Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Dạy học dự án Sản xuất son môi từ thiên nhiên theo định hướng giáo dục STEAM

Đề tài bao gồm các nội dung sau: Làm rõ khái niệm giáo dục STEAM, đề xuất qui trình tổ chức cho HS THPT tham gia dự án giáo dục STEAM, vận dụng thực tiễn vào tổ chức dạy học dự án với các nội dung gắn liền với thực tiễn của địa phương nói riêng và xã hội nói chung.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Dạy học dự án Sản xuất son môi từ thiên nhiên theo định hướng giáo dục STEAM DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮTDH : Dạy họcDA : Dự ánDAHT : Dự án học tậpDHTDA : Dạy học theo dự ánPP : Phương phápGD : Giáo dụcGV : Giáo viênHS : Học sinhSL : Số lượng 0 PHẦN 1. MỞ ĐẦUI. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) đã và đang diễn ra một cáchnhanh chóng, mạnh mẽ, gây tác động sâu sắc đến mọi lĩnh vực của đời sống xãhội. Bản chất của CMCN 4.0 là dựa trên nền tảng công nghệ số và tích hợp tấtcả các công nghệ thông minh. Tất yếu với những bước nhảy vọt về công nghệ,CMCN 4.0 đặt thế giới trước nhiều thách thức, dự báo sẽ phá vỡ thị trường laođộng cũ, khiến cho nhiều ngành nghề truyền thống biến mất và tiến tới thiết lậpmột thị trường lao động mới với rất nhiều ngành nghề mới mà ở đó sự cạnhtranh của tri thức sáng tạo, của nền giáo dục chất lượng cao. Trong bối cảnh đó, con người nếu không muốn bị tụt hậu và đào thải thì cầnphải trang bị những kĩ năng mới. Những kĩ năng cần thiết mà mỗi cá nhân cầntrang bị đó là kĩ năng giải quyết vấn đề phức tạp, tư duy phản biện, sáng tạo,quản lý nguồn lực con người, phối hợp với đồng nghiệp, trí tuệ cảm xúc, đánhgiá và ra quyết định, định hướng dịch vụ, đàm phán, linh hoạt trong nhận thức…Điều này đặt ra cho giáo dục và đào tạo sứ mệnh cấp bách là đào tạo được độingũ nhân lực chất lượng cao, có đầy đủ kĩ năng đáp ứng yêu cầu của thời đại,chuyển từ nền giáo dục mang tính hàn lâm, xa rời thực tiễn sang chú trọng việchình thành năng lực hành động, phát huy tính chủ động, sáng tạo của người học. Giáo dục STEM ra đời được xem là một bước đi quyết liệt, giúp giải quyếtvấn đề đổi mới giáo dục hiện nay. Trong chương trình giáo dục phổ thông năm2018, giáo dục STEM vừa mang ý nghĩa thúc đẩy giáo dục các lĩnh vực khoahọc, công nghệ, kĩ thuật và toán học; vừa thể hiện phương pháp tiếp cận liênmôn, vận dụng kiến thức liên môn giải quyết vấn đề thực tiễn, phát triển nănglực và phẩm chất người học. Tuy nhiên, giáo dục STEM mới chỉ dừng lại ở lĩnhvực khoa học tự nhiên. Trong những năm gần đây, các nhà giáo dục đề xuất rằngđể cho ra một sản phẩm công nghệ có thể thương mại được, chúng ta không chỉcó tích hợp các kiến thức STEM mà phải cần có tư duy thiết kế, yếu tố nghệthuật hay thẩm mĩ cần được tính đến trong quá trình sáng tạo sản phẩm và giảiquyết vấn đề, nghĩa là STEM sẽ trở thành STEM + Art = STEAM. Khái niệmSTEAM được chào đón và ngày càng nhiều chương trình STEM được thiết kếvới Arts để học sinh không chỉ hợp tác sáng tạo khoa học, mà cả sáng tạo khaiphóng, sáng tạo nhân văn. Tại Việt Nam, ngày 4-5-2017, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị16/CT-TTg về tăng cường năng lực tiếp cận cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0,trong phần giải pháp có nêu: “Thay đổi mạnh mẽ các chính sách, nội dung,phương pháp giáo dục và dạy nghề nhằm tạo ra nguồn nhân lực có khả năng tiếpnhận các xu thế công nghệ sản xuất mới, trong đó cần tập trung vào thúc đẩyđào tạo về khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM), ngoại ngữ, tin 1học trong chương trình giáo dục phổ thông”. Trên phương hướng đó, giáo dụcSTEM là một trong những nội dung được chú ý ở các cơ sở giáo dục hiện nay. Là giáo viên bộ môn Hoá học – nhóm khoa học tự nhiên, là một trong nhữngthành phần chính của giáo dục STEAM, chúng tôi đã thực hiện dạy học một sốchủ đề. Bên cạnh đó, để triển khai các chủ đề theo giáo dục STEAM có rất nhiềuphương pháp dạy học. Trong đó, dạy học theo dự án là phương pháp mà ở đócác hoạt động có thể tiến hành linh hoạt ngoài giờ lên lớp và vẫn đảm bảo cácmục tiêu học tập nên được lựa chọn để triển khai cho HS. Xuất phát từ vấn đề thực tiễn rất gần gũi mà HS quan tâm hiện nay: mỹphẩm và vấn đề mỹ phẩm an toàn, trong đó son môi là mỹ phẩm phổ biến nhấtvà độ tuổi sử dụng ngày càng trẻ hoá, hầu như các bạn HS nữ ai cũng có ít nhấtmột thỏi son môi. Mặt khác, son được trang điểm ngay trên môi – các thànhphần có trong son rất dễ dàng đi vào cơ thể; ngày nay, vì mục đích lợi nhuận,không ít nhà sản xuất sẵn sàng bỏ qua sức khoẻ người tiêu dùng, sử dụng cáchoá chất độc hại quá mức cho phép để pha chế son, điển hình các kim loại nặngnhư chì… Vì thế son môi đến từ thiên nhiên đang là trào lưu rất được ưa chuộnghiện nay. Trên tinh thần đó, chúng tôi tiến hành lựa chọn và áp dụng sáng kiến:“Dạy học dự án “Sản xuất son môi từ thiên nhiên” theo định hướng giáo dụcSTEAM” với mong muốn nghiên cứu khả năng vận dụng giáo dục STEAM gópphần nâng cao chất lượng dạy học trong giai đoạn đổi mới căn bản và toàn diệngiáo dục hiện nay. Đề tài bao gồm các nội dung sau: Làm rõ khái niệm giáo dụcSTEAM, đề xuất qui ...