Sáng kiến kinh nghiệm: Thiết kế và sử dụng phiếu học tập trong dạy học tác phẩm tự sự lớp 12 ban cơ bản

Trong các loại thể tác phẩm văn học nói chung và những loại thể tác phẩm được đưa vào giảng dạy trong chương trình Ngữ văn trung học phổ thông nói riêng, tự sự có vai trò quan trọng.Tác phẩm tự sự là loại tác phẩm sử dụng phương thức phản ánh hiệnthực đời sống qua các sự kiện, biến cố và hành vi con người trong toàn bộ tính khách quan của nó, thông qua đó, nhà văn bộc lộ quan điểm, tư tưởng về hiện thực đời sống, xã hội. Tuy nhiên, tác phẩm tự sự lớp 12 nói riêng trong chương trình THPT nói chung khá dài, sử dụng PHT dưới dạng sơ đồ, biểu bảng dễ dàng giúp HShệ thống các sự kiện, đặc điểm nhân vật, cốt truyện,… mà không mất nhiều thời gian.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm: Thiết kế và sử dụng phiếu học tập trong dạy học tác phẩm tự sự lớp 12 ban cơ bản SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG THPT HỒNG BÀNG Mã số: ……………… (do HĐKH Sở GD&ĐT ghi) SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNGPHIẾU HỌC TẬP TRONG DẠY HỌC TÁC PHẨM TỰ SỰ LỚP 12 BAN CƠ BẢN Người thực hiện: LÊ THÚY HIỀN Lĩnh vực nghiên cứu: - Quản lý giáo dục - Phương pháp dạy học bộ môn: Ngữ văn - Lĩnh vực khác: …………………… Có đính kèm: Các sản phẩm không thể hiện trong bản in SKKN Mô hình Đĩa CD (DVD) Phim ảnh Hiện vật khác Năm học: 2014 – 2015 1 SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌCI. THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN 1. Họ và tên: LÊ THÚY HIỀN 2. Sinh ngày 06 tháng 8 năm 1979 3. Giới tính: Nữ 4. Địa chỉ: khu 5, thị trấn Gia Ray, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai 5. Điện thoại: 0983.222.359 (CQ): 0613740090 /(NR) 6. Fax: E-mail: thuyhien99@gmail.com 7. Chức vụ: Phó hiệu trưởng 8. Nhiệm vụ được giao: quản lí và giảng dạy bộ môn Ngữ văn lớp 12C9 9. Đơn vị công tác: trường THPT Hồng BàngII. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO - Học vị: thạc sỹ - Năm nhận bằng: 2014 - Chuyên ngành đào tạo: Lí luận và Phương pháp giảng dạy bộ môn Văn và Tiếng ViệtIII. KINH NGHIỆM KHOA HỌC - Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm: giảng dạy Ngữ văn Số năm kinh nghiệm: 14 năm - Các sáng kiến kinh nghiệm trong 5 năm gần đây: 1. Một số phương pháp đọc hiểu văn bản 2. Một số biện pháp phát triển năng lực tư duy cho học sinh 3. Một số biện pháp phát triển năng lực học văn thông qua đọc hiểu văn bản 2THIẾT KẾVÀ SỬ DỤNG PHIẾU HỌC TẬP ĐỂ DẠY HỌC TÁCPHẨM TỰ SỰ LỚP 12 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG (Ban Cơ bản) I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI Với quan điểm dạy học lấy HS làm trung tâm, GV chỉ đóng vai trò là người dẫndắt, tổ chức các hoạt động học. Còn chính HS, người học, mới là người chủ động, tíchcực và sáng tạo thực hiện các hoạt động học tập để chiếm lĩnh tri thức. Để đáp ứngđược mục tiêu dạy học trên, người GV cần phải có những phương pháp giảng dạytíchcực để phát huy khả năng tự học, năng lực tư duy độc lập và sáng tạo ở HS. Thực tế ngày nay, Ngữ văn đã bị HS xếp vào môn học nhàm chán đối với ngườihọc. Bên cạnh thuyết giảng hay vấn đáp vẫn còn nặng nề trong giờ dạy học Ngữ văn thìmột nguyên nhân dẫn đến tình trạng HS chán học văn là do GVcòn làm thay HSnhiềuquá mà ít thiết kế các hoạt động học tập phong phú và đa dạng nhằm kích thích tưduy độc lập, tính tích cực và sáng tạo ở người học. Phiếu học tập (PHT) là những mẩu giấy rời được thiết kế dưới nhiều dạng khácnhau (biểu bảng, sơ đồ, câu hỏi, tranh, bản đồ tư suy,…) theo nội dung bài học để HShoàn thành trước ở nhà hoặc tại lớp trong những thời điểm thích hợp nhằm giúp HShình thành kiến thức, kích thích tư duy độc lập, tính tích cực sáng tạo và rèn thói quentư duy cho HS. PHT là phương tiện hỗ trợ cho việc giao tiếp, tương tác giữa người họcvà tác phẩm, giữa người học với người học và người học với người dạy. Như vậy, có thể nói sử dụng PHTlà điều cần thiết để tổ chức hoạt động học giúpHS tự học, tự chiếm lĩnh tri thức dưới sự dẫn dắt của GV. Trong các loại thể tác phẩm văn học nói chung và những loại thể tác phẩm đượcđưa vào giảng dạy trong chương trình Ngữ văn trung học phổ thông nói riêng, tự sự cóvai trò quan trọng.Tác phẩm tự sự là loại tác phẩm sử dụng phương thức phản ánh hiệnthực đời sống qua các sự kiện, biến cố và hành vi con người trong toàn bộ tính kháchquan của nó, thông qua đó, nhà văn bộc lộ quan điểm, tư tưởng về hiện thực đời sống,xã hội. Tuy nhiên, tác phẩm tự sự lớp 12 nói riêng trong chương trình THPT nói chungkhá dài, sử dụng PHT dưới dạng sơ đồ, biểu bảng dễ dàng giúp HShệ thống các sự kiện,đặc điểm nhân vật, cốt truyện,… mà không mất nhiều thời gian. Từ những lí do trên, người viết đã chọn đề tài “Thiết kế và sử dụng PHT để dạyhọc tác phẩm tự sự lớp 12”2. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 32.1 Cơ sở lí luận2.1.1 Khái niệm PHT là những tờ giấy rời, in sẵn những công tác độc lập hay làm theo nhóm nhỏ,được phát cho học sinh để học sinh hoàn thành trong một thời gian ngắn của tiết học(từ 5 - 10 phút). Trong mỗi PHT có ghi rõ một vài nhiệm vụ nhận thức nhằm hướng tớihình thành kiến thức, kĩ năng hay rèn luyện thao tác tư duy để giao cho học sinh.Nguyễn Đức Thành, tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên thpt chu kì 3,nhà xuất bản đại học sư phạm] Theo tác giả Đặng Thành Hưng thì “trong PHT ...