Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Phương pháp giải bài toán cực trị Đại số cho học sinh THCS

Mục đích nghiên cứu của đề tài nhằm đưa ra các phương pháp giải bài toán cực trị Đại số cho học sinh THCS. Trong mỗi phương pháp đó tôi đưa ra 3 nội dung là phần lý thuyết cơ bản, bài tập áp dụng và bài tập tự luyện nhằm khắc sâu kiến thức cho các em.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Phương pháp giải bài toán cực trị Đại số cho học sinh THCS CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúcSáng kiến kinh nghiệm: MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TOÁN CỰC TRỊ ĐẠI SỐ CHO HỌC SINH THCS. Lệ Thủy, tháng 5 năm 2014. 1 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúcSáng kiến kinh nghiệm: MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TOÁN CỰC TRỊ ĐẠI SỐ CHO HỌC SINH THCS. Họ và tên: Phan Thúc Bảy Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường THCS Sơn Thủy Lệ Thủy, tháng 5 năm 2014. 2 1. PHẦN MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài. Toán học là một trong những môn khoa học cơ bản, mang tính trừu tượngnhưng mô hình ứng dụng của nó rất rộng rãi và gần gũi trong mọi lĩnh vực của đờisống xã hội, trong khoa học lí thuyết và khoa học ứng dụng. Dạy học sinh học Toán không chỉ là cung cấp kiến thức cơ bản, dạy học sinhgiải bài tập sách giáo khoa, sách tham khảo, mà quan trọng là hình thành cho họcsinh phương pháp chung để giải các dạng Toán từ đó giúp các em tích cực hoạtđộng, độc lập sáng tạo để dần hoàn thiện kỹ năng, kĩ xảo, hoàn thiện nhân cách. Trong Toán học, cực trị là một khái niệm rất hẹp nhưng kiến thức liên quanđến nó thì vô cùng rộng rãi. Trong chương trình Toán THCS những bài toán cực trịcó mặt rải rác và hầu khắp các phân môn Số học, Đại số và Hình học. Học sinh từlớp 6 đến lớp 9 đều đã gặp những bài toán cực trị với những yêu cầu như: “Tìm sốx lớn nhất sao cho...” , “Tìm giá trị lớn nhất (nhỏ nhất) của biểu thức.... Nhưngkhi giải có thể giáo viên không dạy phương pháp tổng quát hoặc có dạy nhưng họcsinh không được tiếp thu theo hệ thống dạng toán. Trong những năm thực tế giảng dạy học sinh từ lớp 6 đến lớp 9, dạy họcsinh ôn tập, luyện thi HSG và ôn thi tuyển sinh THPT tôi nhận thấy: khi gặp toáncực trị thì đa phần học sinh THCS còn e ngại và lúng túng trong cách giải dạngtoán này. Do vậy, tôi nghĩ rằng cần phải hình thành một cách có hệ thống các dạngbài toán cực trị đại số và phương pháp giải để dạy học sinh. Giúp học sinh nắmđược phương pháp giải một số dạng toán cực trị đại số thường gặp trong trườngTHCS, nâng cao dần kỹ năng, kỹ xảo giải các dạng toán trên. Từ đó phục vụ tốtcho việc giảng dạy của giáo viên và gạt bỏ tư tưởng e ngại của học sinh khi giảitoán cực trị đại số. Tôi đã dành nhiều thời gian nghiên cứu tài liệu, học hỏi đồng nghiệp, tìm tòithử nghiệm với các đối tượng học sinh đại trà và ôn thi. Được sự khuyến khích,giúp đỡ nhiệt tình của bạn bè đồng nghiệp trong trường, ở trường bạn vậy nên tôiđã mạnh dạn nghiên cứu bước đầu đề tài: “Phương pháp giải bài toán cực trị Đạisố cho học sinh THCS”. 1.2. Điểm mới của đề tài. Trong những năm gần đây bản thân tôi được nhà trường phân công dạy bồidưỡng đội tuyển học sinh giỏi Toán 7, giải toán qua mạng lớp 9, luyện thi môntoán 9. Trong việc xây dựng kế hoạch dạy bồi dưỡng ngay từ đầu năm học bản 3thân tôi luôn đưa vào chương trình dạy chuyên đề về cực trị đại số song hiệu quảdạy học chuyên đề này vẫn chưa cao. Chính vì vậy điểm mới trong đề tài này làđưa ra các phương pháp giải bài toán cực trị Đại số cho học sinh THCS. Trong mỗiphương pháp đó tôi đưa ra 3 nội dung là phần lý thuyết cơ bản, bài tập áp dụng vàbài tập tự luyện nhằm khắc sâu kiến thức cho các em.1. 3. Phạm vi áp dụng đề tài. Vì đề tài đang ở bước đầu nghiên cứu nên tôi chỉ xây dựng phương pháp chomột số dạng toán cực trị đại số thường gặp và cũng giới hạn trong đối tượng họcsinh tại một trường THCS ở huyện Lệ Thủy – Quảng Bình. 4 2. PHẦN NỘI DUNG. 2.1. Thực trạng. Trong những năm qua, thực tế giảng dạy môn Toán học sinh từ lớp 6 đến lớp9, dạy học sinh ôn tập, luyện thi HSG và ôn thi tuyển sinh THPT tôi nhận thấy:khi gặp toán cực trị thì đa phần học sinh THCS còn e ngại và lúng túng trong cáchgiải. Học sinh thường không biết bắt đầu từ đâu và đi theo hướng nào vì thế sốđông học sinh thường bỏ qua, một số ít học sinh thì có làm nhưng thiên về biếnđổi, đơn giản biểu thức nên không đi đến kết quả hoặc cho kết quả sai. Nguyên nhân của vấn đề trên là do toán cực trị không phải là dạng toánthường gặp, muốn giải được nó thì cần phải tổng hợp được nhiều kiến thức, trongđó có những kiến thức nâng cao, ít được đề cập đến trong chương trình, sách giáokhoa bậc THCS. Do vậy học sinh không nắm được các dạng toán cực trị vàphương pháp giải tổng quát cho từng dạng toán, dẫn đến ...