Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Áp dụng phương pháp dạy học theo trạm trong dạy học và bài Tia hồng ngoại - Tia tử ngoại (Vật lý 12 cơ bản - THPT)

Nghiên cứu đề tài "Áp dụng phương pháp dạy học theo trạm trong dạy học và bài “Tia hồng ngoại - Tia tử ngoại” (Vật lý 12 cơ bản - THPT)" nhằm mục đích góp phần thiết thực vào việc đổi mới phương pháp, hình thức dạy học hiện nay, nâng cao hiệu quả dạy và học môn Vật lý trong trường phổ thông, hình thành và phát triển cho HS các năng lực cần thiết trong quá trình học tập và thực tiễn đời sống.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Áp dụng phương pháp dạy học theo trạm trong dạy học và bài Tia hồng ngoại - Tia tử ngoại (Vật lý 12 cơ bản - THPT) SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƯỜNG THPT TƯƠNG DƯƠNG 1 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMĐề tài: ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO TRẠM TRONG DẠY HỌC VÀ BÀI “TIA HỒNG NGOẠI - TIA TỬ NGOẠI” (VẬT LÝ 12 CƠ BẢN-THPT) Lĩnh vực: Phương pháp dạy học bộ môn Vật lý Họ và tên: Nguyễn Hoàng Quang Tổ chuyên môn: Tự nhiên Điện thoại: 0943.030.154 Năm học 2021-2022 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lí do chọn đề tài Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diệngiáo dục và đào tạo nêu rõ: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và họctheo hướng hiện đại; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiếnthức, kỹ năng của người học; khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớmáy móc. Tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở đểngười học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực. Chuyển từhọc chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt độngxã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tinvà truyền thông trong dạy và học”. Yêu cầu chung của việc đổi mới phương pháp dạy học là phát huy cao độ tínhtích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh, chuyển từ hình thức giáo viên chỉ giớihạn vào việc truyền đạt thông tin theo chuẩn kiến thức, kỹ năng sang hình thứcgiáo viên tổ chức hoạt động cho học sinh từ đó độc lập, chủ động và sáng tạo khámphá tri thức và hình thành được các năng lực cho bản thân. Có thể kể ra một số phương pháp dạy học tích cực đang được sử dụng trongdạy học hiện đại hiện nay như: dạy học theo dự án, dạy học hợp tác, dạy học nêuvấn đề, dạy học theo hợp đồng, dạy học theo trạm… Việc giảng dạy chỉ còn làcông cụ hỗ trợ cho quá trình tự hoàn thiện bản thân của học sinh. Trong nhữngphương pháp dạy học hiện đại nhằm tăng cường hoạt động tự chủ, phương pháp tổchức dạy có mục tiêu đặc biệt phát triển tính tích cực, tự giác tối đa cho người họclà phương pháp tổ chức dạy học theo trạm (học theo vòng tròn). Ngoài mục tiêutruyền đạt kiến thức, dạy học theo trạm còn kích thích hứng thú say mê nghiêncứu, rèn luyện năng lực giải quyết các vấn đề phức hợp, gắn lí thuyết với thựchành, tư duy và hành động, rèn luyện năng lực cộng tác làm việc theo nhóm. Vớiphương pháp này, một mặt các vấn đề sẽ không còn giới hạn trong nội dung sáchgiáo khoa, mặt khác không gian học tập không chỉ bó hẹp trong phạm vi lớp họcmà có thể mở rộng ra ở môi trường xung quanh. Với lý do trên, tôi mạnh dạn chọn nghiên cứu đề tài: Áp dụng phương phápdạy học theo trạm trong dạy học và bài “Tia hồng ngoại - Tia tử ngoại” (Vậtlý 12 cơ bản - THPT) nhằm mục đích góp phần thiết thực vào việc đổi mớiphương pháp, hình thức dạy học hiện nay, nâng cao hiệu quả dạy và học môn Vậtlý trong trường phổ thông, hình thành và phát triển cho HS các năng lực cần thiếttrong quá trình học tập và thực tiễn đời sống. 2. Mục đích nghiên cứu - Đối với giáo viên: Nâng cao năng lực tổ chức dạy học theo trạm. - Đối với học sinh: Phát huy tính tích cực, tự lực, phát triển năng lực tự học vàhướng nghiệp. 1 3. Đối tượng nghiên cứu - Nội dung kiến thức bài “Tia hồng ngoại-Tia tử ngoại” - Vật lí 12 - Hoạt động dạy và học bài “Tia hồng ngoại-Tia tử ngoại” - Vật lí 12 4. Phạm vi nghiên cứu - Nội dung kiến thức bài “Tia hồng ngoại-Tia tử ngoại” - Vật lý 12 - Các hoạt động dạy và học của GV và HS ở trường THPT Tương Dương 1 5. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu lí luận: Nghiên cứu các tài liệu về các quan điểm,sự định hướng việc dạy và học tích cực cũng như đổi mới PPDH, PPDH theo trạm,SGK, sách GV và các tài liệu khác liên quan. - Phương pháp điều tra: Tìm hiểu việc dạy (thông qua nghiên cứu giáo án, dựgiờ, trao đổi với GV) và việc học (thông qua trao đổi với HS, bài kiểm tra) nhằmsơ bộ đánh giá tình hình dạy học nội dung kiến thức bài “Tia hồng ngoại – Tia tửngoại”. - Phương pháp TN khoa học giáo dục: Tiến hành TN sư phạm với tiến trìnhdạy học đã soạn thảo theo kế hoạch. Phân tích kết quả thu được trong quá trình TNsư phạm, đối chiếu với mục đích nghiên cứu và rút ra kết luận của đề tài. 6. Tính mới của đề tài - Góp phần làm sáng tỏ cơ sở lí luận và thực tiễn của sự đổi mới phương phápdạy học theo trạm. - Thiết kế quy trình phương pháp dạy học theo trạm trong bài “Tia hồng ngoạivà tia tử ngoại” (Vật lý 12) làm tài liệu tham khảo cho GV các trường THPT đặcbiệt là GV các trường THPT miền núi. - Góp phần đổi mới ...