Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Nâng cao hứng thú học tập môn lịch sử Việt Nam giai đoạn 1946 - 1954 bằng phương pháp lồng ghép âm nhạc và kể chuyện nhân vật lịch sử trong giảng dạy Lịch sử 12

Mục đích nghiên cứu của đề tài nhằm góp một phần giúp các em học sinh có những kiến thức lịch sử nhất định để trang bị cho kỳ thi tốt nghiệp, thi học sinh giỏi tỉnh; Khắc phục tình trạng “học vẹt” lịch sử. Mục đích chuyển từ “giáo viên là trung tâm” sang “lấy học sinh làm trung tâm”.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Nâng cao hứng thú học tập môn lịch sử Việt Nam giai đoạn 1946 - 1954 bằng phương pháp lồng ghép âm nhạc và kể chuyện nhân vật lịch sử trong giảng dạy Lịch sử 12 MỤC LỤC TrangA. Mở đầu 01I. Lý do chọn đề tài 01II. Mục đích nghiên cứu 02III. Đối tượng nghiên cứu 02IV. Phương pháp nghiên cứu 02B. Nội dung 03I. Cơ sở lý luận của vấn đề 03II. Thực trạng của vấn đề 04III. Giải pháp thực hiện 051. Phương pháp lồng ghép kể chuyện nhân vật lịch sử trong 05giảng dạy lịch sử2. Phương pháp sử dụng âm nhạc trong dạy học lịch sử 12, phần lịch 13sử Việt Nam (1946 - 1954)3. Hiệu quả 19C. Kết luận, kiến nghị 191. Bài học kinh nghiệm 192. Kiến nghị, đề xuất 20Phụ lục 21Tài liệu tham khảo 1 A. MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Công cuộc đổi mới đất nước hiện nay đòi hỏi giáo dục phổ thông phải đàotạo những con người phát triển toàn diện, phục vụ công nghiệp hóa, hiện đạihóa. Mỗi môn học ở nhà trường phổ thông với đặc trưng của mình đều phải gópphần đào tạo thế hệ trẻ, trong đó có môn Lịch sử. Đối với bất cứ nước nào, môn Lịch sử đều có chức năng quan trọng trongđào tạo năng lực của học sinh, đào tạo con người có bản sắc dân tộc, có tư duyđộc lập sáng tạo. Riêng đối với Việt nam, lịch sử càng giữ vai trò cực kì quantrọng gắn với sự tồn vong của quốc gia - dân tộc. Năm 1941, khi về nước trựctiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã biên soạn quyểnLịch sử nước ta bằng thơ lục bát và mở đầu bằng 2 câu: ...Dân ta phải biết sử ta Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam... Biết để tường tận nguồn gốc mình mà đấu tranh giành độc lập dân tộc vàtiến bộ xã hội. Có thể khẳng định rằng, tác dụng của môn lịch sử không chỉ cungcấp kiến thức về quá khứ (giáo dưỡng) mà còn có tác dụng về tình cảm phẩmchất, đạo đức, quan điểm chính trị (giáo dục) nhận thức tư tưởng và khả nănghành động (phát triển). Thế nhưng, trong nhiều năm qua, do những nguyên nhân khách quan vàchủ quan, chất lượng học tập lịch sử ngày càng giảm sút, đến mức báo động.Những năm gần đây nhiều báo, tạp chí, ở Trung ương và địa phương đã lên tiếngvề tình trạng giảm sút chất lượng một cách nghiêm trọng về môn lịch sử. Mộtcuộc điều tra với chủ đề: Thanh niên Hồ Chí Minh trong sự nghiệp bảo tồn vàphát huy văn hóa dân tộc đã thu được những số liệu đáng buồn như sau: Trongsố 1800 người được hỏi thì có 39% không biết Hùng Vương là ai, 65% khôngbiết Trương Định; 49% nói sai về Trần Quốc Toản; 64% trong số 468 sinh viêncủa một số trường học hỏi không biết gì về Lương Thế Vinh, về anh hùng TôVĩnh Diện, Phan Đình Dót, Bế Văn Đàn...; 83% học sinh, sinh viên, thanh thiếuniên không biết về các nhân vật, sự kiện lịch sử đặt tên cho các đường phố, màhọ đang sống hay rất quen thuộc. Vì vậy, trong dạy học mục đích của các môn học nói chung và của mônlịch sử nói riêng ở phổ thông đều góp phần đào tạo thế hệ trẻ theo mục tiêu giáodục chung của Đảng và Nhà nước trên cơ sở nội dung của môn học. Vậy nêncũng như các môn học khác, bộ môn lịch sử có nhiệm vụ “Hoàn chỉnh vốn kiếnthức ở trình độ kiến thức phổ thông của học sinh về lịch sử để làm cơ sở cho sựhình thành thế giới quan khoa học và đạo đức công dân xã hội chủ nghĩa của laođộng mới trên đất nước ta”. Để hoàn thành nhiệm vụ này, bộ môn lịch sử phảicung cấp đầy đủ cho học sinh những tri thức cần thiết về quá trình phát triển hợpquy luật của lịch sử dân tộc và thế giới. Nhưng do đặc điểm của bộ môn lịch sửhọc sinh không thể trực tiếp “Trực quan sinh động” với sự kiện đã qua, cho nêntrong giai đoạn nhận thức cảm tính của các em không thể có cảm giác và tri giác 2về sự kiện. Vì vậy giáo viên phải tìm cách dạy như thế nào để cho học sinh cảmthấy thích học lịch sử và có như vậy học lịch sử mới đạt được hiệu quả cao. Qua nhiều năm giảng dạy, qua kết quả khảo sát tôi rút ra những nhận xét ...