Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Phát triển năng lực vận dụng kiến thức chủ đề Vi sinh vật - Sinh học 10 vào thực tiễn đời sống

Mục đích nghiên cứu của đề tài nhằm nâng cao khả năng tiếp thu, tính chủ động, sáng tạo trong học tập bộ môn Sinh học của học sinh thì việc gắn các kiến thức, ứng dụng thực tế bộ môn vào các bài giảng hàng ngày trong giảng dạy Sinh học ở các trường THPT hiện nay ít được chú trọng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Phát triển năng lực vận dụng kiến thức chủ đề Vi sinh vật - Sinh học 10 vào thực tiễn đời sốngTRƯỜNG THPT NGUYỄN CHÍ THANH SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM***************************************************************************************************SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAMTRƯỜNG THPT NGUYỄN CHÍ THANH Độc lập - Tự do - Hạnh phúc An Giang, ngày 25 tháng 02 năm 2019 BÁO CÁO KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM I. Sơ lược lý lịch tác giả: - Họ và tên: VÕ HỒNG TRINH Nam, nữ: nữ - Ngày tháng năm sinh: 03/ 03/ 1987 - Nơi thường trú: Ấp Phú Thuận A, xã Phú Lâm, huyện Phú Tân, tỉnh An Giang. - Đơn vị công tác: Trường THPH Nguyễn Chí Thanh - Chức vụ hiện nay: Giáo viên - Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm sinh học - Lĩnh vực công tác: Giảng dạy sinh học. II. Sơ lược đặc điểm tình hình đơn vị:  Đặc điểm tình hình đơn vị: Qua việc giảng dạy ở trường THPT Nguyễn Chí Thanh, tôi nhận thấy với các lớp đa số các em có lực học trung bình thì có nhiều học sinh còn lúng túng khi trình bày, nhiều học sinh chưa biết tự học, tự khai thác các kiến thức trong sách giáo khoa. Với các lớp có đa số học sinh học lực khá giỏi, thì khả năng tự học, tự khai thác kiến thức trong sách giáo khoa cũng như các nguồn tài liệu khác rất tốt nhưng các em lại không mấy quan tâm đến các kiến thức thực tế, các kiến thức xã hội…. vốn hiểu biết rất ít. Có******************************************************************************************************************************* GV: Võ Hồng Trinh Trang 1TRƯỜNG THPT NGUYỄN CHÍ THANH SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM*************************************************************************************************** nhiều học sinh không có biết mà các em đã được học ở bậc tiểu học và trung học cơ sở. Bên cạnh đó thì các phương pháp giảng dạy truyền thống, với các câu hỏi đơn giản học sinh chỉ cần đọc sách giáo khoa là trả lời được… làm cho học sinh luôn thụ động trong quá trình tiếp thu kiến thức mới. Với đề tài này có thể thấy được cách vận dụng để giải thích các hiện tượng thực tế có hệ thống qua một số bài, hỗ trợ giáo viên dạy học trong một số tiết, qua đó cung cấp cho học sinh những kiến thức bổ ích, thiết thực, tạo niềm tin vào khoa học, say mê học tập, vận dụng kiến thức vào đời sống và sản xuất.  Tên sáng kiến: PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC CHỦ ĐỀ VI SINH VẬT - SINH HỌC 10 VÀO THỰC TIỄN ĐỜI SỐNG  Lĩnh vực: Sinh học III. Mục đích, yêu cầu của sáng kiến: 1. Thực trạng ban đầu trước khi áp dụng sáng kiến Kiến thức sinh học ngày càng có nhiều ứng dụng trong các lĩnh vực của đời sốngsản xuất, y tế, sức khỏe, ... Vì vậy, yêu cầu của việc dạy học sinh học phải gắn với thựctiễn, khơi gợi hứng thú học tập cho học sinh, giúp học sinh tự tìm lấy được kiến thức chomình và từ đó, biết vận dụng những kiến thức đã học vào thực tiễn cuộc sống một cách cóhiệu quả hơn. Để làm được điều đó, ngoài việc cải các nội dung chương trình sách giáokhoa, đổi mới phương pháp dạy học còn phải đa dạng hóa các hình thức dạy học, để làmsao dạy học trên lớp gắn với thực tế nhiều hơn nhẳm phát huy tính tích cực của các emtrong việc chiếm lĩnh tri thức. Những tưởng rằng, với một khối lượng kiến thức đồ sộ như vậy, thực tế cuộc sốngcủa các em sẽ vô cùng phong phú, các em hoàn toàn có khả năng làm chủ được kiến thứccủa mình, việc vận dụng kiến thức của các em trong đời sống thức tế ở chính gia đình củamình, việc giải thích những hiện tượng xảy ra hàng ngày xung quanh các em chỉ là “vấnđề đơn giản” ... Nhưng điều đó đã không diễn ra trên thực tế như những gì chúng ta mongđợi.******************************************************************************************************************************* GV: Võ Hồng Trinh Trang 2TRƯỜNG THPT NGUYỄN CHÍ THANH SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM*************************************************************************************************** Sau khi học xong chương trình sinh học 10, nhiều học sinh còn ngỡ ngàng khi ănsữa chua, các em không biết quy trình làm thế nào, thậm chí nhiều em còn chưa biết cảthành phần và tác dụng của nó. Với kiến thức về sinh học phân tử, sinh học tế bào, sinh học vi sinh vật, ở trên lớpcác em có thể mô tả một cách đầy đủ và chính xác về Cấu trúc axit nucleic, cấu trúcprotein, cấu trúc virut, nêu đúng những định nghĩa, khái niệm về sinh trưởng của vi sinhvật, cấu trúc các loại virut, bệnh truyền nhiễm... Thế nhưng, với những câu hỏi đại loạinhư: “Lấy thêm một số thí dụ ứng dụng trong thực tế về phân giải vi sinh vật, bệnh dovirut...”, cũng thực sự làm cho các em lúng túng. Nhiều học sinh còn không thể giải thíchđược những hiện tượng rần gần gũi với đời sống: Tại sao khi muối dưa, cà nếu không đểráo nước trước khi muối thì dưa dễ bị nổi váng? hay tại sao virut HIV chỉ lây từ người nàysang người khác mà không lây sang vật nuôi?... Các kiến thức sinh học về vi sinh vật lẽ ra phải là một trong các cơ sở tốt nhất đểcác em vận dụng vào thực tiễn, nhưng điều đó dường như vẫn còn “xa vời” đối với cácem. Quan sát bao bì một loại bột giặt thấy trong thành phần có chứa enzim, ...