Rủi ro và quản trị rủi ro của cơ sở giáo dục đại học trong bối cảnh tự chủ

Bài viết "Rủi ro và quản trị rủi ro của cơ sở giáo dục đại học trong bối cảnh tự chủ" giới thiệu các khái niệm và thuật ngữ cơ bản về quản lý rủi ro, lý do các cơ sở giáo dục đại học cần quan tâm đến quản lý rủi ro, các rủi ro có thể xảy ra của giáo dục đại học, các tổ chức trong bối cảnh tự chủ và quy trình quản lý rủi ro có thể được áp dụng cho từng tổ chức. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Rủi ro và quản trị rủi ro của cơ sở giáo dục đại học trong bối cảnh tự chủ RỦI RO VÀ QUẢN TRỊ RỦI RO CỦA CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRONG BỐI CẢNH TỰ CHỦ Lê Văn Hảo Trần Hoài Bảo1 Trường Đại học Quốc tế Miền Đông Abstract Risk management is a very new activity for the education system as well as for eachVietnamese higher education institution. By synthesizing and analyzing literature as well as bestpractices on risk management in many parts of the world, the article introduces the basicconcepts and terms of risk management, the reasons why higher education institutions needinterested in risk management, the possible risks of higher education institutions in the contextof autonomy, and a risk management process that can be applied to each institution. Keywords: Risk, risk management, internal quality assurance, higher education,university autonomy. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Đối với mọi tổ chức, Quản trị rủi ro (QTRR) là một nhiệm vụ quan trọng nhằmbảo đảm cho việc thực hiện các mục tiêu đã đề ra. Thông thường, ở bất kể lĩnh vực nào,tổ chức luôn cần có tầm nhìn rõ ràng về các mức độ rủi ro đối với tổ chức mình và cốgắng thiết lập một phạm vi chống chịu để có thể xử lý rủi ro tốt hơn và thực hiện cácbiện pháp phù hợp khi cần thiết. Điều này thường được coi là một trong những yêu cầuđối với việc xây dựng chiến lược của một tổ chức. Kể từ khi Bộ Giáo dục và Đào tạo(GD&ĐT) ban hành Thông tư số 12/2017/TT-BGDĐT về Kiểm định chất lượng cơ sởgiáo dục đại học (CSGDĐH), trong đó có một số yêu cầu về QTRR và thêm vào đó làquyền tự chủ của CSGDĐH được xác lập tại Luật Giáo dục đại học 2012 (sửa đổi, bổsung 2018) thì ngày càng có nhiều CSGDĐH quan tâm nghiên cứu về QTRR và vậndụng vào nhà trường. May mắn là các lý thuyết về QTRR cũng như các thực hành vềhoạt động này đã được thế giới xây dựng và tích lũy từ khá lâu trong lĩnh vực kinh tế,kinh doanh. Vấn đề còn lại là các lý thuyết cũng như thực hành tốt về hoạt động QTRRnên được vận dụng như thế nào trong lĩnh vực giáo dục đại học. 2. NỘI DUNG 2.1. Một số khái niệm và thuật ngữ liên quan 2.1.1. Rủi ro Nội hàm của khái niệm “rủi ro” nhìn chung phụ thuộc vào lĩnh vực hoạt động vàtrường phái. Đối với một số lĩnh vực hoạt động như Ngân hàng, Bảo hiểm và theotrường phái “truyền thống”, rủi ro được xem là sự không may mắn, sự tổn thất mất mát,nguy hiểm; là điều không lành, không tốt và bất ngờ xảy đến. Còn đối với nhiều lĩnhvực kinh doanh khác và theo trường phái “hiện đại”, rủi ro là sự bất trắc/bất định vừa1 tran@eiu.edu.vn 561mang tính tích cực, vừa mang tính tiêu cực. Rủi ro có thể mang đến những tổn thất mấtmát cho con người nhưng cũng có thể mang lại những lợi ích, những cơ hội [1]. Một số định nghĩa sau đây minh họa hai cách hiểu chính về “rủi ro”: - Rủi ro là một điều không may mắn, không lường trước được về khả năng xảy ra,về thời gian, không gian xảy ra, cũng như mức độ nghiêm trọng và hậu quả của nó [2]. - Rủi ro là khả năng một điều gì đó không tốt, không dễ chịu (chẳng hạn bị thươngtật hay mất mát) sẽ xảy đến [3]. - Rủi ro là tác động của sự không chắc chắn (ISO 14001:2015) [4]. • Tác động là một sai lệch so với dự kiến - tích cực hoặc tiêu cực. • Sự không chắc chắn là tình trạng, dù chỉ là một phần, thiếu hụt thông tin liênquan tới việc hiểu hoặc nhận thức về một sự kiện, hệ quả của sự kiện đó, hoặc khả năngxảy ra của nó. - Rủi ro là những sự kiện có thể xảy ra làm ảnh hưởng tiêu cực hoặc tích cực đếnmục tiêu của tổ chức (Viện FMIT – Đào tạo và Tư vấn quốc tế) [5]. - Rủi ro là tác động/ảnh hưởng (effect) của sự không chắc chắn/bất định(uncertainty) đến các mục tiêu (University of Adelaide) [6]. 2.1.2. Khẩu vị rủi ro và mức chịu đựng rủi ro [7] - Khẩu vị rủi ro (Risk appetite) được hiểu là mức độ rủi ro mà một tổ chức hay cánhân có thể chịu đựng được trong lĩnh vực của mình. Việc xác định khẩu vị rủi ro sẽgiúp các tổ chức, doanh nghiệp xác định được mức rủi ro mà họ sẵn sàng chấp nhận vàquyết định các chiến lược quản lý rủi ro. - Mức chịu đựng rủi ro (Risk tolerance) cũng là khái niệm đề cập đến mức rủi romà một doanh nghiệp hay tổ chức, cá nhân có thể chấp nhận. Tuy nhiên, nếu như khẩuvị rủi ro là mức rủi ro tổng thể được tính toán trong dài hạn thì mức chịu đựng rủi ro làcác mức rủi ro cụ thể cho từng dự án, từng giai đoạn hoặc cho từng cá nhân riêng biệttrong hoạt động chung của tổ chức, doanh nghiệp đó. 2.1.3. Quản trị rủi ro - QTRR là hệ thống các quy trình nhận diện, đánh giá, quản lý và kiểm soát nhữngsự kiện hoặc tình huống có th ...