Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Rèn luyện kĩ năng phân tích vectơ cho học sinh trung bình trường trung học phổ thông

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Rèn luyện kĩ năng phân tích vectơ cho học sinh trung bình trường trung học phổ thông" nhằm nghiên cứu phương pháp giảng dạy giải bài tập toán theo hướng hình thành và rèn luyện kỹ năng giải toán cho học sinh. Khơi gợi cho học sinh sự hứng thú trong giải toán, kích thích trí tò mò của học sinh giúp các em hiểu bài toán một cách tổng quát.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Rèn luyện kĩ năng phân tích vectơ cho học sinh trung bình trường trung học phổ thông SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƯỜNG PTDTNT THPT NỘI TRÚ SỐ 2 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMRÈN LUYỆN KĨ NĂNG PHÂN TÍCH VEC TƠ CHOHỌC SINH TRUNG BÌNH TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG Nghệ An, tháng 4 năm 2023 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƯỜNG PTDTNT THPT NỘI TRÚ SỐ 2 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆMRÈN LUYỆN KĨ NĂNG PHÂN TÍCH VEC TƠ CHOHỌC SINH TRUNG BÌNH TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG Tác giả: 1)Trần Thị Thanh Vĩnh 2) Phan Thị Hồng Hải Năm thực hiện: 2022 – 2023 Số điện thoại: 0966230017 Nghệ An, tháng 4 năm 2023 A. MỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tài Việc dạy học theo chương trình sách giáo khoa đổi mới vừa mở ra mộttrang mới trong giáo dục phổ thông vừa đặt ra một thử thách không hề nhỏ đối vớiviệc dạy học tại trường phổ thông. Đặc biệt tại trường PT dân tộc nội trú mà đốitượng chúng tôi giảng dạy trực tiếp là con em đồng bào dân tộc thuộc vùng 135 cóhoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Các em tiếp cận chương trình sách giáo khoa mới lớp10 trong khi lớp 9 các em vẫn đang học chương trình cũ và vẫn còn rất nhiều thiếusót nên việc bắt nhịp cũng như tiếp cận vấn đề còn khá khó khăn, mới mẻ. Kháiniệm vec tơ lên lớp 10 được xem như hoàn toàn mới với các em, mặc dù các emcũng đã được bắt gặp trong một số bài toán vật lí trước đó. Nhưng nhìn chung,khái niệm vec tơ lên lớp 10 các em mới được học một cách đầy đủ và bài bản hơn.Nếu xét về điểm toán với mức đầu vào như hiện tại thì đại đa số các em điểm toánở mức 4-5 điểm, với mức xuất phát thấp như vậy nên việc thiết kế bài dạy và cóchương trình rèn luyện kĩ năng cụ thể, khoa học và hiệu quả đối với các em rấtquan trọng và đòi hỏi người giáo viên phải rất đầu tư, kiên trì và linh hoạt. Một trong những mục đích dạy toán ở trường phổ thông là: Phát triển ở họcsinh những năng lực và phẩm chất trí tuệ, giúp học sinh biến những tri thức khoahọc của nhân loại được tiếp thu thành kiến thức của bản thân, thành công cụ đểnhận thức và hành động đúng đắn trong các lĩnh vực hoạt động cũng như tronghọc tập hiện nay và sau này. Trong đường lối đổi mới giáo dục đã khẳng định: “Phải đổi mới phươngpháp giáo dục đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếptư duy sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng phương pháp tiên tiến vàphương tiện hiện đại vào quá trình dạy học, đảm bảo điều kiện và thời gian tựhọc, tự nghiên cứu cho học sinh”. Như vậy, quan điểm chung về đổi mới phương pháp dạy học đã khẳngđịnh, cốt lõi của việc đổi mới phương pháp dạy học môn toán ở trường THPT làlàm cho học sinh học tập tích cực, chủ động, chống lại thói quen học tập thụđộng. Làm cho học sinh nắm được một cách chính xác, vững chắc và có hệthống những kiến thức và kỹ năng toán học phổ thông cơ bản, hiện đại, phù hợpvới thực tiễn và có năng lực vận dụng những tri thức đó vào những tình huốngcụ thể, vào đời sống, vào lao động sản xuất, vào việc học tập các bộ môn khoahọc khác. Việc giải bài tập toán là hình thức tốt nhất để củng cố, hệ thống hóa kiến 1thức và rèn luyện kỹ năng, là một hình thức vận dụng kiến thức đã học vàonhững vấn đề cụ thể, vào thực tế, vào những vấn đề mới, là hình thức tốt nhấtđể giáo viên kiểm tra về năng lực, về mức độ tiếp thu và khả năng vận dụngkiến thức đã học. Việc giải bài tập toán có tác dụng lớn trong việc gây hứng thú học tậpcho học sinh nhằm phát triển trí tuệ và góp phần giáo dục, rèn luyện con ngườihọc sinh về nhiều mặt. Việc giải một bài toán cụ thể không những nhằm mộtdụng ý đơn nhất nào đó mà thường bao hàm ý nghĩa nhiều mặt như học sinh đãdùng đúng phương pháp để giải đúng một vấn đề toán và cao hơn là một vấn đềnào đó ngoài thực tế mang tính lôgic toán. Trong phạm vi sáng kiến kinh nghiệm tôi xin trình bày một số kinh nghiệm trong việc giảng dạy về: “RÈN LUYỆN KĨ NĂNG PHÂN TÍCH VEC TƠ CHO HỌC SINH TRUNG BÌNH TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG «.2. Điểm mới của đề tài - Nghiên cứu phương pháp giảng dạy giải bài tập toán theo hướng hìnhthành và rèn luyện kỹ năng giải toán cho học sinh. Khơi gợi cho học sinh sự hứngthú trong giải toán, kích thích trí tò mò của học sinh giúp các em hiểu bài toán mộtcách tổng quát. Sau đó phân tích bài toán: đâu là giả thiết, đâu là kết luận. Tiếptheo giúp học sinh chuyển bài toán sang ngôn ngữ véctơ - Hướng cho học sinh làm quen và sử dụng thành thạo “Quy trình bốn bướcgiải bài toán hình học bằng PPVT”. Bước 1: Chọn các véctơ cơ sở. Bước 2: Dùng phương pháp phân tích véctơ và các phép toán véctơ để biểudiễn, chuyển ngôn ngữ từ hình học thông thường sang ngôn ngữ véctơ. Bước 3: Giải bài toán véctơ. ...