Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Góp phần phát triển tư duy sáng tạo cho HS THPT thông qua giải toán max – min trong hình học toạ độ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Góp phần phát triển tư duy sáng tạo cho HS THPT thông qua giải toán max – min trong hình học toạ độ" nhằm điều tra thực trạng về tình hình dạy và học chủ đề max – min trong hình học toạ độ ở trường THPT; Nghiên cứu các kiến thức nền tảng liên quan đến chủ đề max – min trong hình học toạ độ qua SGK và các tài liệu tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Góp phần phát triển tư duy sáng tạo cho HS THPT thông qua giải toán max – min trong hình học toạ độ SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI:GÓP PHẦN PHÁT TRIỂN TƯ DUY SÁNG TẠO CHO HỌC SINH THPT THÔNG QUA GIẢI TOÁN MAX – MIN TRONG HÌNH HỌC TOẠ ĐỘ LĨNH VỰC: CHUYÊN MÔN TOÁN Năm học 2021 – 2022 1 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƯỜNG THPT HUỲNH THÚC KHÁNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI:GÓP PHẦN PHÁT TRIỂN TƯ DUY SÁNG TẠO CHO HỌC SINH THPT THÔNG QUA GIẢI TOÁN MAX – MIN TRONG HÌNH HỌC TOẠ ĐỘ LĨNH VỰC: CHUYÊN MÔN TOÁN Nhóm tác giả: Nguyễn Thị Kim Duyên Đậu Thanh Kỳ Tổ bộ môn: Toán – Tin Năm thực hiện: 2022 Số điện thoại: 0914.927.156 2 PHẦN 1. ĐẶT VẤN ĐỀI. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI Trong những năm gần đây, tốc độ phát triển nhanh chóng của tri thức nhân loại và sựtiến bộ của khoa học kĩ thuật, đặc biệt là công nghệ thông tin làm cho mô hình dạy họctheo tiếp cận nội dung không còn phù hợp nữa. Nghị quyết Hội nghị BCH Trung ương Đảng lần thứ tám (Khóa XI) về đổi mới cănbản, toàn diện giáo dục và đào tạo nêu rõ: Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy vàhọc theo hướng hiện đại; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến thức,kỹ năng của người học; khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Tậptrung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật vàđổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực. Ở trường phổ thông nói chung, việc dạy học môn toán để đáp ứng được yêu cầu đổimới trong giai đoạn hiện nay phải tập trung vào việc hình thành và phát triển các năng lựcchung cũng như các năng lực chuyên biệt của môn toán như: năng lực tư duy (gồm: tư duylôgic; tư duy phê phán; tư duy sáng tạo; khả năng suy diễn, lập luận toán học), năng lựctính toán (gồm: năng lực sử dụng các phép tính; năng lực sử dụng ngôn ngữ toán; nănglực mô hình hóa; năng lực sử dụng công cụ, phương tiện hỗ trợ tính toán). Tư duy sáng tạo của con người là “chìa khóa” đưa thế giới không ngừng phát triển,nhờ có tư duy sáng tạo mới giúp con người khám phá, phát minh ra những công trình vĩđại làm thay đổi thế giới. Phát triển tư duy sáng tạo cho HS (HS) là việc làm rất quantrọng và cần thiết trong quá trình dạy học, giáo dục HS. Phát triển tư duy sáng tạo sẽ giúpHS tự tin vào bản thân để không ngừng khám phá, tìm tòi, phát hiện cái mới; sáng tạo sẽgiúp HS chủ động tiếp thu kiến thức, có nghị lực và niềm tin để chinh phục những khó khăntrong học tập. Cao hơn tư duy sáng tạo sẽ giúp HS tìm ra con đường ngắn nhất, nhanhnhất để đạt thành công trong học tập, trong cuộc sống. Trong chương trình toán học phổ thông, bài toán max – min trong hình học toạ độđóng một vai trò khá quan trọng. Nó thường xuất hiện là câu khó trong các đề thi học kỳ,thi vào các trường Chuyên, thi HSG các cấp, thi tốt nghiệp THPT. Max – min trong hìnhhọc toạ độ là phần kiến thức có nhiều tiềm năng trong việc phát triển tư duy sáng tạo(TDST) cho HS, nội dung xuyên suốt từ hình học Oxy ở lớp 10 cho đến Oxyz ở lớp 12.Mặc dù tầm quan trọng của các bài toán max – min trong hình học toạ độ lớn như thế,nhưng nó không được dạy như một chủ đề biệt lập, nó chỉ được lồng ghép vào một số bàitoán trong chương trình. Chính vì vậy HS không được học một cách bài bản, không xâuchuỗi được kiến thức trong khi nội dung kiến thức chuyên đề này xuyên suốt trong chươngtrình môn Toán ở nhà trường phổ thông. Với những trăn trở như trên, chúng tôi lựa chọn đề tài: “Góp phần phát triển tư duysáng tạo cho HS THPT thông qua giải toán max – min trong hình học toạ độ” nhằmkhơi gợi tư duy, định hướng giải toán trong hình học toạ độ với mong muốn giúp các emHS hứng thú và đạt hiệu quả cao hơn khi học chủ đề này. 1II. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU. - Điều tra thực trạng về tình hình dạy và học chủ đề max – min trong hình học toạ độở trường THPT. - Nghiên cứu các kiến thức nền tảng liên quan đến chủ đề max – min trong hình họctoạ độ qua SGK và các tài liệu tham khảo. - Triển khai đề tài trong quá trình dạy học bằng cách lựa chọn các kiến thức và bàitoán cực trị trong hình học toạ độ phù hợp đưa vào các tiết học chính khoá, các tiết họcthêm buổi chiều và các buổi bồi dưỡng HSG. - Kiểm tra, đánh giá, trao đổi với HS, giáo viên toán qua đó thấy được hiệu quả củaviệc áp dụng đề tài như thế nào và đồng thời điều chỉnh việc dạy học nội dung cực trị tronghình học toạ độ cho phù hợp nhằm nâng cao chất lượng khi dạy học chủ đề này nói riêngcũng như học môn toán nói chung.III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ...