Sáng kiến kinh nghiệm: Sử dụng bản đồ tư duy trong phát triển nội dung bài mới môn Lịch sử

Sáng kiến kinh nghiệm: Sử dụng bản đồ tư duy trong phát triển nội dung bài mới môn Lịch sử được thực hiện nhằm đưa ra phương pháp dạy học phát triển được năng lực riêng của từng học sinh không chỉ về đầu óc, hệ thống hóa kiến thức, khả năng hội họa về hình thức trình bày, kết hợp hình vẽ, chữ viết, màu sắc, sự vận dụng kiến thức được học qua sách vở vào cuộc sống.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm: Sử dụng bản đồ tư duy trong phát triển nội dung bài mới môn Lịch sửSÁNGKIẾNKINHNGHIỆM: SỬDỤNGBẢNĐỒTƯDUYTRONGPHÁTTRIỂNNỘIDUNGBÀIMỚII.LÝDOCHỌNSÁNGKIẾN:Ngàynaycùngvớiviệcđổimớimụctiêuvànộidungdạyhọc,việcđổimớiphươngphápdạyhọclấyngườihọclàmtrungtâmđượcđặtramộtcáchbứcthiết. Nộihàmcủadạyhọclấyngườihọclàmtrungtâmlàpháthuycaotínhtựgiác,tíchcực,độclập,sángtạocủangườihọc.Ngườihọclàchủthểhoạtđộngchiếmlĩnhtrithức,kỹnăng,kỹxảovàtháiđộ,chứkhôngphảitiếpnhậnkiếnthứcmộtcáchthụđộng.Thựctếhiệnnay,nhiềuhọcsinhchưabiếtcáchhọc,màchỉhọcthuộclòng,họcvẹtmộtcáchmáymóc,thuộcnhưngkhôngnhớđượckiếnthứctrọngtâm,hoặckhôngliênkếtcáckiếnthứccóliênquanvớinhau.Vớiđặctrưngriêngcủamônlịchsửlàmônhọcvớinhiềulượngthôngtin,cácvấnđềLịchsửcầnxâuchuỗimộtcáchlogicnhằmgiúphọcsinhnhậnbiếtđượcquyluậtLịchsử,tiếntrìnhlịchsử,vìvậyhọcsinhcầnđược“họccáchhọc”điềuđósẽgiúpcácemhọctậpmộtcáchtíchcực,ghichépcóhiệuquả,tránhđượcsựnhàmchántrongviệchọcLịchsửhiệnnay. TronggiảngdạyGVcũngđãlậpsơđồ,biểuđồ…vàcảlớpcóchungcáchtrìnhbàygiốngnhưcáchcủaGV,chứkhôngphảidoHStựxâydựngtheocáchhiểucủamình,hơnnữa,cácbảngbiểuđóchưachúýđếnhìnhảnh,màusắcvàđườngnét.Vìvậyviệcsửdụngbảnđồtưduy(BĐTD)trongdạyhọcsẽdầnhìnhthànhchoHStưduymạchlạc,hiểubiếtvấnđềmộtcáchsâusắc,cócáchnhìnvấnđềmộtcáchhệthống,khoahọc,tấtcảHSthamgiaxâydựngbàimộtcáchhàohứng,giúphọcsinhhọctậpmộtcáchchủđộng,tíchcực,huyđộngtốiđatiềmnăngcủabộnão,họcsinhsẽhiểusâu,nhớlâuvàinđậmcáimàdochínhmìnhtựsuynghĩ,tựviết,vẽratheongônngữcủamình…ViệcứngdụngBĐTDkếthợpvớicácphươngphápdạyhọctíchcựckhácnhưvấnđápgợimở,thuyếttrình,họatđộngnhóm…cótínhkhảthicaogópphầnđổimớiPPDH.VớiBĐTD,nhiềutrườnghọcởcáctỉnhvùngsâu,vùngcaovẫncóthểápdụng,đạthiệuquảcao.Vớinhữnglýdotrêntôiđãchọnkinhnghiệm“ỨngdụngBảnĐồTưDuytrongpháttriểnbàimớimônlịchsử”.II.THỰCTRẠNG 1. VÒ phÝa gi¸o viªn :Ngàynayviệcdạyvàhọcđangđượcsửdụngnhiềuphươngphápdạyhọctíchcựcnhằmgiúpchohọcsinhcáchtiếpcậnvàchiếmlĩnhkiếnthức.Quađó,vậndụngkiếnthứcvàothựctếvàbiếnđổithànhkỹnăngsốngchohọcsinh.Dođóviệcápdụngphươngphápdạyhọcbằngbảnđồtưduykếthợpvớicácphươngpháphọcnhóm,côngnghệthôngtin,…vàotronggiảngdạyhiệnđanglàphươngphápphùhợpvàđạthiệuquảnhằmnângcaochấtlượngdạyvàhọc.Cóthểnóiđâylàmộtphươngphápmới,nhưngtínhhiệuquảrấtlớn.Quagiảngdạy,bảnthânthấyphươngphápnày 