Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4 giải bài toán Tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó

Mục đích nghiên cứu đề tài "Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4 giải bài toán Tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó" là tìm ra những biện pháp rèn cho học sinh lớp 4 kĩ năng giúp học sinh giải bài toán Tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó. Kĩ năng tính toán và giải các dạng toán trong chương trình.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4 giải bài toán Tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó 1 ĐẶT VẤN ĐỀ1. Tính cấp thiết phải tiến hành sáng kiến. Môn Toán là một môn học chiếm một vị trí rất quan trọng và then chốttrong nội dung chương trình các môn học bậc tiểu học. Nó không chỉ truyền thụvà rèn luyện kỹ năng tính toán để giúp các em học tốt các môn học khác mà còngiúp các em rèn luyện trí thông minh, óc tư duy sáng tạo, khả năng tư duy lôgic,làm việc khoa học. Đồng thời qua đó rèn luyện kĩ năng tính toán cho học sinh.Việc tính đúng và tính cẩn thận, đó là một việc làm hết sức quan trọng giúp cácem có tính cẩn thận, chu đáo trong cuộc sống. Vì vậy chúng ta cần phải quan tâmtới việc dạy toán ở Tiểu học. Trong chương trình môn Toán lớp 4, dạy giải các dạng toán điển hình có vịtrí đặc biệt quan trọng. Biết giải thành thạo các bài toán là một trong những tiêuchuẩn chủ yếu để đánh giá trình độ học toán của mỗi học sinh. Do đó, đòi hỏigiáo viên phải lựa chọn phương pháp, hình thức giảng dạy sao cho đạt hiệu quảcao nhất. Tiêu biểu trong số các dạng toán điển hình ấy là dạng toán về tìm hai sốkhi biết tổng và hiệu của hai số đó số. Đây cũng là một trong những dạng toánkhó, trừu tượng, mỗi bài toán là một bức tranh nhỏ của cuộc sống, học sinh phảibiết rút ra từ bức tranh ấy cái bản chất toán học của nó để lựa chọn cách giải thíchhợp. Trên thực tế, nhiều giáo viên còn đang băn khoăn không biết nên dạy nhưthế nào để đạt hiệu quả. Làm thế nào để sau mỗi tiết học học sinh đều nắm đượcnội dung bài học và biết vận dụng nó một cách sáng tạo đang là vấn đề đáng quantâm. Bản thân tôi là một giáo viên khối 4, qua khảo sát chất lượng học sinh, quakinh nghiệm dạy giải toán” Tìm hai số khi tổng và hiệu của hai số đó số”, tôinhận thấy rằng chất lượng còn rất khiêm tốn. Để nâng cao chất lượng dạy học,bản thân tôi luôn tự đặt ra cho mình một câu hỏi: Làm thế nào để nâng cao chấtlượng giải toán về “Tìm hai số khi tổng và hiệu của hai số đó”? Tôi thiết nghĩ:Phương pháp, cách thức dạy học phù hợp nhất định sẽ thành công, đó sẽ là chìakhóa để mở ra tất cả những gì còn băn khoăn chưa tháo gỡ. Xuất phát từ những lýdo đó, tôi đã chọn đề tài: Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4 giải bài toán 2Tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó” để làm đề tài nghiên cứu, ápdụng vào công tác dạy học ở nhà trường.2. Mục đích nghiên cứu Mục đích nghiên cứu là tìm ra những biện pháp rèn cho học sinh lớp 4 kĩnăng giúp học sinh giải bài toán Tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó. Kĩnăng tính toán và giải các dạng toán trong chương trình.3. Đối tượng nghiên cứu Với đề tài này tôi chỉ đi sâu nghiên cứu và áp dụng giảng dạy cho học sinhlớp 4C do tôi chủ nhiệm và học sinh khối 4 trong năm học 2023 - 2024 3 PHẦN NỘI DUNG1. Thực trạng dạy và học tại trường Tiểu học Ngũ Hiệp.Ở lớp 4, học sinh mới được làm quen với các dạng toán điển hình: Học sinh phảinắm được dạng toán, quy tắc, cách giải từng dạng toán thì học sinh mới giải đượcbài (nói chung học sinh phải tư duy, khái quát hoá, tổng hợp phân tích nhiềuhơn so với các lớp dưới ), điều này ở các lớp dưới các em ít phải làm. Chính vìvậy học sinh gặp nhiều khó khăn. Sau đây là kết quả khảo sát 47 học sinh tronglớp tôi chủ nhiệm về Tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó đầu năm học2023 - 2024: Tổng số HS Hoàn Thành tốt Hoàn thành Chưa hoàn thành 47 Số lượng 14 26 7 Tỉ lệ 29,8 % 55,3 % 14,9 % Từ kết kết quả trên tôi nhận thấy: Việc nắm bắt kiến thức của học sinhđang còn hạn chế về cả kiến thức lẫn phương pháp giải. Đa số các em làm tốtphần toán có liên quan đến kĩ năng tính toán. Song phần giải toán có lời văn củahọc sinh chưa tốt, thậm trí chưa nắm rõ cách làm. Để khắc phục tình trạng trên,tôi tìm ra lỗi sai của các em trong từng dạng bài và nguyên nhân của những tồntại đó để từ đó có những giải pháp kịp thời, phù hợp, giúp các em nắm vững cáchlàm các bài toán thuộc dạng: Tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó1.1. Những tồn tại của học sinh trong giải toán có lời văn dạng Tìm hai số khibiết tổng và hiệu của hai số đó. + Học sinh giải các bài toán một cách máy móc, nhiều em chưa nắm rõbản chất của bài làm. + Không biết phân tích đề bài để nhận đúng dạng toán. + Không biết tóm tắt bài toán, lúng túng khi nêu câu lời giải, có khi họcsinh nêu lại câu hỏi của bài toán. Không hiểu thuật ngữ toán học khi biết trungbình cộng hai số, hoặc biết chu vi của hình chữ nhật nên làm phép tính gì để tìmtổng hai số, dẫn đến nói sai, viết sai phép tính, sai đơn vị, viết sai đáp số. + Một số em làm đúng nhưng khi cô hỏi lại không biết trả lời. Chưng tỏcác em chưa nắm vững cách giải bài toán có lời văn. 4 + Một số học sinh có thể làm bài được ngay tại chỗ những sau một thờigian ngắn lại quên ngay, cũng có một số học sinh không biết cách làm hoặc làmsai.1.2. Nguyên nhân của những tồn tại. Từ những tồn tại của các em khi thực hành các dạng bài tính giá trị biểuthức tôi đã tìm ra một số nguyên nhân cơ bản như sau: + Giáo viên đôi lúc chưa linh hoạt trong giảng dạy, chưa đầu tư nghiêncứu tìm ra phương pháp giảng dạy hợp lý đối với từng dạng bài. Chưa khắc sâucách làm từng dạng bài cho học sinh. + Thời gian tiết học để dành cho việc tìm hiểu các bài toán có dạng Tìmhai số khi biết tổng và hiệu của hai số còn hạn chế, giáo viên mới chỉ dạy dàn trảicho hết yêu cầu sách giáo khoa, chưa hướng học sinh đi đến bản chất của dạngtoán, giờ dạy chưa chú ý đến các đối tượng học sinh trong lớp. ...