Rà soát, điều chỉnh và hoàn thiện hệ thống tối ưu chi phí thuế tại các doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh hiện nay

Bài viết "Rà soát, điều chỉnh và hoàn thiện hệ thống tối ưu chi phí thuế tại các doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh hiện nay" sẽ nghiên cứu về cách thức thực hiện của các DN thông qua rà soát việc tuân thủ quy định về thuế, điều chỉnh những sai sót trong quá trình xác định, kê khai thuế, từ đó hạn chế rủi ro và tối ưu chi phí thuế cho doanh nghiệp. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Rà soát, điều chỉnh và hoàn thiện hệ thống tối ưu chi phí thuế tại các doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh hiện nay RÀ SOÁT, ĐIỀU CHỈNH VÀ HOÀN THIỆN HỆ THỐNG TỐI ƯU CHI PHÍ THUẾ TẠI CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY TS. Nguyễn Hồng Nga1 ThS. Trần Thị Thuỳ ThS. Lê Thị ThươngTóm tắt Doanh nghiệp là đối tượng đóng góp nguồn lực chủ yếu cho Nhà nước thông quanghĩa vụ nộp thuế. Mục tiêu của tất cả các doanh nghiệp là làm thế nào để có thể tối ưuhóa chi phí thuế mà vẫn tuân thủ đúng quy định của cơ quan nhà nước. Để đạt được mụctiêu đó, đòi hỏi bản thân doanh nghiệp cần nắm vững cách xác định, kê khai các khoảnthuế phải nộp theo đúng quy định của nhà nước. Tuy nhiên, trong thực tế có rất nhiềuDN xảy ra sai sót trong quá trình triển khai thực hiện, điều này xuất phát từ những lỗhổng trong khâu quản lý, kiểm soát nội bộ và quản trị rủi ro đối với các khoản thuế trongDN như thuế TNDN, thuế GTGT, thuế TNCN, vì vậy, sẽ dẫn đến những rủi ro xảy ra đốivới DN trong suốt quá trình thực hiện kê khai, quyết toán và nộp thuế. Do đó, việc nhậndiện và kiểm soát được những rủi ro này là công việc vô cùng cấp thiết nhằm giúp choDN tối ưu chi phí thuế phải nộp, đồng thời thực hiện nghĩa vụ đầy đủ với nhà nước. Bàiviết sau sẽ nghiên cứu về cách thức thực hiện của các DN thông qua rà soát việc tuân thủquy định về thuế, điều chỉnh những sai sót trong quá trình xác định, kê khai thuế, từ đóhạn chế rủi ro và tối ưu chi phí thuế cho doanh nghiệp.Từ khoá: chi phí thuế, kiểm soát nội bộ, quản trị rủi ro, sai sót, tối ưu1. Giới thiệu Với diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19, trong các năm 2020, 2021 cơquan thuế đã điều chỉnh kế hoạch và cách thức thanh tra, kiểm tra cho phù hợp, việc tiếnhành kiểm tra chủ yếu tập trung tại trụ sở cơ quan thuế. Hoạt động thanh kiểm tra tậptrung chủ yếu vào việc rà soát rủi ro trong việc phát hiện dấu hiệu chuyển giá, hoàn thuế,hưởng ưu đãi thuế, các hoạt động chuyển nhượng vốn, thu thuế từ các hoạt động thươngmại điện tử. Thực tế cho thấy, những sai phạm mà DN mắc phải thì trách nhiệm đứngđầu thuộc về lãnh đạo vì họ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của công ty. Do đó, đốivới doanh nghiệp, việc tuân thủ đúng quy định của cơ quan thuế đồng thời vẫn tối ưu hóachi phí thuế là một trong những mục tiêu hàng đầu. Vì vậy, doanh nghiệp cần xây dựngchiến lược thuế, đưa ra các kế hoạch kiểm soát nội bộ, cách thức sử dụng nhân sự để1 Khoa Kế toán kiểm toán – Trường Đại học Thương Mại, Email: