Sáng kiến kinh nghiệm: Sử dụng đồ dung trực quan trong dạy học toán cho học sinh lớp 1

Sáng kiến kinh nghiệm sử dụng đồ dung trực quan trong dạy học toán cho học sinh lớp 1. Môn Toán trang bị cho các em kiến thức, kỹ năng để ứng dụng trong đời sống. Môn Toán đóng góp một phần rất quan trọng trong việc rèn luyện ý nghĩ, phương pháp suy luận, pháp giải quyết vấn đề.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm: Sử dụng đồ dung trực quan trong dạy học toán cho học sinh lớp 1 Sáng kiến kinh nghiệmSử dụng đồ dung trực quantrong dạy học toán cho học sinh lớp 1 A - PHẦN MỞ ĐẦU 1.LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI: Sinh thời, Bác Hồ thường mong muốn, mong muốn đến cháy bỏng là saunày mỗi người dân Việt Nam “ ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được họchành”. Và mong ước của Bác giờ đây đã trở thành hiện thực là: Tất cả trẻ em đãđược đến trường để học tập và vui chơi, được giáo dục toàn diện để kế tiếp sựnghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Trong các môn học ở Tiểu học, môn Toán có một vị trí quan trọng. MônToán trang bị cho các em kiến thức, kỹ năng để ứng dụng trong đời sống. MônToán đóng góp một phần rất quan trọng trong việc rèn luyện ý nghĩ, phương phápsuy luận, pháp giải quyết vấn đề… nó đóng góp vào việc phát triển trí thông minh,cách suy nghĩ độc lập, linh hoạt, sáng tạo; nó đóng góp vào việc hình thành cácphẩm chất cần thiết và quan trọng của người lao động như: cần cù, cẩn thận, cóýchí vượt khó, làm việc có kế hoạch, có nề nếp và tác phong khoa học. Trong trường tôi, thực hiện chủ trương của Bộ giáo dục và đào tạo làcần phải đổi mới phương pháp dạy học trong chương trình lớp Một, việc sử dụngđồ dùng trực quan trong dạy học nói chung, trong dạy học toán nói riêng là điềurất cần thiết vì: học sinh lớp Một, năm đầu trẻ mới tới trường, trẻ rất bỡ ngỡ từviệc chuyển hoạt động chủ đạo tự chơi sang hoạt động học tập. Đặc biệt tư duycủa trẻ lớp Một( 6 tuổi) là tư duy trực quan cụ thể, đó là kiểu tư duy được hình thành trong quátrình trẻ vui chơi. Ở lứa tuổi này, các em rất dễ xúc cảm, thích cái đẹp, cái mới lạ,tích cực ham muốn gần gũi với thiên nhiên, nhạy cảm với các hoạt động văn họcnghệ thuật như: sách, truyện, tranh ảnh, vật thật, phim ảnh, kịch, múa… Đồ dùngtrực quan sinh động góp phần to lớn trong việc hình thành kiến thức , trong việcgiáo dục…, nó còn mạnh mẽ hơn nhiều những bài lý thuyết khô khan. Bản thân tôi là giáo viên trực tiếp giảng dạy lớp Một, qua thực tế dự giờthăm lớp của đồng nghiệp, tôi có ham muốn giáo viên và học sinh cần có kỹ năngtrong việc sử dụng trực quan ở các tiết học nói chung và ở một tiết học Toán nóiriêng dẫn đến tiết học đạt hiệu quả cao. Với lý do trên, tôi xin trình bày về việc :“ Sử dụng đồ dùng trực quan trong dạy- học toán cho học sinh lớp Một”, nămhọc 2007-2008. 2. THỰC TRẠNG VỀ VIỆC SỬ DỤNG TRỰC QUAN a. Thuận lợi:- Sách giáo khoa mới có các kênh hình rất đẹp, sinh động gần gũi với đời sống củatrẻ( ước tính kênh hình nhiều gấp đôi kênh chữ và số).