Sáng kiến kinh nghiệm: Hướng dẫn lập trình giải một số dạng bài tập cơ bản chương trình Tin học lớp 11 chương II, chương III - Phạm Anh Tùng

Sáng kiến kinh nghiệm: Hướng dẫn lập trình giải một số dạng bài tập cơ bản chương trình Tin học lớp 11 chương II, chương III trình bày các nội dung chính: cấu trúc cơ bản nhất của một bài lập trình trong Turbo pascal, các bài tập cơ bản sử dụng cấu trúc điều kiện IF – THEN, các bài tập cơ bản sử dụng câu lệnh lặp với số lần biết trước, các bài tập cơ bản sử dụng câu lệnh lặp với số lần chưa biết trước, tác động của biện pháp, kết quả đạt được.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm: Hướng dẫn lập trình giải một số dạng bài tập cơ bản chương trình Tin học lớp 11 chương II, chương III - Phạm Anh Tùng MỤC LỤC Tiêu đề Trang A. ĐẶT VẤN ĐỀ:..........................................................................................2. B. NHỮNG BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:......................................3. 1. Cơ Sở đề ra biện pháp: ..........................................................................3. 2. Biện pháp giải quyết: ............................................................................3. 2.1. Cấu trúc cơ bản nhất của một bài lập trình trong Turbo pascal: .....4. 2.2. Các bài tập cơ bản sử dụng cấu trúc điều kiện IF – THEN: ...........9. 2.3. Các bài tập cơ bản sử dụng câu lệnh lặp với số lần biết trước: . .15. 2.4. Các bài tập cơ bản sử dụng câu lệnh lặp với số lần chưa biết trước:....18. 3. Tác động của biện pháp: .......................................................................21. 4. Kết quả đạt được:.................................................................................20. C. KẾT LUẬN: ...........................................................................................21. TÀI LIỆU THAM KHẢO:...........................................................................22.Ph¹m Anh Tïng – Trêng THPT Lª V¨n Hu 1 A. ĐẶT VẤN ĐỀ: Tin học là một ngành khoa học có mục tiêu là phát tri ển và s ử d ụng máytính điện tử để nghiên cứu cấu trúc, tính chất của thông tin, ph ương pháp thuthập, lưu trữ, tìm kiếm, biến đổi, truyền thông tin và ứng dụng vào các lĩnhvực khác nhau của đời sống xã hội. Đối với các em học sinh, có thể nói đây làmột “hành trang” để giúp các em vững bước đi tới tương lai - tương lai củamột thế hệ công nghệ thông tin bùng nổ!. Trong việc giảng dạy cho học sinh, ngoài việc giúp học sinh lĩnh h ộinhững kiến thức cơ bản. Giáo viên còn phải biết kích thích tính tích cực, sựsáng tạo say mê học hỏi của học sinh trong việc h ọc t ập c ủa các em. B ởi vì,việc học tập tự giác, tích cực, chủ động và sáng tạo đòi h ỏi h ọc sinh ph ải cóý thức về những mục tiêu đặt ra và tạo được động lực bên trong thúc đẩy bảnthân họ hoạt động để đạt các mục tiêu đó. Chương trình Tin học lớp 11 là một môn học khó, ki ến th ức thì tr ải r ộngnhưng đòi hỏi các em phải biết vận dụng kiến thức của từng bài sắp xếp mộtcách lôgíc để lập trình giải một bài toán hoàn chỉnh. Tuy nhiên trong thực tếrất ít học sinh làm được điều đó. Hầu hết các em vận d ụng câu l ệnh, cú phápkhông phù hợp cho yêu cầu của bài tập. Vì vậy quá trình dạy và học bộ môn Tin học trong nhà trường ph ổthông còn gặp rất nhiều khó khăn. Từ thực tế này tôi muốn chia s ẻ một kinhnghiệm nho nhỏ để chúng ta cùng tham khảo trong quá trình dạy học, đó làhướng dẫn lập trình giải một số dạng bài tập cơ bản chương trình Tin h ọclớp 11 chương II, chương III.Ph¹m Anh Tïng – Trêng THPT Lª V¨n Hu 2B. NHỮNG BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:1. Cơ sở đề ra biện pháp: Qua việc nghiên cứu các vấn đề về lập trình theo từng dạng bài t ập t ừcơ bản đến phức tạp của ngôn ngữ lập trình Pascal, các tài liệu về ph ươngpháp giảng dạy. Từ đó, đưa ra các biện pháp lập trình cho h ọc sinh thông quacác ví dụ cụ thể về chương trình lập trình từng phần khác nhau. Để thực hiện được điều đó, chúng ta cần phải tìm tòi, nghiên cứu tìmra những bài toán phù hợp, kích thích được sự độc l ập, tích c ực c ủa h ọc sinhtrong học tập. Trên cơ sở đó, học sinh có thể tự mình tìm ra đ ược nh ững ýtưởng sáng tạo vận dụng thiết thực vào cuộc sống thực tế khi nhu cầu nảysinh, khi đó các em có thể tự mình hoàn thành được ý tưởng đó.2. Biện pháp giải quyết: Qua quá trình giảng dạy để giúp cho học sinh dễ hiểu tôi có m ột s ốkinh nghiệm sau: - Trước hết phải giúp các em nắm vững về lý thuyết, tính nguyên tắcvà logíc của một bài lập trình. Cách đặt tên chương trình, tên biến: ví dụ quá 8kí tự ta cần dùng dấu gạch nối xen giữa, bài lập trình nào thì c ần dùng câulệnh gán phối hợp với công thức của toán học để tính, bài lập trình nào thìcần dùng câu lệnh If … then, for … to … do …, while ... do. - Hướng dẫn học sinh lập trình đi từ bài dễ tới khó. - Để lập trình tốt yêu cầu các em nắm vững công th ức c ủa toán h ọc đ ểchuyển đổi thành biểu thức của Pascal. Cho học sinh ghi lại một số công thứccơ bản trong toán học như : • Tính biểu thức : TBP= (a+b)2 Khi đó viết biểu thức trong Pascal là: TBP := a*a + 2*a*b+b*b; • Tính diện tích hình vuông : dientich = canh x canh Khi đó viết biểu thức trong Pascal là: S:= canh* canh;Ph¹m Anh Tïng – Trêng THPT Lª V¨n Hu 3 • Tính chu vi tam giác: Chuvi = canh a + canh b + canh c Khi đó viết biểu thức trong Pascal là: CV := a+b+c; … - Ngoài ra, phải có biện pháp khuyến khích động viên các em nh ưthưởng điểm, khen trước lớp, hoặc những em có tư duy lập trình t ốt cùng v ớithầy hướng dẫn những em học yếu trong lớp từ đó để kích thích s ự sáng t ạokích thích bộ môn trong học tập.2.1. Cấu trúc cơ bản nhất của một bài lập trình trong Turbo pascal. a. Cấu trúc chung bài lập trình: PROGRAM ; [ ]; BEGIN < Phần thân chương trình >; READLN END. b. Cách đặt tên, cú pháp khai báo tên các thư viện, khai báo bi ến, câu lệnh nhập dữ liệu vào từ bàn phím, câu lệnh hiển thị kết quả ra màn hình, câu lệnh gán. - Cách đặt tên: • Tên không trùng với từ khóa ví dụ tên đặt begin là sai. Vậy từ khóa là : Program, uses, var, begin. End… • Tên đặt nhiều hơn 8 kí tự dùng dấu gạch nối xen giữa v ...