Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Sử dụng thuật toán lùa bò vào chuồng để giải các bài toán đếm

"Đếm" ở đây không phải đơn thuần là đếm 1, 2, 3, ... mà còn cần ở người đếm một sự khéo léo và có thể có một chút kỹ thuật. Bên cạnh đó để giúp các em học sinh có kiến thức khoa học cơ bản, hiện đại, tiến tiến, có tính tự lập và khả năng sáng tạo, nhận thức ở mức độ cao, tư duy tốt về lập trình. Các phương pháp đếm đơn giản là một trong những vấn đề mà bất cứ người lập trình tin học đều cần phải nắm vững.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Sử dụng thuật toán lùa bò vào chuồng để giải các bài toán đếm I. ĐẶT VẤN ĐỀI.1. Lý do chọn đề tài Sự phát triển như vũ bão của Công nghệ Thông tin và Truyền thông đóng vaitrò không nhỏ trong sự phát triển chung của nhân loại. Đảng và nhà nước đã xác địnhrõ ý nghĩa và tầm quan trọng của tin học, Công nghệ Thông tin và Truyền thông cũngnhư yêu cầu đẩy mạnh của ứng dụng Công nghệ Thông tin, đào tạo thế hệ trẻ năngđộng, sáng tạo, nắm vững tri thức khoa học công nghệ để làm chủ trong mọi hoàn cảnhcông tác và hoạt động xã hội trong thời kỳ công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Chính vì xác định được tầm quan trọng đó nên nhà nước đã đưa môn tin học vàotrong nhà trường và ngay từ tiểu học học sinh được tiếp xúc môn tin học để làm quendần với lĩnh vực công nghệ thông tin, tạo nền móng ban đầu để học những phần nângcao tiếp theo. Đối với các em học sinh, có thể nói đây là một hành trang để giúp cácem vững bước đi tới tương lai - tương lai của thời đại công nghệ thông tin bùng nổ! Trong chương trình Tin học THPT lớp 10 học sinh được giới thiệu các kiến thứcđại cương về tin học, lớp 11 học sinh được giới thiệu về lập trình, lớp 12 học sinhđược học về cơ sở dữ liệu. Đặc biệt, chương trình Tin học lớp 11 là phần được cho làkhó cho Thầy Cô giáo cũng như học sinh, vì phải làm thế nào để học sinh có thể hiểuđược ngôn ngữ lập trình, để từ đó có thể lựa chọn và thiết kế thuật toán. Chương trìnhtin học lớp 11 nhằm rèn luyện tư duy về thuật toán cho học sinh, rèn luyện kĩ năng lậptrình, tính kiên trì, tỉ mỉ cẩn thận. Đối với học sinh thì phải làm quen với lối suy nghĩlogic với sự hoạt động của máy tính, mà đây lại là một lối suy nghĩ hoàn toàn khác vớicác môn học khác. Từ thực tiễn giảng dạy học sinh đại trà cũng như học sinh đội tuyển học sinh giỏiTin học của trường THPT tôi thấy rằng, học sinh gặp khó khăn khi chuyển lời giải cácbài toán từ toán sang ngôn ngữ lập trình. Đặc biệt là việc phân tích bài toán, nhận biếtbài toán đó có thể giải quyết bằng phương pháp nào, cỏ lời giải tối ưu hay không? Để hệ thống lại các chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi (HSG) Tin học mà tôi đãdạy trong nhiều năm qua, đồng thời qua quá trình nghiên cứu, giảng dạy, tham khảo ýkiến đồng nghiệp, tôi thấy rằng một số bài toán tin học có liên quan đến việc đếm.Chính vì vậy tôi chọn viết đề tài về chuyên đề “Sử dụng thuật toán “lùa bò vàochuồng” để giải các bài toán đếm”. 1 I.2. Mục tiêu nghiên cứu Đếm là công việc quan trọng và đơn giản mà chúng ta làm thường ngày, điềuđó thì không cần phải bàn đến làm gì? Điều đáng nói ở đây là công việc có vẻ nhàmchán đó lại chứa bao điều thú vị, nhất là khi gặp những bài toán yêu cầu ta phải đếm. Đếm ở đây không phải đơn thuần là đếm 1, 2, 3, ... mà còn cần ở người đếmmột sự khéo léo và có thể có một chút kỹ thuật. Bên cạnh đó để giúp các em học sinhcó kiến thức khoa học cơ bản, hiện đại, tiến tiến, có tính tự lập và khả năng sáng tạo,nhận thức ở mức độ cao, tư duy tốt về lập trình. Các phương pháp đếm đơn giản là mộttrong những vấn đề mà bất cứ người lập trình tin học đều cần phải nắm vững. I.3. Nhiệm vụ nghiên cứu Trước hết là thực hiện đổi mới phương pháp giảng dạy Tin học làm cho học sinhtìm ra những kết quả sáng tạo, lời giải hay trên một số “dạng bài toán tin có liên quanđến việc đếm”; giúp bản thân nắm vững hơn nữa về tư duy thuật toán, khả năng lậptrình, đồng thời để trao đổi và học tập kinh nghiệm với các quý thầy cô giáo trongnhóm Tin học của nhà trường nói riêng và các quý thầy cô giảng dạy môn Tin họctrong ngành nói chung. I.4. Đối tượng nghiên cứu Trong nghiên cứu này, các học sinh được chọn là các em học sinh học môn Tinhọc khối 10, khối 11, các học sinh là thành viên của đội tuyển HSG môn Tin học, vàmột số giáo viên đứng lớp dạy Tin học ở các trường THPT trên địa bàn. I.5. Các phương pháp nghiên cứu * Phương pháp suy luận, tổng hợp: kết hợp từ nhiều nguồn tài liệu tham khảo củacác tác giả và tra cứu trên mạng internet với các đề thi HSG rút ra những kinh nghiệm,hệ thống lại kiến thức, mở ra các hướng mới. * Phương pháp trò chuyện – phỏng vấn: trao đổi tâm tình với nhiều HSG để nắmtình hình trong việc giải các bài toán tin về dãy số (mảng). * Phương pháp khảo sát: bản thân được tham gia giảng dạy các lớp, đội tuyểnHSG, các kỳ tập huấn; tham khảo các thầy cô, đồng nghiệp giảng dạy đội tuyển nhiềunăm nên có tìm hiểu thêm về các phương pháp làm bài của các em học sinh. * Phương pháp phân tích lý luận: phân tích giúp học sinh nắm thật rõ bản chấtvấn đề, lựa chọn được phương pháp giải cho phù hợp. 2 II. NỘI DUNG ĐỀ TÀI II. 1. Lịch sử của vấn đề nghiên cứu Trong những năm liên tiếp dạy bồi dưỡng HSG môn Tin Học lớp 10, 11, 12 thiHSG cấp Tỉnh, c ...