Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Sử dụng sơ đồ đường chuyển biểu kiến của Mặt trời để giải các bài tập về hệ quả chuyển động của Trái đất quanh Mặt trời

Mục đích của sáng kiến kinh nghiệm là nhằm giúp các em hiểu bản chất của sự vật, hiện tượng Trái đất chuyển động quanh Mặt trời, từ đó tự thiết lập được công thức để tính toán cũng như giải thích các hiện tượng tự nhiên liên quan đến chuyển động của Trái đất quanh Mặt trời.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Sử dụng sơ đồ đường chuyển biểu kiến của Mặt trời để giải các bài tập về hệ quả chuyển động của Trái đất quanh Mặt trời SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐIỆN BIÊN TRƯỜNG THPT CHUYÊN LÊ QUÝ ĐÔNSÁNG KIẾN: SỬ DỤNG SƠ ĐỒ ĐƯỜNG CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN CỦA MẶT TRỜI ĐỂ GIẢI BÀI TẬP VỀ HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG CỦA TRÁI ĐẤT QUANH MẶT TRỜI. Tác giả: Trương Thị Vy Đơn vị công tác: Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn. Điện Biên Phủ, tháng 4 năm 2015 1 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc BÁO CÁO TÓM TẮT NỘI DUNG, BẢN CHẤT, HIỆU QUẢ SÁNG KIẾN Tên sáng kiến: Sử dụng sơ đồ đường chuyển biểu kiến của Mặt trời để giảicác bài tập về hệ quả chuyển động của Trái đất quanh Mặt trời Tên cá nhân thực hiện: Trương Thị Vy Thời gian đã được triển khai thực hiện: Từ ngày 20/08/2014 đến ngày10/04/20151. Sự cần thiết, mục đích của việc thực hiện sáng kiến: Trong các chuyên đề ôn thi học sinh giỏi môn Địa lý cấp THPT, chuyên đềchuyển động của Trái đất và hệ quả, luôn được coi là khó, trìu tượng đối với cảgiáo viên dạy và học sinh. Vì vậy, trong năm học 2014 – 2015 tôi xây dựng đề tàinghiên cứu: Sử dụng sơ đồ đường chuyển biểu kiến của Mặt trời để giải các bàitập về hệ quả chuyển động của Trái đất quanh Mặt trời” nhằm giúp các em hiểubản chất của sự vật, hiện tượng Trái đất chuyển động quanh Mặt trời, từ đó tự thiếtlập được công thức để tính toán cũng như giải thích các hiện tượng tự nhiên liênquan đến chuyển động của Trái đất quanh Mặt trời.2. Phạm vi triển khai thực hiện Học sinh lớp 10 trường phổ thông trung học chuyên Lê Quý Đôn và học sinhtrong đội tuyển học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp Quốc gia.3. Mô tả sáng kiến: Sử dụng sơ đồ đường chuyển động biểu kiến của mặt trời trong năm giữa haiđường chí tuyến để giải các bài tập tính toán và giải thích các hiện tượng tự nhiênliên quan đến chuyển động của Trái đất quanh mặt trời: - Tính ngày mặt trời lên thiên đỉnh, xác định vĩ độ địa lý của một địa điểmkhi biết ngày Mặt trời lên thiên đỉnh. - Sử dụng sơ đồ giải thích hiện tượng tự nhiên liên quan đến chuyển độngcủa Trái đất quanh Mặt trời. 24. Kết quả, hiệu quả mang lại: Nhờ sử dụng sơ đồ trong giải các bài tập vận động của Trái đất giúp họcsinh hiểu bản chất hiện tượng Trái đất chuyển động quanh Mặt trời và vận dụnggiải thích được các hiện tượng tự nhiên xảy ra hàng ngày liên quan đến chuyểnđộng của Trái đất quanh Mặt trời. Trong năm học 2014 – 2015, kết quả ôn luyện đội tuyển học sinh giỏi Quốcgia môn Địa lý đạt một giải nhì, một giải ba. Đây cũng là năm đầu tiên có học sinhđạt giải nhì Quốc gia môn Địa lý.5. Đánh giá về phạm vi ảnh hưởng của sáng kiến: Sáng kiến có khả năng áp dụng ở tất cả trường THPT trong toàn tỉnh, đặcbiệt trong công tác ôn luyện học sinh giỏi các cấp môn Địa lý.6. Kiến nghị, đề xuất: Năm học 2015 – 2016 tiếp tục xây dựng giải pháp: “ Sử dụng hệ thống sơ đồ vềchuyển động của Trái đất để giải các bài tập liên quan đến các vận động của Trái đất” Ý kiến xác nhận của Hiệu trưởng Điện Biên Phủ, ngày 10 tháng 4 năm 2015 Người báo cáo Trương Thị Vy 3 NỘI DUNG GIẢI PHÁPA. Mục đích, sự cần thiết. Trong các chuyên đề ôn thi học sinh giỏi môn Địa lý cấp THPT, chuyên đềchuyển động của Trái đất và hệ quả, luôn được coi là khó, trìu tượng đối với cảgiáo viên dạy và học sinh. Vì vậy, trong năm học 2014 – 2015 tôi xây dựng đề tàinghiên cứu: Sử dụng sơ đồ đường chuyển biểu kiến của Mặt trời để giải các bàitập về hệ quả chuyển động của Trái đất quanh Mặt trời” nhằm giúp các em hiểubản chất của sự vật, hiện tượng Trái đất chuyển động quanh Mặt trời, từ đó tự thiếtlập được công thức để tính toán cũng như giải thích các hiện tượng tự nhiên liênquan đến chuyển động của Trái đất quanh Mặt trời.B. Phạm vi triển khai thực hiện - Học sinh lớp 10 trường phổ thông trung học chuyên Lê Quý Đôn và họcsinh trong đội tuyển học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp Quốc gia. - Biên soạn tài liệu dùng chung trong tổ chuyên môn.C. Nội dung: I. Tình trạng giải pháp đã biết: - Sử dụng các công thức để tính ngày mặt trời lên thiên đỉnh, xác định vĩ độcủa một điểm.... - Giáo viên làm đề cương cho học sinh học các câu hỏi giải thích các hiệntượng tự nhiên liên quan đến chuyển động của Trái đất quanh Mặt trời. - Ưu điểm: dựa vào công thức học sinh tính nhanh được ...