Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động tạo môi trừơng chữ”.

ĐỀ TÀI: “MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO TRẺ THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG TẠO MÔI TRƯỜNG CHỮ”I. ĐẶT VẤN ĐỀ: Như chúng ta đã biết, nội dung của chương trình CSGD trẻ theo hướng đổi mới của ngành giáo dục mầm non hiện nay yêu cầu trẻ được phát triển qua 5 mặt: thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mỹ, tình cảm – xã hội. Trong đó, nội dung phát triển ngôn ngữ là một trong những nhiệm vụ vô cùng quan trọng của giáo viên mầm non. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động tạo môi trừơng chữ”. Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động tạo môi trừơng chữ”.ĐỀ TÀI: “MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO TRẺTHÔNG QUA HOẠT ĐỘNG TẠO MÔI TRƯỜNG CHỮ”I. ĐẶT VẤN ĐỀ:Như chúng ta đã biết, nội dung của chương trình CSGD trẻ theo hướng đổi mớicủa ngành giáo dục mầm non hiện nay yêu cầu trẻ được phát triển qua 5 mặt: thểchất, nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mỹ, tình cảm – xã hội. Trong đó, nội dung pháttriển ngôn ngữ là một trong những nhiệm vụ vô cùng quan trọng của giáo viênmầm non. Mà một trong các mục tiêu của phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 tuổi là:hình thành và phát triển ở trẻ khả năng nghe, đọc, phát âm… và một số kỹ năngcần thiết cho việc học đọc, học viết như: cách lật giở sách, cách cầm bút tô viếtchữ, khả năng phối hợp tay, mắt và tri giác từ trọn vẹn từ trái sang phải, biết diễntả sự việc hoặc ý muốn của mình bằng câu đầy đủ một cách mạch lạc rõ ràng. Làgiáo viên trực tiếp dạy trẻ 5 tuổi nhiều năm, tôi nhận thấy rằng việc tạo môitrường chữ phong phú quanh trẻ sẽ góp phần tích cực và có hiệu quả cao trongviệc phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 tuổi.Chính vì vậy, tôi đã chọn đề tài: ” Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻthông qua hoạt động tạo môi trừơng chữ”.II .NỘI DUNG:Thực trạng của vấn đề taọ môi trường chữ trong lớp học ở trường mầm Non hiệnnay:* Về phía giáo viên:- Khi thực hiện chương trình đổi mới hình thức tổ chức dạy trẻ 5 tuổi. Giáo viênthường quan tâm nhiều đến đồ dùng đồ chơi phục vụ cho hoạt động có chủ đích,chưa chú ý đến việc tạo môi trường chữ xung quanh trẻ.+Giáo viên chưa chú ý dạy theo khả năng của trẻ, còn dạy đại trà theo chươngtrình đã lên kế hoạch.+ Ở các mảng tường, các góc chơi lớn, tên các góc chơi chủ yếu để trangtrí lớp học, vì các chữ thường dùng là chữ bay bướm cách điệu không phù hợpvới trẻ.+ Tên các góc thường ghi trực tiếp, không gần gũi với trẻ ( như : góc học tập,góc phân vai…) không gây được hứng thú cho trẻ.+Có những tuýp chữ để từ đầu năm, đến cuối năm không thay đổi, vì vậy khôngtạo được cảm giác mới mẻ để kích thích tính tò mò khám phá của trẻ.+Nhiều tuýp chữ chỉ dùng cho người lớn đọc, không có tác dụng với trẻ vì khôngcó hình ảnh minh hoạ.+Chữ cho trẻ làm quen chủ yếu là chữ in thường, còn chữ in hoa và chữ inthường chỉ được giới thiệu qua trong hoạt động có chủ đích, vì vậy chữ in hoa vàchữ in thường trẻ rất hay nhầm lẫn.+Việc khai thác công nghệ thông tin và trò chơi lấy ý tưởng trong chương trìnhkidsmart, chương trình happykis, chương trình tự thiết kế tạo nguồn dữ liệu… làchưa có.