Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Cải tiến dạy chuyên đề hình học trong mặt phẳng tọa độ bằng phương pháp sử dụng tính chất của hình học phẳng

Mục tiêu nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm là vẫn cung cấp hệ thống lý thuyết có liên quan. Trang bị thêm lý thuyết của phép dời hình. Trang bị cho các em một số tính chất của hình học phẳng thông qua một số ví dụ vận dụng như là: Chứng minh quan hệ song song, quan hệ vuông góc... Thay vì vẫn tham số hóa tọa độ điểm M như trước đây.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Cải tiến dạy chuyên đề hình học trong mặt phẳng tọa độ bằng phương pháp sử dụng tính chất của hình học phẳng MỞ ĐẦU Toán học là môn khoa học cơ bản, trang bị cho học sinh kiến thức, kỹ năng vàphương pháp tư duy. Là một trong các môn thuộc khối khoa học tự nhiên, học tốtToán học giúp các em có một tiền đề tốt để các em tiếp cận và học tốt các môn Vật lý,Hóa học, Sinh học...Việc trang bị cho các em vốn kiến thức vững vàng của bộ mônToán là đòi hỏi tất yếu của chúng tôi - những giáo viên tổ Toán trường THPT YênKhánh A. Vì vậy, nhằm tạo cho học sinh vốn kiến thức với mục đích hình thành kỹnăng phân tích, tổng hợp, phát triển năng lực trí tuệ, sáng tạo trong lao động, pháttriển con người mới nhằm đáp ứng những yêu cầu đòi hỏi của xã hội hiện nay là mụctiêu của chúng tôi. Trong Toán học, môn hình học nghiên cứu các hình tạo thành từ các đường tròn,các đường thẳng, các cung tròn, các elip, các tam giác và các đường giao nhau củachúng tạo nên các góc khác nhau ra đời từ rất sớm. Việc giúp các em học tốt hình họcsẽ phát triển trí tưởng tượng phong phú, tư duy trực quan sinh động, các em trưởngthành hơn trong cuộc sống vì hình học gắn liền với thực tế. Giáo dục hiện nay đang có rất nhiều đổi mới, đổi mới trong cách quản lý, đổimới trong hình thức thi và cả trong nội dung đề thi. Đối với bộ môn Toán, đề thi minhhọa kỳ thi THPT quốc gia hiện nay, theo cấu trúc của Bộ giáo dục và đào tạo, bàitoán về tọa độ trong mặt phẳng xuất hiện là một câu hỏi khó. Để giải quyết các bàitoán này, các em học sinh cần nắm vững một số tính chất hình học phẳng nào đó,điều này làm cho các em cảm thấy lúng túng, thấy khó nên thi thường bỏ. Với thựctrạng học sinh trường THPT Yên Khánh A, đa phần các em có lực học từ khá trở lên,điểm tuyển vào trường đứng trong tốp đầu của các trường THPT trong tỉnh. Vì vậy,với vai trò là những giáo viên trực tiếp giảng dạy bộ môn Toán, chúng tôi luôn bănkhoăn, trăn trở: Làm thế nào để các em không thấy khó, không thấy ngại khi gặp câuhỏi này trong đề thi, làm thế nào để tạo cho các em tâm lý nhẹ nhàng thoải mái trướckhi bước vào kỳ thi THPT quốc gia chung? Chúng tôi đã thảo luận và xin trình bàysáng kiến giảng dạy với đề tài: “Cải tiến dạy chuyên đề hình học trong mặt phẳngtọa độ bằng phương pháp sử dụng tính chất của hình học phẳng” NỘI DUNG A. GIẢI PHÁP CŨ THƯỜNG LÀM. Trước đây, khi dạy các em học sinh bài toán hình học trong mặt phẳng tọa độ,chúngtôithườngdạynhưsau: 1. Cung cấp lý thuyết: Tọa độ điểm, tọa độ vec tơ, phương trình đường thẳng,phương trình đường tròn, phương trình đường elip, các công thức tính góc, khoảngcách... 2.Nhấnmạnhviệctìmtọađộđiểmtheohướng:GọiM(x;y).Căncứvàogiảthiết,thiếtlậphệhaiẩnhaiphươngtrình.Giảitìmđượcnghiệm(x;y).TừđósuyratọađộcủaM.   3.Nhấnmạnhviệctìmtọađộcủavectơtheohướng:Gọi u (a;b)  0 .Căncứvàogiảthiết,lậpmộtphươngtrìnhtheohaithamsốa,b.Giảitìmmốiquanhệavàb.Sauđóchọnasuybhoặcngượclại. 4.Sauđóchobàitậptổnghợpápdụng,khôngcósựphândạng. Vìthếmàchúngtôithấycónhiềuhạnchế.Đólà: 1.Họcsinhlúngtúngkhôngphânbiệtđượcrõviệctìmtọađộđiểmvớiviệctìmtọađộvectơ. 2.ĐôikhiviệcthamsốhóatọađộđiểmMdẫnđếnviệcgiảihệcồngkềnhvàrấtphứctạp. 3.Họcsinhkhôngbiếtquilạvềquen. 4. Khi đứng trước mỗi bài toán mới các em thường có cảm giác khó, ngại nênthườngbỏ. 5.Họcsinhkhôngbiếtxâydựnghệthốngbàitậpmớitừmộtbàitậpđãcho. 6.Họcsinhkhôngđịnhhướngđượclờigiảidochưacóhệthốngbàitậpphântheodạng. B. GIẢI PHÁP MỚI CẢI TIẾN Đểkhắcphụcnhữnghạnchếtrêncủacácemhọcsinh,chúngtôiđãtìmtòi,thảoluậnquacácnămđứng lớp, nhằm giúpcácemtiếpcậnbàitoánhình họctrong mặtphẳng tọa độ theo phương thức mới của đề thi. Chúng tôi đã cải tiến phương phápgiảngdạy.Thayvìdạytheophươngpháptruyềnthốngnhưtrướcđây(đãnêuởtrên),chúngtôiđổimớinhưsau: 1.Vẫncungcấphệthốnglýthuyếtcóliênquan.Trangbịthêmlýthuyếtcủaphépdờihình.Trangbịchocácemmộtsốtínhchấtcủahìnhhọcphẳngthôngquamộtsốvídụvậndụngnhưlà:Chứngminhquanhệsongsong,quanhệvuônggóc... 2 2.Thay vì vẫnthamsố hóatọađộđiểm M nhưtrướcđây.Chúng tôi hướngdẫnthêmchohọcsinh:TìmcácđốitượngchứađiểmMthôngquasựtươnggiaogiữahaiđườngthẳng,haiđườngtrònhaylàgiữađườngthẳngvàđườngtròn... 3.Hệthống bàitậpđượccungcấpphântheodạng,cóvídụ minh họatheotừngdạngvàhệthốngbàitậpvận ...