Sách hướng dẫn học tập: Xác suất thống kê - TS. Lê Bá Long

(NB) Sách hướng dẫn học tập: Xác suất thống kê tập trung trình bày các vấn đề cơ bản về các khái niệm cơ bản về xác suất, biến ngẫu nhiên và các đặc trưng của chúng, véc tơ ngẫu nhiên và các đặc trưng của chúng, luật số lớn và định lý giới hạn, thống kê toán học, quá trình ngẫu nhiên và chuỗi Markov.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sách hướng dẫn học tập: Xác suất thống kê - TS. Lê Bá Long HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG SÁCH HƯỚNG DẪN HỌC TẬP XÁC SUẤT THỐNG KÊ(Dùng cho sinh viên ngành CNTT và ĐTVT hệ đào tạo đại học từ xa) Lưu hành nội bộ HÀ NỘI - 2006HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG SÁCH HƯỚNG DẪN HỌC TẬPXÁC SUẤT THỐNG KÊ Biên soạn : Ts. LÊ BÁ LONG LỜI NÓI ĐẦU Lý thuyết xác suất thống kê là một bộ phận của toán học, nghiên cứu các hiện tượng ngẫunhiên và ứng dụng chúng vào thực tế. Ta có thể hiểu hiện tượng ngẫu nhiên là hiện tượng khôngthể nói trước nó xảy ra hay không xảy ra khi thực hiện một lần quan sát. Tuy nhiên, nếu tiến hànhquan sát khá nhiều lần một hiện tượng ngẫu nhiên trong các phép thử như nhau, ta có thể rút rađược những kết luận khoa học về hiện tượng này. Lý thuyết xác suất cũng là cơ sở để nghiên cứu Thống kê – môn học nghiên cứu các cácphương pháp thu thập thông tin chọn mẫu, xử lý thông tin, nhằm rút ra các kết luận hoặc quyếtđịnh cần thiết. Ngày nay, với sự hỗ trợ tích cực của máy tính điện tử và công nghệ thông tin, lýthuyết xác suất thống kê ngày càng được ứng dụng rộng rãi và hiệu quả trong mọi lĩnh vực khoahọc tự nhiên và xã hội. Chính vì vậy lý thuyết xác suất thống kê được giảng dạy cho hầu hết cácnhóm ngành ở đại học. Có nhiều sách giáo khoa và tài liệu chuyên khảo viết về lý thuyết xác suất thống kê. Tuynhiên, với phương thức đào tạo từ xa có những đặc thù riêng, đòi hỏi học viên phải làm việc độclập nhiều hơn, vì vậy cần phải có tài liệu hướng dẫn học tập của từng môn học thích hợp cho đốitượng này. Tập tài liệu “Hướng dẫn học môn toán xác suất thống kê” này được biên soạn cũngnhằm mục đích trên. Tập tài liệu này được biên soạn cho hệ đại học chuyên ngành Điện tử-Viễn thông theo đềcương chi tiết chương trình qui định của Học viện Công nghệ Bưu Chính Viễn Thông. Nội dungcủa cuốn sách bám sát các giáo trình của các trường đại học khối kỹ thuật và theo kinh nghiệmgiảng dạy nhiều năm của tác giả. Chính vì thế, giáo trình này cũng có thể dùng làm tài liệu họctập, tài liệu tham khảo cho sinh viên của các trường, các ngành đại học và cao đẳng khối kỹ thuật. Giáo trình gồm 6 chương tương ứng với 4 đơn vị học trình (60 tiết): Chương I: Các khái niệm cơ bản về xác suất. Chương II: Biến ngẫu nhiên và các đặc trưng của chúng. Chương III: Véc tơ ngẫu nhiên và các đặc trưng của chúng. Chương IV: Luật số lớn và định lý giới hạn. Chương V:.Thống kê toán học Chương VI: Quá trình ngẫu nhiên và chuỗi Markov. Điều kiện tiên quyết môn học này là hai môn toán cao cấp đại số và giải tích trong chươngtrình toán đại cương. Tuy nhiên vì sự hạn chế của chương trình toán dành cho hình thức đào tạo từxa, do đó nhiều kết quả và định lý chỉ được phát biểu và minh họa chứ không có điều kiện đểchứng minh chi tiết. Giáo trình được trình bày theo cách thích hợp đối với người tự học, đặc biệt phục vụ đắc lựccho công tác đào tạo từ xa. Trước khi nghiên cứu các nội dung chi tiết, người đọc nên xem phầngiới thiệu của mỗi chương để thấy được mục đích ý nghĩa, yêu cầu chính của chương đó. Trongmỗi chương, mỗi nội dung, người đọc có thể tự đọc và hiểu được cặn kẽ thông qua cách diễn đạtvà chỉ dẫn rõ ràng. Đặc biệt bạn đọc nên chú ý đến các nhận xét, bình luận để hiểu sâu hơn hoặcmở rộng tổng quát hơn các kết quả và hướng ứng dụng vào thực tế. Hầu hết các bài toán được xâydựng theo lược đồ: đặt bài toán, chứng minh sự tồn tại lời giải bằng lý thuyết và cuối cùng nêuthuật toán giải quyết bài toán này. Các ví dụ là để minh hoạ trực tiếp khái niệm, định lý hoặc cácthuật toán, vì vậy sẽ giúp người đọc dễ dàng hơn khi tiếp thu bài học. Sau các chương có phầntóm tắt các nội dung chính và cuối cùng là các câu hỏi luyện tập. Có khoảng từ 20 đến 30 bài tậpcho mỗi chương, tương ứng vói 3 -5 câu hỏi cho mỗi tiết lý thuyết. Hệ thống câu hỏi này bao trùmtoàn bộ nội dung vừa được học. Có những câu kiểm tra trực tiếp các kiến thức vừa được họcnhưng cũng có những câu đòi hỏi học viên phải vận dụng một cách tổng hợp và sáng tạo các kiếnthức để giải quyết. Vì vậy việc giải các bài tập này giúp học viên nắm chắc hơn lý thuyết và kiểmtra được mức độ tiếp thu lý thuyết của mình. Tuy rằng tác giả đã rất cố gắng, song vì thời gian bị hạn hẹp cùng với yêu cầu cấp bách củaHọc viện, vì vậy các thiếu sót còn tồn tại trong giáo trình là điều khó tránh khỏi. Tác giả rất mongsự đóng góp ý kiến của bạn bè đồng nghiệp, học viên xa gần và xin cám ơn vì điều đó. Cuối cùng chúng tôi bày tỏ sự cám ơn đối với Ban Giám đốc Học viện Công nghệ BưuChính Viễn Thông, Trung tâm Đào tạo Bưu Chính Viễn Thông 1 và bạn bè đồng nghiệp đãkhuyến khích động viên, tạo nhiều điều kiện thuận lợi để chúng tôi hoàn thành tập tài liệu này. ...