốc độ tăng trưởng củ (CoGR) cao và đều xuyên suốt cả thời kỳ sinh trưởng phát triển, đặc biệt là ởgiai đoạn đầu của tàn lụi vẫn cho tích lũy về củ tương đối lớn.Từ khóa: Khoai sọ, Colocasia esculenta (L.) Schott, cường độ quang hợp (CĐQH), tốc độ tăng trưởng củ(CoGR), tốc đọ tăng trưởng cây trồng (CGR), hiệu suất quang hợp thuần (NAR).Photosynthesis and Plant Growth Rate of Taro (Colocasia esculenta var. esculenta)at Corm Initiation and Bulking StagesABSTRACTA field trial was conducted from March to October 2014 in the experimental area of Agronomy Faculty, VNUA.The research aimed to determine photosynthesis and dry matter assimilation rate at corm initiation and corm bulkingstages of 16 taro varieties collected from the northern part of Vietnam. The results showed that: (1) CO2 exchangerate (CER) at the beginning of rapid root and shoot development with corm initiation was higher than that in otherphases due to lower radiation and temperature at the beginning of spring season. (2) A strong negative correlationwas found between CER and intercellular CO2 concentration (r = -0.91) at the beginning of rapid root and shootdevelopment with corm initiation However, there existed a relatively strong correlation between CER with stomatalconductance (r = 0.74) and leaf transpiration rate (r = 0.84) at the beginning of the senescence period. (3) Thre was astrong positive correlation between NAR and CGR (r = 0.66) at the beginning of rapid root and shoot developmentwith corm initiation, in contrast, a strong negative correlation of that were found at the beginning of the senescenceperiod. (4) Two varieties: Hau Xit and To Hau performed highest yield and showed high and uniform corm growth ratethroughout growth and development, even at the beginning of the senescence. period.Keywords: Taro, Colocasia esculenta (L.) Schott, CO2 exchange rate (CER), crop growth rate (CGR), Cormelgrowth rate (CoGR), net assimilation rate (NAR).27Quang hợp và tốc độ tăng trưởng của khoai sọ (Colocasia ecsculenta var. esculenta) ở thời kỳ bắt đầu phân hóa củvà thời kỳ tăng nhanh tích lũy vào củ ngừng sinh trưởng thân lá1. MỞ ĐẦUNhóm cây khoai sọ (Colocasia ecsculenta(L.) Schott) thuộc họ Ráy (Araceae), có nguồngốc tại Đông Nam Á (De Candolle, 1984), là mộttrong những cây lương thực có lịch sử lâu đời, từkhoảng 10.000 năm trước. Việt Nam là mộttrong những trung tâm khởi nguyên về đa dạngdi truyền của cây khoai sọ. Nhóm khoai sọ ởViệt Nam được trồng phổ biến ở nhiều nơi do cótính thích ứng rộng, nguồn gen của cây khoai sọrất đa dạng và phong phú, là cây lấy củ quantrọng thứ 4 sau khoai tây, khoai lang và sắn. Ởnhiều tỉnh miền núi, nó đóng vai trò quan trọngđối với an toàn lương thực của hộ nông dân(Nguyễn Thị Ngọc Huệ và cs., 2005), vì vậy cótiềm năng phát triển rất tốt với giá trị kinh tếcao. Theo Vincent (2009), vòng đời của cây khoaisọ được ...