1giúpchohọcsinhpháthuyđượcsựtựtin,sángtạovàpháttriểnđượckhảnăngtưduychohọcsinh. Hiệuquảquaviệcdạyhọcbằngbảnđồtưduygiúpchohọcsinhthuộcbàingaytạilớp,nhớnhanh,nhớsâuvàchínhxácnộidungbàihọc.Ngoàiraviệcsửdụngbảnđồtưduygiúpchohọcsinhluônsôinổivàhàohứngtrongtiếthọc,đểtừđótạođiềukiệnchohọcsinhtậptrungthảoluậnvàcùngtìmravấnđềtrọngtâmtrongnộidungbàihọc. Tuyvậy,vÉn cßn mét sè Ýt gi¸o viªn cha thùc sù thay ®æi hoµn toµn ph-¬ng ph¸p d¹y häc cho phï hîp víi tõng tiÕt d¹y, cha t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c em suynghÜ , chiÕm lÜnh vµ n¾m v÷ng kiÕn thøc nh vÉn cßn sö dông “thÇy nãi, trßnghe ”, “thÇy ®äc, trß chÐp ”. Do ®ã häc sinh cha n¾m v÷ng ®îc kiÕn thøc mµchØ häc thuéc mét c¸ch m¸y mãc, tr¶ lêi c©u hái th× nh×n vµo s¸ch gi¸o khoahoµn toµn ...Songbêncạnhđó khi kiÓm tra bµi cò gi¸o viªn vµo bµi lu«n mµ kh«ng giíi thiÖubµi qua viÖc nªu c©u hái nhËn thøc, ®iÒu nµy lµm gi¶m bít sù tËp trung, chó ýbµi häc cña häc sinh ngay tõ ho¹t ®éng ®Çu tiªn. Mét sè tiÕt häc gi¸o viªn chØnªu vµi ba c©u hái vµ huy ®éng mét sè häc sinh kh¸, giái tr¶ lêi, cha cã c©u háigiµnh cho ®èi tîng häc sinh yÕu kÐm . b. VÒ phÝa häc sinh : - Häc sinh ®a sè chó ý nghe gi¶ng, tËp trung suy nghÜ tr¶ lêi c¸c c©u háimµ gi¸o viªn ®Æt ra nh c¸c em ®· chuÈn bÞ bµi míi ë nhµ, tr¶ lêi c¸c c©u háicuèi môc trong bµi cho nªn khi häc c¸c em lu«n chó ý ®Ó n¾m ch¾c bµi h¬n. §asè häc sinh ®Òu tÝch cùc th¶o luËn nhãm vµ ®· ®a l¹i hiªô qu¶ cao. - Häc sinh yÕu kÐm ®· vµ ®ang cè g¾ng n¾m b¾t c¸c kiÕn thøc trängt©m c¬ b¶n th«ng qua c¸c ho¹t ®éng häc nh th¶o luËn nhãm, vÊn ®¸p, ®äc s¸chgi¸o khoa..c¸c em ®· m¹nh d¹n khi tr¶ lêi c¸c c©u hái hay ghi nhí c¸c sù kiÖn,nh©n vËt, chủđộng trong viÖc chiÕm lÜnh kiÕn thøc cña m×nh. Tuy nhiênhọc sinh thêng tr¶ lêi c©u hái gi¸o viªn ®Æt ra th«ng qua viÖcnh×n s¸ch gi¸o khoa vµ nh¾c l¹i, cha cã sù ®éc lËp t duy. Mét sè häc sinh cßn®äc nguyªn bản s¸ch gi¸o khoa ®Ó tr¶ lêi c©u hái, cßn lêi häc vµ cha cã sù saymª m«n häc, chưa chuÈn bÞ bµi míi ë nhµ, kh«ng lµm bµi tËp ®Çy ®ñ , trªn lípc¸c em thiÕu tËp trung suy nghÜ. Chonªndẫnđến viÖc ghi nhí c¸c sù kiÖn, hiÖntîng, nh©n vËt lÞch sö ....cßn yÕu. Häc sinh chØ cã tr¶ lêi ®îc nh÷ng c©u háidÔ, ®¬n gi¶n (nh tr×nh bµy), cßn mét sè c©u hái tæng hîp, ph©n tÝch, gi¶ithÝch, so s¸nh...th× häc sinh cßn rÊt lóng tóng khi tr¶ lêi hoÆc tr¶ lêi th× mangtÝnh chÊt thông báo.....III.GIẢIPHÁPĐÃTHỰCHIỆNBẢNĐỒTƯDUYTRONG1TIẾTDẠYHỌCLỊCHSỬ:Bảnđồtưduy(BĐTD)còngọilàSơđồtưduy,Lượcđồtưduy,…làhìnhthứcghichépsửdụngmàusắc,hìnhảnhđểmởrộngvàđàosâucácýtưởng.BĐTDlàmộtkĩthuậthìnhhọavớisựkếthợpgiữatừngữ,hìnhảnh,đườngnét,màusắcphùhợpvớicấutrúc,hoạtđộngvàchứcnăngcủabộnão.Ưuđiểmcủacáchghichépbằngbảnđồtưduy: 2 *Lôgíc,mạchl ...