Rối loạn lipid máu trên bệnh nhân đái tháo đường nội trú

Bài viết trình bày xác định tần suất rối loạn lipid máu trên bệnh nhân đái tháo đường. Bệnh nhân và phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang các bệnh nhân nội trú tại khoa nội tiết, gồm 154 bệnh nhân đái tháo đường từ tháng 5/2018 – 8/2018.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Rối loạn lipid máu trên bệnh nhân đái tháo đường nội trú 99 RỐI LOẠN LIPID MÁU TRÊN BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG NỘI TRÚ Phạm Ngọc Hoa, Phan Văn Bé, Nguyễn Thị Hạnh, Nguyễn Văn HợpTÓM TẮTMục tiêu: xác định tần suất rối loạn lipid máu trên bệnh nhân đái tháo đường. Bệnhnhân và phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang các bệnh nhân nội trú tại khoanội tiết, gồm 154 bệnh nhân đái tháo đường từ tháng 5/2018 – 8/2018. Kết quả: tầnsuất các rối loạn lipid máu gồm tăng cholesterol, tăng TG, giảm HDLc, tăng LDLc lầnlượt là 29,2%; 66,8%; 75,9%; 18,8%. Kết luận: tần suất rối loạn lipid máu còn caotrên các bệnh nhân đái tháo đường tại bệnh viện đa khoa trung tâm An Giang.ASTRACTOjective: to estimate the prevalence dyslipidemie in diabetic patients. Patient andmethods: Design: cross- sectional study :154 patients with diabetes mellitis wererecruited at endocrinology department of An Giang general hospital from 5/2018 to8/2018. Result: The prevalence of increased cholesterol, increased TG , decreasedHDL , increased LDL was 29,2%;66,8%; 75,9%; 18,8%. Conclusion: The prevalenceof dyslipidemie was high in patients with diabetes mellitus treated at An Giang generalhospital.ĐẶT VẤN ĐỀ Lipid là từ dùng để miêu tả chất mỡ và các chất có cấu trúc giống mỡ như dầusáp, mỡ, sáp… Lipid hiện diện trong phần lớn các tổ chức và thể dịch của cơ thể người,động vật và trong thực phẩm sử dụng hàng ngày. Lipid không tan trong nước nhưng cóthể tan trong các dung môi hữu cơ như ete, chloroform, benzen… Lipid máu lànguồn năng lượng cung cấp 25-30% tổng năng lượng cơ thể lưu hành dưới 2 dạng (1)Lipid đơn như cholesterol, acid béo bão hòa, đơn và đa không bão hòa và (2) Lipidphức gồm cholesterol ester, triglycerids và phospholipid, trong đó cholesterol vàtriglycerid (TG) là thành phần chính. Vì không tan trong nước, để có thể đến các cơquan, các thành phần lipid được vận chuyển thông qua lipoprotein vận chuyển. Có 5loại lipoprotein chính gồm: HDL, LDL, IDL, VLDL và chylomicrons, trong số nàyLDL là lipoprotein có cholesterol chiếm 75% cholesterol mang bởi các hạt non-HDL,25% còn lại của non-HDL-C chứa trong hạt giàu TG gồm VLDL, IDL, chylomicronsvà chylomicron thừa. Các lipoprotein vận chuyển lipid đến được cơ quan nhờ liên kếtvới thụ thể, trong đó các lipoprotein chứa nhiều cholesterol như LDL xâm nhập qua lớp 100tế bào nội mạc mạch máu gây tổn thương thành mạch, là một trong những nguyên nhânchính gây bệnh tim mạch xơ vữa (BTMXV = AtheroSclerotic CardioVascular Disease=ASCVD ), là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế cho con người trên toànthế giới. Theo các khuyến cáo trước đây rối loạn lipid máu (RLLPM) được địnhnghĩa là sự tăng bất thường trong máu nồng độ các thành phần như cholesterol toànphần (TC), LDL – cholesterol (LDL.C) và/ hoặc tăng triglycerid (TG), và/ hoặc giảmHDL-cholesterol (HDL.C). Tuy nhiên, các khuyến cáo gần đây đã bổ sung thêm haithành phần: tăng Non HDL.C và ApoB. Rối loạn các thành phần lipid kéo dài sẽ gâytổn thương cho nhiều cơ quan trong đó tổn thương xơ vữa động mạch, làm hẹp lòngmạch máu là nguyên nhân chủ yếu của BTMXV. RLLM theo NCEP ATR III – 2001 là khi rối loạn các thành phần lipid máu:tăng cholesterol, tăng triglycerid, tăng LDL, giảm HDL.Trị số (bình thường) mg/dl mmol/lCholesterol 101 Nếu không có triệu chứng tăng đường huyết trên lâm sàng thì cần phải lặp lại các XN một lần nữa vào ngày khác.Định nghĩa biến kết cục: đo Lipid máu lúc bụng đói gồm Cholesterol, triglycerid,LDL, HDL. RLLM theo NCEP ATR III – 2001 là khi rối loạn một trong các thành phầnlipid máu: tăng cholesterol, tăng triglycerid, tăng LDL, giảm HDL.Trị số (bình thường) mg/dl mmol/lCholesterol 102nhân tăng cholesterol là 45/154, tỉ lệ 29,2%). LDL C: 3,53 mmol/l ( số bệnh nhân tăngLDL.c là 29/154, tỉ lệ 18,8%). HDL: 1,46 mmol/l (117/154 tỉ lệ 75,9% có HDL.c thấp )Bảng 1: Đặc điểm tuổi, giới N %Tuổi (năm) =60 98 63,7 Trung bình: 63.8Giới Nữ 100 64,9 Nam 54 35,1Nhận xét: Có 56 BN 60 tuổi (63,7%), nữ 100 BN (64,9%)nam 54 BN (35,1%).Bảng 2: đặc điểm RLLPM N %Cholesterol Không tăng 109 70,8mmol/l Tăng 45 29,2TG mmol/l Không tăng 51 33,3 ...