Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Thiết kế hoạt động sân khấu tương tác để tổ chức học tập trải nghiệm trong môn Lịch sử lớp 10 ở trường trung học phổ thông

Sáng kiến "Thiết kế hoạt động sân khấu tương tác để tổ chức học tập trải nghiệm trong môn Lịch sử lớp 10 ở trường trung học phổ thông" được hoàn thành với mục tiêu nhằm nghiên cứu cơ sở lí luận về hoạt động trải nghiệm và hình thức sân khấu tương tác; Phân tích và đánh giá thực trạng về việc thiết kế và tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo cho học sinh trong dạy học Lịch sử 10 ở trường THPT tại Anh Sơn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Thiết kế hoạt động sân khấu tương tác để tổ chức học tập trải nghiệm trong môn Lịch sử lớp 10 ở trường trung học phổ thông PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lí do chọn đề tài: Chương trình GDPT 2018 hướng tới mục tiêu bảo đảm phát triển toàn diệncả về phẩm chất và năng lực người học thông qua nội dung giáo dục với nhữngkiến thức, kĩ năng cơ bản, thiết thực, hiện đại. Do đó, việc đổi mới phương phápdạy và học theo định hướng phát triển năng lực cho người học là nhiệm vụ thiếtyếu. Để đảm bảo được điều đó, phải thực hiện chuyển từ phương pháp dạy họctheo lối “truyền thụ một chiều” sang dạy cách học, cách vận dụng kiến thức, rènluyện kỹ năng, hình thành năng lực và phẩm chất, tăng cường việc học tập trongnhóm, đổi mới quan hệ GV - HS theo hướng cộng tác. Chương trình lịch sử 10 năm 2018 được xây dựng theo hướng mở, với nộidung kiến thức đa chiều, chứa đựng nhiều vấn đề, rất phù hợp để GV có thể vậndụng các KTDH tích cực vào thiết kế và tổ chức DHHT. Thông qua các nhiệm vụtương đối phức tạp, đòi hỏi HS phải hợp tác để giải quyết, phát huy tính chủ động,sáng tạo, hình thành và phát triển các năng lực cần thiết cho HS, đặc biệt là nănglực giao tiếp và hợp tác, góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Lịch sử. Đểthực hiện được hiệu quả chương trình giáo dục phổ thông mới thì giáo dục cầnthực hiện đúng đắn nguyên lý giáo dục “học đi đôi với hành, lý luận gắn liền vớicuộc sống, giáo dục nhà trường gắn liền với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội”hoạt động giúp học sinh liên hệ, vận dụng được những điều đã học vào thực tiễncuộc sống. Và việc học trải nghiệm của học sinh nhằm phát huy tính sáng tạo chohọc sinh, tạo ra các môi trường khác nhau để học sinh được trải nghiệm nhiều nhất,đồng thời là sự khởi nguồn sáng tạo, biến những ý tưởng sáng tạo của học sinhthành hiện thực để các em thể hiện hết khả năng sáng tạo của mình. Hoạt động học tập trải nghiệm là một quá trình xã hội bao gồm hoạt độngdạy và hoạt động học. Hai hoạt động này được liên hệ bằng vốn hiểu biết và kinhnghiệm cụ thể của người học. Học sinh được trực tiếp thực hiện các hoạt độngtrong và ngoài nhà trường khi tham gia các hoạt động trải nghiệm sáng tạo dưới sựhướng dẫn của giáo viên. Trên cơ sở đó, giáo viên hệ thống hoá những tri thức, kĩnăng, kĩ xảo, đáp ứng mục tiêu dạy học. Để thực hiện tốt và phát triển năng lực,phẩm chất cho học sinh đáp ứng những yêu cầu đổi mới của giáo dục theo địnhhướng mà Bộ giáo dục và đào tạo đề ra, củmg như đáp ứng kì vọng của nhữngngười dân vào nền giáo dục văn minh, tiến bộ và hiện đại. Sân khấu