Sáng kiến kinh nghiệm: Hướng dẫn học sinh cách làm bài văn nghị luận về tác phẩm truyện lớp 9 - THCS

Trong những năm gần đây, học sinh nói chung và học sinh khối lớp 9 nói riêng viết bài tập làm văn kiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện thường khô cứng, sáo rỗng, lúng túng và máy móc .Các em thường dựa vào văn mẫu hoặc dựa vào các ý trong đề cương hay trong dàn ý thầy cô cho sẵn mà viết lại nên rất hạn chế về mạch cảm xúc :không chân thật, còn gượng ép. Đề tài này được nghiên cứu nhằm tìm ra biện pháp, cách tổ chức hướng dẫn các em trong giờ Tập làm văn “biết làm văn” yêu văn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm: Hướng dẫn học sinh cách làm bài văn nghị luận về tác phẩm truyện lớp 9 - THCS A.ĐẶTVẤNĐỀI.LỜIMỞĐẦU: Vănhọcvốnrấtgầngũivớicuộcsống,màcuộcsốngbaogiờcũngbềbộnvàvôcùngphongphú.Mỗitácphẩmvănchươnglàmộtmảngcuộcsốngđãđượcnhàvănchọnlọcphảnánh.Vìvậymônvăntrongnhàtrườngcómộtvịtrírấtquantrọng:Nólàvũkhíthanhtaođắclựccótácdụngsâu sắcđếntâmhồntìnhcảmcủaconngười,nóbồiđắpchoconngườitrởnên trongsáng,phongphúvàsâusắchơn.M.GoócKinói:Vănhọcgiúpcon ngườihiểuđượcbảnthânmình,nângcaoniềmtinvàobảnthânmìnhvàlàmnảynởconngườikhátvọnghướngtớichânlý.VănhọcChắpđôicánhđểcácemđếnvớimọithờiđạivănminh,vớimọinềnvănhoá,xâydựngtrongcácemniềmtinvàocuộcsống,conngười,trangbị chocácemvốnsống, hướngcácemtớiđỉnhcaocủachân,thiệnmỹ.Dạyvănnóichung,dạyphânmôntậplàmvănkiểubàinghịluậnvềtácphẩmvănhọc(phầntruyện)nóiriêng ở khốilớp9trườngTrunghọc cơsởlàdạychocácemhọcsinhlứatuổi14,15lứatuổihồnnhiên,trong sáng,năngđộngvànhạycảmbiếttìmtòi,khámphárathếgiớivănchương nghệ thuật.Tácphẩmvănchươngnghệ thuậtlàthànhquả sángtạocủanhàvăn,nhàthơ.Tácphẩmvănchươngdùnhỏnhất:làmộtcâutụcngữ, mộtbàicadao,haylớnhơnlàmộtbàivăn,mộtbàithơ,mộttruyệnngắn haymộtbộ tiểuthuyếtđềucógiátrị về nộidungvànghệ thuậtcủanó. Làmthế nàođể giáoviêngiúphọcsinhđồngcảmvớinhữnggiátrị tưtưởngnhânvăncầnđạttớitrongmỗitácphẩmtìmracáihay,cáiđẹptrong cáctácphẩmđểbiếtcáchlàmbài. Hiệnnay,họcsinhkhilàmtậplàmvăn,đasố cácemthườngkhôngtìmhiểukĩđềbàivàtìmýtrướckhibắttayvàolàmbàiviếtcủamìnhnênthườnglệchlạckiểubài,nhầmlẫncácdạngđề.Đề bàinghị luậnvề tác 1phẩmtruyệnthườngcócácdạngđề “mệnhlệnh”và“mở”.Cácmệnh lệnhthườnggặplà“suynghĩ”vềnhânvật,tácphẩm…“cảmnhậncủaem” vềnhânvật,tácphẩm……Đốitượngnghịluậncóthểlàtácphẩm,nhân vật,tưtưởnghaynhữngđổithaytrongsốphậnnhânvậttheophạmvivấn đềtrongcácbàiđọchiểutácphẩmtruyệnởSGKđòihỏicácemphảicótưduykiếnthức,tíchhợp,tổnghợpvàphântíchmớiđảmbảođượcyêucầucủatừngđềbàivăncụthể,thìbàivănmớicóhồnvàgiàucảmxúc. Thấyrõtầmquantrọngcủaviệcrènchohọcsinhlàmkiểubàivăn nghịluậnvềtácphẩmtruyệntrongdạyhọcngữvănlàrấtcầnthiết,bản thânlạitrựctiếpgiảngdạylớp9nêntôiđãchọnvấnđề: “Hướngdẫnhọcsinhcáchlàmbàivănnghị luậnvề tácphẩm truyệnlớp9THCS”IITHỰCTRẠNGCỦAVẤNĐỀNGHIÊNCỨU1Thựctrạng:Trongnhữngnămgầnđây,họcsinhnóichungvàhọcsinhkhốilớp9nóiriêngviếtbàitậplàmvănkiểubàinghị luậnvề tácphẩmtruyện thườngkhôcứng,sáorỗng,lúngtúngvàmáymóc.Cácemthườngdựavào vănmẫuhoặcdựavàocácýtrongđề cươnghaytrongdànýthầycôchosẵnmàviếtlạinênrấthạnchế về mạchcảmxúc:khôngchânthật,còngượngép.Rấtíthọcsinhchịukhótìmtòi,khámpháracácýmới,ýriêng,ý sâusắc,ýhaydochínhbảnthâncácemcảmnhận,thậtsựrungđộngvới tácphẩm.Thựctrạnghiệnnayxảyrakhôngítvớihọcsinh:cácemkhông biếtviếtvănnhư thếnàochođúngchohay,đôikhicòntoánhọchóavănhọc.Đúckếtnhữnggiátrị vănhọcthànhnhữngcôngthứcrồidựavàođómàsuydiễntrongmọitrườnghợplàmtácphẩmmấtđiýnghĩacụthểđích thựccủanó.Chínhvìvậyđể tìmrabiệnpháp,cáchtổ chứchướngdẫn 2cácemtronggiờ Tậplàmvăn “biếtlàmvăn” yêuvăn, quả làmộtvấnđề!Tôitinrằngđókhôngchỉlàbănkhoăntrăntrởcủariêngtôimàlàcủa tấtcảnhữngaiyêuvănvàtâmhuyếtvớinghềdạyvăn.2.Kếtquảcủathựctrạngtrên.*Về giáoviên: KhôngítthầycôcònengạikhidạyphânmônTậplàmvăn..BởidạyphânmônTậplàmvănnhấtlàkiểubàinghị luậnvề tác phẩmtruyện,giáoviênphảitìmtòinghiêncứukĩvềtácphẩm,phảithực sự nhậptâmvàocốttruyện,vàonhânvật,phảiđặtmìnhtronghoàncảnhnhânvậtsống,nhânvậtsuynghĩvàhànhđộng….đòihỏigiáoviênphải vậndụng,tổnghợpnhiềukiếnthứckểcảvốnsống,vốntưtưởngtìnhcảm.Thế làgiáoviênphảitìmraphươngpháptíchhợpgiữavănvàđời,giữathựctạivàhư cấu.Cólẽ thế màtôiluôntâmđắccâunóicủadân gian:“Chocákhôngthíchbằngnhậnđượccầncâu”.Nếuvíbộcầncâulàphươngphápvàcáănlàkiếnthứcthìsự đánhgiávề vaitrò,tầmquan trọngcủahoạtđộngdạyvàhọccủagiáoviênvàhọcsinhlàph ...