Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Quy trình xây dựng bài tập thực nghiệm trong kiểm tra đánh giá môn hoá học lớp 8

Mục đích nghiên cứu đề tài nhằm góp phần vào việc xây dựng hệ thống bài tập hóa học thực nghiệm trong kiểm tra đánh giá môn hoá học lớp 8. Giúp cho việc kiểm tra, đánh giá kĩ năng vận dụng kiến thức đã học để tiến hành thí nghiệm, tạo niềm say mê, hứng thú đối với môn học, nâng cao chất lượng học tập của học sinh. Kiểm tra được kĩ năng thực hành của học sinh, thao tác tiến hành thí nghiệm, thông qua các bài tập thực nghiệm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Quy trình xây dựng bài tập thực nghiệm trong kiểm tra đánh giá môn hoá học lớp 8 MỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tài Đất nước ta đang trong thời kỳ đổi mới kinh tế, xã hội một cách toàn diện.Ngành giáo dục và đào tạo cũng không nằm ngoài dòng chảy đó. Nhằm đápứng cho nhu cầu phát triển của xã hội, giáo dục và đào tạo trong những nămgần đây đã có những chuyển biến mạnh mẽ. Chống tiêu cực trong thi cử, chốngbệnh thành tích trong giáo dục, được nhiều địa phương trong toàn quốc hưởngứng. Sách giáo khoa được thay đổi theo hướng tích cực cả về nội dung lẫn hìnhthức. Đổi mới kiểm tra đánh giá là một yêu cầu cần thiết phải tiến hành khi thựchiện đổi mới phương pháp dạy học cũng như đổi mới giáo dục. Đổi mới giáo dục cần đi từ tổng kết thực tiễn để phát huy ưu điểm, khắcphục các biểu hiện hạn chế, lạc hậu, yếu kém, trên cơ sở đó tiếp thu vận dụngcác thành tựu hiện đại của khoa học giáo dục trong nước và quốc tế vào thựctiễn nước ta. Có thể nói, đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá làhai mặt thống nhất hữu cơ của quá trình dạy học, đổi mới phương pháp dạy họcphải dựa trên kết quả đổi mới kiểm tra đánh giá và ngược lại đổi mới kiểm trađánh giá để thúc đẩy và phát huy hiệu quả khi thực hiện đổi mới phương phápdạy học. Việc đánh giá kết quả học tập, kiểm tra, thi cử của học sinh đã bắt đầuđược thực hiện bằng phương pháp trắc nghiệm khách quan ở nhiều môn học.Điều này giúp kiểm tra, đánh giá được kiến thức của học sinh một cách toàndiện, tránh học tủ, học vẹt. Qua đó, bồi dưỡng cho học sinh năng lực tự giác,chủ động trong học tập. Hóa học là ngành khoa học thực nghiệm, có rất nhiều thí nghiệm lý thú,bổ ích. Trong quá trình học tập, thông qua các thí nghiệm, học sinh được củngcố mối liên hệ giữa lý thuyết với ứng dụng. Tuy nhiên, nhiều năm qua do nộidung sách giáo khoa còn nặng về lý thuyết và do điều kiện của từng trường cònkhó khăn nên việc thực hiện các thí nghiệm còn nhiều hạn chế. Mặc dù sáchgiáo khoa mới (áp dụng từ năm 2004) đã có nhiều cải tiến đáng kể, nhiều thínghiệm hóa học với mục đích nghiên cứu hoặc củng cố kiến thức được đưa ra.Tuy nhiên để khắc sâu những thí nghiệm trong bài học cần phải xây dựng mộthệ thống các câu hỏi thực nghiệm. Đặc biệt với chương trình hóa học lớp 8,các em mới bắt đầu làm quen với các thí nghiệm hóa học, còn bỡ ngỡ với cácthao tác tiến hành cũng như việc áp dụng các tính chất hóa học của các chấtvào thí nghiệm. Điều này càng cần phải có một hệ thống các câu hỏi thựcnghiệm giúp các em ghi sâu những thao tác thí nghiệm cũng như các liên hệgiữa lý thuyết và thực nghiệm. Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, với mong muốn góp phần nhỏ bé vàoviệc đổi mới và hoàn thiện phương pháp giảng dạy cũng như nhằm củng cố vàgiúp các em học sinh khắc sâu kiến thức môn học, tôi quyết định chọn đề tàinghiên cứu của mình là: “Quy trình xây dựng bài tập thực nghiệm trong kiểmtra đánh giá môn hoá học lớp 8”. 1/332. Mục đích nghiên cứu Tôi chọn đề tài nghiên cứu này nhằm góp phần vào việc xây dựng hệ thốngbài tập hóa học thực nghiệm trong kiểm tra đánh giá môn hoá học lớp 8. - Giúp cho việc kiểm tra, đánh giá kĩ năng vận dụng kiến thức đã học đểtiến hành thí nghiệm, tạo niềm say mê, hứng thú đối với môn học, nâng cao chấtlượng học tập của học sinh. - Kiểm tra được kĩ năng thực hành của học sinh, thao tác tiến hành thínghiệm, thông qua các bài tập thực nghiệm.3. Nhiệm vụ nghiên cứu - Tìm hiểu cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu. - Điều tra thực trạng sử dụng bài tập hoá học trong kiểm tra đánh giá củagiáo viên THCS trên địa bàn Thành phố Hà Nội. - Đề xuất và thực nghiệm quy trình xây dựng bài tập thực nghiệm trongkiểm tra đánh giá môn hoá học lớp 8.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu đề tài này của tôi là: Quy trình xây dựng bài tậpthực nghiệm trong kiểm tra đánh giá môn hoá học lớp 8. - Phạm vi nghiên cứu đề tài: Đề tài tập trung nghiên cứu tại trường THCS. - Thời gian nghiên cứu đề tài: Năm học 2017 - 2018.5. Phương pháp nghiên cứu - Các phương pháp nghiên cứu lý luận: + Gồm các phương pháp phân tích, khái quát, tổng kết các tài liệu liênquan đến đề tài nghiên cứu để xác lập cơ sở lý luận cho đề tài. - Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn: + Phương pháp Ankét: Sử dụng các mẫu phiếu điều tra để thu thập thôngtin về thực trạng sử dụng các câu hỏi trong kiểm tra đánh giá, chất lượng dạyhọc bộ môn Hoá học, mức độ yêu thích môn học của học sinh. + Phương pháp thực nghiệm: Thực nghiệm tác động trên 2 lớp 8 với 99học sinh của một trường THCS trên địa bàn Thành phố Hà Nội. + Phương pháp trò chuyện, phỏng vấn giáo viên và học sinh để thu thậpnhững thông tin cần thiết cho quá trình nghiên cứu.6. Giả thuyết khoa học Nếu trong dạy học môn Hoá học, giáo viên xây dựng được hệ thống bài tậphoá học thực nghiệm theo một quy trình hợp lý, phù hợp với điều kiện cụ thểcủa trường THCS thì sẽ phát huy tính tích cực, độc lập, sáng tạo trong học tậpcủa học sinh, qua đó góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn học này. Giúpcác em nắm vững và khắc sâu được kiến thức, kĩ năng thực hành thí nghiệmmôn học đồng thời biết vận dụng kiến thức của môn học giải thích được cáchiện tượng thực tế trong đời sống. 2/33 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁC LOẠI CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ MÔN HOÁ HỌC THCS1. Lý luận về kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh THCS1.1. Khái quát về kiểm tra đánh giá Đánh giá kết quả học tập của học sinh là một hoạt động rất quan trọngtrong quá trình giáo dục. Đánh giá kết quả học tập là quá trình thu thập và xử líthông tin về trình độ, khả năng thực hiện mục tiêu học tập của học sinh nhằm tạocơ sở cho những điều chỉnh sư phạm của giáo viên, cá ...