Sáng kiến kinh nghiệm: Rèn luyện kỹ năng nhận biết dấu hiệu chia hết cho một số tự nhiên - Toán 6 bậc THCS

Phân môn số học tuy chỉ được học ở lớp 6 với nội dung bài học tương đối đơn giản, song làm thế nào để phát huy tính tư duy tích cực, sự sáng tạo cho học sinh? Mời các bạn cùng tham khảo sáng kiến kinh nghiệm "Rèn luyện kỹ năng nhận biết dấu hiệu chia hết cho một số tự nhiên - Toán 6 bậc THCS" để tìm hiểu về vấn đề này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm: Rèn luyện kỹ năng nhận biết dấu hiệu chia hết cho một số tự nhiên - Toán 6 bậc THCSCỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAMĐộc lập - Tự do - Hạnh phúcSÁNG KIẾN KINH NGHIỆMRÈN LUYỆN KỸ NĂNG NHẬN BIẾT DẤU HIỆUCHIA HẾT CHO MỘT SỐ TỰ NHIÊN - TOÁN 6BẬC THCS--------    --------1A. ĐẶT VẤN ĐỀ.I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI- Số học là một môn khoa học nó có vai trò khá quan trọng trong việc rènluyện tư duy sáng tạo cho học sinh. Số học giúp chúng ta có cái nhìn tổng quáthơn, suy luận chặt chẽ lôgíc hơn. Thế giới những con số cũng thật gần gũi nhưngcũng đầy bí ẩn.- Ở trường THCS phân môn số học tuy chỉ được học ở lớp 6 nhưng nóxuyên suốt quá trình học toán ở các cấp- Toán học ngày một phát triển không ngừng, trong đó một bộ môn toánđược mệnh danh là “Bà chúa của toán học” đó là môn Số học - môn học mà chỉđược gọi tên chính thức ở lớp 6, nhưng kiến thức cơ bản của nó thì xuyên suốtquá trình học toán ở bậc phổ thông.- Đối với học sinh THCS, Số học là một mảng khó trong chương trình toánTHCS. Phần lớn học sinh chưa có phương pháp giải bài tập. Nguyên nhân cơ bảncủa những khó khăn mà học sinh gặp phải khi giải bài tập số học chính là ở chỗ:lúc đầu giải bài tập mới - học sinh thấy có sự đứt quãng giữa cụ thể của nhữngđiều kiện bài toán và sự phụ thuộc toán học trừu tượng diễn ra trong những điềukiện đó hoặc học sinh chỉ thu nhận kiến thức về cách giải một bài tập cụ thể nàođó nhưng kỹ năng chung về việc giải toán khác thì yếu. Trong đó ý muốn cơ bảncủa việc dạy cách giải bài tập toán phải là dạy cho học sinh tự giải những bài tậptương đối mới, những bài học đòi hỏi sự tìm tòi sáng tạo trong các cách giải.- Việc học môn toán ( với mức độ SGK) không đòi hỏi học sinh phải có tríthông minh đặc biệt nào. Tuy nhiên không thể suy rằng mọi học sinh đều học tậpdễ dàng như nhau, có học sinh tiếp thu tri thức toán học rất nhanh chóng và sâusắc mà không cần sự cố gắng đặc biệt trong khi đó một số em khác có cố gắngnhiều nhưng không đạt được kết quả như vậy.- Nhiệm vụ của giáo viên dạy toán là tìm hiểu, nghiên cứu những mặtmạnh và khắc phục mặt yếu, có như vậy mới giúp được tất cả học sinh phát triểnvà làm cho mọi học sinh nắm được những kiến thức cơ bản, đồng thời góp phầnphát hiện, đào tạo nhân tài ngay từ những năm đầu ở bậc THCS.- Trong quá trình học tập môn toán, nhiều khi ta cần biết một số có chia hếthay không chia hết cho một số nào đó mà không cần thực hiện phép chia. Muốnvậy ta cần biết các dấu hiện chia hết cho một số tự nhiên. Ở chương trình Toántiểu học, việc thực hiện “Rút gọn phân số” dựa trên tính chất cơ bản của phân sốlà: “Cùng chia tử số và mẫu số cho cùng một số tự nhiên khác không” việc xác2định số tự nhiên này cũng được tiến hành trên cơ sở dấu hiệu chia hết mà khôngdùng tới khái niệm ước chung hoặc ước chung lớn nhất.- Với những lý do trên tôi đã áp dụng một số biện pháp rèn luyện kỹ năngcho học sinh lớp 6 nhận biết nhanh dấu hiệu chia hết cho một số tự nhiên nhằmgiúp học sinh thuận lợi khi vận dụng làm một số bài tập có liên quan.II.ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU :Đối tượng học sinh lớp 6 ở bậc trung học cơ sở.III.PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU :Trong quá trình nghiên cứu bản thân tôi đã vận dụng phương pháp nghiêncứu đã học như: Phương pháp đổi mới “Lấy học sinh làm trung tâm”, đó làphương pháp phân tích tổng hợp, đánh giá.Hệ thống hoá tài liệu, đối chiếu, nghiên cứu thêm nhiều các tài liệu có liênquan để chọn lọc những kiến thức cơ bản, trọng tâm, làm tư liệu mới, chính xácnhất, học hỏi thêm những kinh nghiệm của những người đi trước để làm kinhnghiệm cho bản thân.IV.KẾT CẤU SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM :Kết cấu gồm bốn phần :* Phần đặt vấn đề* Giải quyết vấn đề* Kết quả nghiên cứu* Bài học kinh nghiệmB. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.B1). BIỆN PHÁP THỰC HIỆN.Trong chương trình Toán ở tiểu học, học sinh đã được học các dấu hiệuchia hết cho 2, cho 5, cho 3 và cho 9 theo 2 nhóm số.- Nhóm số được xét xem chữ số tận cùng của các số tự nhiên: “chia hết cho2, cho 5”.- Nhóm số được xem tổng các chữ số của số tự nhiên: “ chia hết cho 3, cho9”.I). PHƢƠNG PHÁP.Trong chương trình giảng dạy về phần này của sách lớp 6 cải cách, tôi đãkhắc sâu lại các kiến thức trong bài học dựa vào tính chất “chia hết của một tổng”nên học sinh đã nắm được các dấu hiệu chia hết một cách chặt chẽ hơn và cungcấp thêm một số dấu hiệu chia hết dựa trên kiến thức chia theo 2 nhóm số.1). Những số được xét chữ số tận cùng của các số tự nhiên.3Số tự nhiên A bất kỳ có thể viết được dưới dạng:A = an an1an2 ...........a1a0= 10 n an  10 n1 an1  ..................  101 a1  a0Thì:* A  2 a 0  2 a 0  0;2;4;6;8* A  5 a 0  5 a 0  0;5Ta có thể mở rộng thêm cho học sinh:*A 4 a1 a 0  4* A  25 a1 a 0  25*A 8 a 2 a1 a 0  8* A  125 a 2 a1 a 0  1252). Nhóm số được xét xem tổng các chữ số của số tự nhiên.A = an an1an2 ...........a1a0Vậy:* A  9 an  an1  ..................  a1  a0  9* A  3 an  an ...