- Trường đã có 01 bộ máy chiếu đa năng và 01 phòng gồm 15 máy vi tính.- Nhà trường tạo điều kiện mua sắm đồ dùng cần thiết cho giảng dạy.- Mỗi lớp Một đều được trang bị 01 bộ đồ dùng dạy học Toán.- Có hệ thống bảng chống loá, bảng phụ, chữ viết của giáo viên rõ ràng, cẩn thận,trình bày trên bảng một cách khoa học.- Học sinh được trang bị mỗi em 01 bộ đồ dùng học Toán.- Trường đã động viên giáo viên tự làm đồ dùng thi sử dụng đồ dùng cấp trường.- Chương trình toán hiện nay có cấu trúc đồng tâm, lôgic, thuật ngữ Toán họcchính xác, rõ ràng, phù hợp với tư duy trẻ. Vì vậy học sinh dễ tiếp thu kiến thứcmới và áp dụng để làm bài tập.b. Khó khăn:+ Do nội dung dạy Toán mang tính trừu tượng.+ Do sự nhận thức của học sinh lớp Một không đồng đều.+ Một số giáo viên chưa ý thức được tầm quan trọng của việc sử dụng trực quanhoặc còn ngại sử dụng đồ dùng.+ Đồ dùng dạy học môn Toán Một được trang bị nhiều nhưng chưa phù hợp vớitừng bài dạy, chưa đủ để đáp ứng nhu cầu. Khi sử dụng trực quan trong dạy họctoán lớp Một cụ thể ở từng bài dạy phải chọn như thế nào? đưa ra lúc nào cho hợplý và đạt hiệu quả cao? Điều đó bắt buộc chúng ta phải tìm hiểu, xác định và lựachọn cách nào cho phù hợp nhất? 3. KHẢO SÁT ĐIỀU TRA: Từ những thuận lợi và khó khăn trên, ngay từ đầu năm học, tôi đã tiến hànhtrắc nghiệm ở lớp 1A3. - Mục đích: Tìm hiểu khả năng tiếp thu của học sinh khi dạy bài mới.1. Không sử dụng trực quan: Lớp Số bài Giỏi Khá Trung bình Yếu 1A3 28 4 8 12 (42,8%) 4 (14,3%) (28,6%) (14,3%)Với kết quả thu được như trên, tôi nhận thấy học sinh chưa thích học môn Toán,giờ dạy tẻ nhạt, học sinh gò bó, kết quả đạt thấp. Có sử dụng trực quan nhưng chưa chú trọng: Lớp Số bài Giỏi Khá Trung bình Yếu 1A3 28 7 12 8 (28,6%) 1 (3,6%) (25,0%) (42,8%) Khi dạy bài mới, việc sử dụng trực quan đã có song chưa được chú trọng,tôi thấy học sinh đã thích học môn Toán nhưng kết quả chưa cao. Điều đó chứngtỏ rằng bản thân các em cần có sự hướng dẫn tỉ mỉ của giáo viên, tự mình sử dụngtrực quan để tìm ra kiến thức và củng cố kiến thức. Muốn nâng cao chất lượng dạy học, làm thế nào để học sinh tiếp thu bài tốtmà không nặng nề đối với học sinh? Tôi tháy việc sử dụng trực quan trong giờ dạyhọc Toán cần phải có sự chuẩn bị nỗ lực của cả thày và trò, có biện pháp, phươngpháp sử dụng hợp lý thì mới đạt được hiệu quả. B - GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀI - MỤC TIÊU DẠY HỌC MÔN TOÁN Ở LỚP 1: Dạy học Toán 1 nhằm giúp học sinh: 1. Bước đầu có một số kiến thức cơ bản, đơn giản, thiết thực về phép đếm;về các số tự nhiên trong phạm vi 100 và phép cộng, phép trừ không nhớ trongphạm vi 100: về độ dài và đo độ dài trong phạm vi 20cm; về tuần lễ và ngày trongtuần; về đọc giờ đúng trên mặt đồng hồ; về một số hình hình học( đoạn thẳng,điểm, hình vuông, hình tam giác, hình tròn); về bài toán có lời văn,... 2. Hình thành về rèn luyện các kĩ năng thực hành: đọc, viết, đếm, so sánh cácsố trong phạm vi 100; đo và ước lượng độ dài đoạ ...