tương tác là một trong những hình thức đem lại hiệu quả kíchthích sự chủ động của học sinh cao. Trong quá trình học sinh tham gia sân khấutương tác, học sinh có cơ hội rèn luyện các kĩ năng: làm việc nhóm, khả năng vậndụng kiến thức vào tình huống thực tế,…. Cùng với đó, học sinh là người trực tiếptổ chức, thiết kế sân khấu tương tác nên sẽ có không gian thể hiện cá tính, quanđiểm cá nhân vào một vấn đề chung, từ đó nhìn nhận được giá trị của bản thânmình. Xuất phát từ những lý do trên tôi đã nghiên cứu, tìm tòi và thực hiện đề tài“Thiết kế hoạt động sân khấu tương tác để tổ chức học tập trải nghiệm trong môn1Lịch sử lớp 10 ở trường trung học phổ thông” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệmtrao đổi cùng đồng nghiệp để nâng cao giáo dục môn học Lịch sử cho học sinhTHPT nói chung. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 2.1. Mục tiêu: Thiết kế hoạt động sân khấu tương tác để tổ chức học tập trảinghiệm trong môn Lịch sử lớp 10 ở trường trung học phổ thông. 2.2. Nhiệm vụ - Nghiên cứu cơ sở lí luận về hoạt động trải nghiệm và hình thức sân khấutương tác. - Phân tích và đánh giá thực trạng về việc thiết kế và tổ chức các hoạt độngtrải nghiệm sáng tạo cho học sinh trong dạy học Lịch sử 10 ở trường THPT tạiAnh Sơn - Hướng dẫn học sinh thiết kế hoạt động sân khấu tương tác cho một số bàihọc trong môn Lịch sử 10. - Tổ chức sân khấu tương tác và thu thập kết quả thực nghiệm tại trườngTHPT Anh Sơn 1 và từ đó đánh giá tính khả thi và hiệu quả của đề tài. 3. Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động sân khấu tương tác để tổ chức học tậptrải nghiệm trong môn Lịch sử lớp 10 ở trường trung học phổ thông 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu: Không gian: Lớp 10A3, 10A4 Trường THPT Anh Sơn 1 Thời gian: 9/2022 - 9/2023 5. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu tài liệu, Phương pháp quan sát Phương pháp điềutra Phương pháp thống kê, Phương pháp thực nghiệm 6. Tính mới của đề tài: Đối với dạy học Lịch sử sân khấu tương tác là mộthình thức còn khá mới mẻ và ít được sử dụng trong dạy học. Vì vậy, nhóm tác giảtìm hiểu và tham khảo các đề tài, tài liệu đề cập đến những vấn đề chung của hoạtđộng trải nghiệm và sân khấu tương tác, tiến hành thực nghiệm và đánh giá tínhkhả thi của hoạt động trải nghiệm và sân khấu tương tác. PHẦN 2. NỘI DUNG CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN 1.1. Cơ sở lí luận của việc thiết kế sân khấu tương tác theo định hướng pháttriển năng lực học sinh trong môn Lịch sử lớp 10 1.1.1. Định hướng đối mới phương pháp dạy học Lịch sử ở trường trung họcphổ thông 1.1.1. Định hướng đối mới phương pháp dạy học địa lí ở trường trung học phổthông. Hiện nay chúng ta đang sống và làm việc trong sự phát triển của côngnghệ thông tin, nền kinh tế mở cửa hội nhập trước những yêu cầu của xã hội cần cósự đổi mới. Trong đó đào tạo về nhân lực cho đất nước thì giáo dục được coi làquốc sách hàng đầu. Vì vậy Đảng và Nhà nước các tầng lớp nhân dân đặc biệt quantâm từ đó đã đề ra những yêu cầu cho việc đổi mới phương pháp cũng như là hình2thức dạy học. Tính đến thời điểm hiện tại nền giáo dục Việt Nam đã có những đổimới, bước chuyển mình của giáo dục mới phải nói đến sự ra đời của chương trìnhGiáo dục p ...