Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Rèn luyện kĩ năng phân tích biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa trong chương trình Địa lý THCS

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Rèn luyện kĩ năng phân tích biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa trong chương trình Địa lý THCS" nhằm giúp học sinh có kĩ năng phân tích biểu đồ nhiệt độ - lượng mưa một cách thành thục; Giúp học sinh có khả năng nhận thức kiến thức và nắm vững kiến thức trong và sau bài học; Góp phần thực hiện chủ nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập bộ môn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Rèn luyện kĩ năng phân tích biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa trong chương trình Địa lý THCS ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN ĐAN PHƯỢNG TRƯỜNG THCS LƯƠNG THẾ VINH ––––––––––––––––––––SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI RÈN LUYỆN KĨ NĂNG PHÂN TÍCH BIỂU ĐỒ NHIỆT ĐỘ VÀ LƯỢNG MƯA TRONG CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA LÝ THCS Lĩnh vực/môn: Địa lí Cấp học: Trung học Cơ sở Tên tác giả: Hoàng Văn Nam Đơn vị: Trường THCS Lương Thế Vinh Chức vụ: Giáo viên Năm học: 2022-2023MỤC LỤC PHẦN I: MỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tài: Từ thực tiễn của việc thực hiện giảng dạy chương trình - sách giáo khoa Địalí ở trường THCS trong các năm vừa qua, nhằm góp phần nâng cao khả năng phântích các loại biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa cho giáo viên và học sinh đồng thờigiúp học sinh qua các biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa có khả năng nhận thức kiếnthức và tự hoàn thiện kiến thức về các môi trường tự nhiên. Tôi nhận thấy rằng việcrèn luyện kĩ năng phân tích biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa trong dạy học địa lí vàđưa ra những nguyên tắc chung trong việc rèn luyện kĩ năng phân tích biểu đồ nhiệtđộ và lượng mưa là hết sức quan trọng và cần thiết. Chính vì vậy tôi đã lấy đề tài“Rèn luyện kĩ năng phân tích biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa trong chương trìnhĐịa lý THCS” làm đề tài nghiên cứu của mình.2. Mục đích nghiên cứu: Giúp học sinh có kĩ năng phân tích biểu đồ nhiệt độ - lượng mưa một cách thành thục. Giúp học sinh có khả năng nhận thức kiến thức và nắm vững kiến thức trong và sau bài học. Góp phần thực hiện chủ nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập bộ môn.3. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu của đề tài: a. Giới hạn nghiên cứu: đề tài này tôi nghiên cứu ở một số bài học địa lí THCS trong chương trình- sách giáo khoa bậc THCS và giới hạn trong việc tạo kĩ năng phân tích biểu đồ nhiệt độ - lượng mưa cho học sinh. b. Phạm vi nghiên cứu: Học sinh Trường THCS Lương Thế Vinh4. Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp thử nghiệm Phương pháp phân tích hệ thống Phương pháp bản đồ, biều đồ. Phương pháp khảo sát, thống kê.5. Thời gian nghiên cứu: Đề tài này đã được nghiên cứu trong thời gian năm học 2021 – 2022 đến nay 1 PHẦN II: NỘI DUNG2.1: Thực trạng Trong quá trình nghiên cứu tôi nhận thấy, học sinh trường THCS Lương ThếVinh đang gặp phải nhiều khó khăn trong việc phân tích biểu đồ nhiệt độ và lượngmưa trong môn học Địa lí. Tôi có hỏi một số bạn học sinh về những khó khăn củaem trong việc phân tích một biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa thì bạn có trả lời: “Thưa thầy, em đang không biết cách làm sao để phân tích được mối quan hệ giữalượng mưa và nhiệt độ để xác định được đúng đặc điểm khí hậu ở nơi đó ạ.”. Chắchẳn đây cũng là những băn khoăn của rất nhiều bạn học sinh trong trường. Nguyênnhân thì có nhiều nhưng lí do chính của của vấn đề này một phần do các em chưanghiêm túc với việc học những môn được coi là môn phụ như Địa lí, một phầncũng do trong quá trình giảng dạy các bạn chưa hiểu hết được ý đồ của giáo viênnên dẫn đến hiểu sai lệch vấn đề và tỏ ra chán nản. Vì vậy tôi muốn làm đề tàinghiên cứu này để giúp các em học sinh dễ dàng hơn trong việc phân tích biểu đồnhiệt độ và lượng mưa trong chương trình học Địa lí THCS.2.2: Giải pháp và biện pháp2.2.1. Mục tiêu Giúp học sinh hiểu rõ về các nội dung chủ yếu của biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa Hướng dẫn học sinh kĩ năng phân tích biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa2.2.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện phápa. Nội dung chủ yếu về biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa trong chương trình địa lí7* Cấu trúc của biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa Biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa thể hiện tình hình khí hậu của một địaphương qua hai yếu tố: Nhiệt độ và lượng mưa trung bình của các tháng trong năm.Biểu đồ gồm có hai trục tung hai bên và một trục hoành. Trục tung bên phải có cácvạch chia đều về nhiệt độ, tính bằng độ C( 0C); trục tung bên có các vạch chia đềuvề lượng mưa, tính bằng milimet (mm). Trục hoành chia làm 12 phần, mỗi phần làmột tháng và lần lượt ghi đều từ trái sang phải, từ tháng 1 đến tháng 12 bằng sốhoặc chữ. Đường biểu diễn biến thiên nhiệt độ hàng năm được vẽ bằng đường congmàu đỏ nối liền các tháng trong năm. Sự biến thiên lượng mưa hàng tháng được thể 2hiện thông thường bằng hình cột màu xanh (hoặc đường cong màu xanh nối lượngmưa trung bình các tháng trong năm).* Định lượng chỉ số nhiệt độ, lượng mưa và tham chiếu với môi trường khí hậu. Qua chỉ số nhiệt độ và lượng mưa trung bình hàng tháng, ta biết được diễnbiến khí hậu của địa phương đó như thế nào dựa vào chi tiết sau: Về nhiệt độ: Trên 200C là tháng nóng. Từ 100C đến 200 ...