hongngakttc@tmu.edu.vn, Số điện thoại:0981.589916646tránh những rủi ro về thuế và tối ưu chi phí thuế trong doanh nghiệp. Bài viết sau sẽ tiếnhành phân tích, rà soát và đánh giá những sai sót của DN trong quá trình kê khai, quyếttoán, từ đó tiến hành đưa ra các biện pháp nhằm điều chỉnh và quản trị những rủi ro phátsinh từ quá trình kiểm soát nội bộ đến quá trình thực hiện với mục tiêu là nhằm tối ưu chiphí thuế phát sinh trong DN, giúp DN có cơ sở hoạch định và quản lý tốt thực hiện côngtác kê khai, tính toán và hoàn thành đầy đủ các nghĩa vụ đối với Nhà nước.2. Cơ sở lý thuyết Theo uỷ ban kiểm toán quốc tế, quản trị rủi ro thuế cấp độ công ty bao gồm môitrường kiểm soát, đánh giá rủi ro, hoạt động kiểm soát, thông tin liên lạc và hoạt độnggiám sát. Môi trường kiểm soát thể hiện quan điểm của lãnh đạo cấp cao về mức độ quantâm đến hoạt động sản xuất kinh doanh hay cả về hệ thống quản lý về thuế trong DN, trêncơ sở đó sẽ có biện pháp phân công cho các bộ phận khác để đánh giá rủi ro, xác địnhđâu là vùng rủi ro cao, thấp, trung bình. Các biện pháp làm giảm rủi ro là thuộc hoạt độngkiểm soát. Bên cạnh đó, cần thông tin liên lạc giữa các hồ sơ, chứng từ luân chuyển đểcung cấp cơ quan thuế và có các hệ thống giám sát nội bộ tốt để soát xét rủi ro, từ đó cócác biện pháp kiểm soát tốt hơn. Nhận diện các sai sót thường gặp: - Sai sót ở cấp độ DN/chủ DN: chủ DN không quan tâm đến xây dựng hệ thốngkiểm soát nội bộ, không coi trọng công tác kế toán (chỉ chú trọng đến bán hàng), khôngtuân thủ pháp luật, chỉ quan tâm đến việc trốn thuế thông qua mua bán hoá đơn chứng từ,không tách biệt giữa công ty và chủ DN, hệ thống 2 sổ kế toán, đặt hết niềm tin vào kếtoán thuế, không sử dụng luật sư hay sự hỗ trợ của cơ quan tư vấn thuế. Sai sót ở cấp độ phòng ban: phân công quy trình chưa phù hợp, thiếu cán bộchuyên trách về kế toán thuế, kiến thức nghiệp vụ yếu, thiếu cập nhật kiến thức, thiếu kỹnăng, bố trí người chưa có kinh nghiệm làm việc giải trình với cơ quan thuế, thiếu traođổi với các bộ phận phòng ban khác. * Rà soát các quy định về chi phí liên quan đến Covid-19 và quy định hệ thốngchính sách thuế TNDN, thuế TNCN - Chi phí phòng chống dịch: Thuế TNCN: Khoản chi mua khẩu trang, nước sátkhuẩn tay, một số phụ kiện bảo hộ và chi xét nghiệm các bệnh truyền nhiễm cho nhânviên để phòng ngừa lây nhiễm virut thì không tính vào thu nhập chịu thuế TNCN củanhân viên, vì đây là khoản phúc lợi dành cho người lao động. Thuế TNDN: Các khoảnchi trên là khoản chi trực tiếp cho người lao động và xác định là chi phí được trừ khi tínhTNDN nếu đáp ứng các quy định tại Điều 4 Thông tư số 96/2015/TT-BTC (Công văn6629/CT-TTHT ngày 16/7/2020 – Cục thuế Hà Nội). 647 - Hỗ trợ nhân viên khi ngừng việc: Nếu khoản chi này là khoản chi có tính chấtphúc lợi thì được trừ khi tính thuế TNDN nếu đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 4Thông tư 96/2015/TT-BTC (Tổng chi có tính chất phúc lợi không quá 01 tháng lươngbình quân thực tế thực hiện trong năm tính thuế của DN). Nếu khoản chi này là chi tiềnlương ngừng việc đáp ứng các quy định tại Điều 9 Nghị định s ...