*Về phía trẻ:-Việc nhận biết làm quen chữ in hoa và chữ in thường là rất yếu.-Trẻ hoạt động hoàn toàn thụ động, trẻ là người lĩnh hội kiến thức (nghe), còn côlà người truyền thụ kiến thức ( nói).- Hầu hết trẻ không nhận được thứ tự của các chữ cái trong từ.-Trẻ chưa hiểu mối quan hệ giữa từ và lời nói.*Về phía phụ huynh:- Chưa phối kết hợp với giáo viên để dạy theo một phương pháp nhất định.- Chưa hiểu được việc tạo môi trường chữ xung quanh trẻ có tác dụng quan trongviệc phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 tuổi như thế nào.Từ thực trạng trên, tôi suy nghĩ phải làm gì và làm như thế nào để giúp trẻ pháttriển ngôn ngữ, đặc biệt có kiến thức cơ bản về làm quen với chữ viết, để trẻ tựtin khi bước vào trường phổ thông thật tốt. Đi tìm lời giải đó là cả quá trìnhkhông đơn giản. Từ thực tế giảng dạy, kết hợp với học tập nghiên cứu tài liệu vàhọc tập bồi dưỡng chuyên đề do ngành chỉ đạo. Tôi đã rút ra được một số biệnpháp thực hiện đạt kết quả tốt trong việc dạy trẻ ôn tập củng cố khả năng nhậnbiết từ và chữ cái Tiếng Việt thông qua việc tạo môi trường chữ xung quanh trẻ.III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN:1.Biện pháp 1: Tạo môi trường chữ trong lớp học:*Vì sao phải tạo môi trường chữ trong lớp học?Như chúng ta đã biết đối với trẻ mầm non lớp học chính là mái nhà thứ hai củatrẻ. Cảm giác đầu tiên khi bé bước vào cửa lớp, phản xạ tự nhiên của bé là nhìnhxung quanh xem có những gì và có đẹp không, đặc biệt những gì mới lạ. Vì vậy,các mảng chính trong lớp học đó là mảng chủ điểm, các góc hoạt động là đốitượng đầu tiên khi trẻ bước vào lớp. Để trẻ hứng thú với các mảng hoạt động, tôiđã tập chung trẻ cùng tham gia thảo luận dưới dạng kê chuyện sáng tạo. Cuốicùng cô và trẻ đi đến thống nhất chọn tên của từng góc chơi mỗi khi chuyển chủđiểm mới. Các tuýp chữ, có tên gọi ngây thơ, ngộ nghĩnh, gần gũi trẻ, và bắtbuộc phải có hình ảnh minh hoạ cho các tiêu đề ấy. Như vậy sẽ thu hút được sựchú ý của trẻ, từ đó mục đích ôn luyện chữ đã học, cung cấp vốn từ cho trẻ đạthiêụ quả tối đa.Ví dụ:Chủ điểm ngành nghề: Tôi và trẻ cùng trò chuyện về chủ điểm ngành nghề, sauđó cô hướng trẻ vào câu truyện: Tại cửa hàng búp bê có tất nhiều thứ, nào là đồdùng cô giáo như: phấn, bảng, bút, vở, …nào là đồ dùng bác thợ mộc, thợxây…Búp bê rất muốn chúng mình đặt tên cho cửa hàng của búp bê đấy, nàochúng mình cùng nghĩ ra một cái tên nhé.Trẻ nghe, suy nghĩ và đưa ra ý kiến củamình như: cửa hàng của búp bê, siêu thị mi li, siêu thị của búp bê, búp bê bánhàng…với nhiều cái tên ngộ nghĩnh như vậy, và cả quá trình cô đàm thoại vớitrẻ. Chính lúc đó trẻ đã tư duy xem mình đã bao giờ được đi siêu thị chưa, đãnghe thấy cái tên đó chưa, và ngẫu nhiên cô đã cung cấp vốn từ cho trẻ.Hay với các góc khác cũng vậy, cô và trẻ cùng đàm thoại, thoải mái trao đổi đểđặt tên như: kiến trúc sư tí hon, bé tập làm thợ xây, ngôi nhà mơ ước, thành phốtương lai…( đối với góc xây dựng).Từ những tên gọi gần gũi với trẻ mà chính cô và trẻ đặt tên, đã kích thích trẻ ghinhớ từ đó lâu hơn, và trẻ đã phần nào hiểu về từ đó.Khi trang trí tên gọi các góc, tôi thường lựa chọn cỡ chữ cho phù hợp với góc,dán chữ ở độ cao vừa tầm nhìn của trẻ để trẻ dễ nhìn thấy. Đặc biệt kiểu chữ phảichuẩn, hầu hết các chữ này tôi thường để ở dạng chữ in thường, ...