Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Thiết kế hoạt động trãi nghiệm-sáng tạo chủ đề pH cho học sinh lớp 11

Việc định hướng cho các em nghiên cứu về một số chất chỉ thị tự nhiên sẽ kích thích sự tìm tòi nghiên cứu, sáng tạo cho các em, đồng thời tìm ra sản phẩm hướng tới cuộc thi NCKH dành cho học sinh trung học hàng năm. Mời các bạn cùng tham khảo bài viết dưới đây để nắm nội dung của sáng kiến kinh nghiệm!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Thiết kế hoạt động trãi nghiệm-sáng tạo chủ đề pH cho học sinh lớp 11Báo cáo kết quả thực hiện sáng kiến Năm học 2019-2020 SỞ GD & ĐT AN GIANG CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG THPT TÂN CHÂU Độc Lập – Tự Do – Hạnh Phúc ……….o0o………. An Giang, ngày 03 tháng 02 năm 2020 BÁO CÁO KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN I. SƠ LƯỢC LÍ LỊCH TÁC GIẢ: - Họ và tên: TRỊNH THỊ MINH THƯ. Nam/nữ: nữ - Ngày tháng năm sinh: 06/9/1984 - Nơi thường trú: Tổ 11, khóm Long Quới C, phường Long Phú, Tân Châu, An giang. - Đơn vị công tác: THPT Tân Châu - Chức vụ hiện nay: Giáo viên - Lĩnh vực công tác: Giảng dạy môn hóa. II. TÊN SÁNG KIẾN: Thiết kế hoạt động trãi nghiệm-sáng tạo chủ đề pH cho học sinh lớp 11. III. LĨNH VỰC: Môn hóa học. IV. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU CỦA SÁNG KIẾN: IV.1. Thực trạng ban đầu trước khi áp dụng sáng kiến: Nền giáo dục nước ta đang chuyển dần từ giáo dục định hướng nội dung kiến thức sang giáo dục định hướng theo năng lực, theo đó người học khi tốt nghiệp ra trường phải có đủ năng lực để đáp ứng yêu cầu của xã hội cũng như thị trường lao động. Do vậy, giáo dục cần phải được thay đổi theo hướng tăng cường, tạo điều kiện tối đa để HS được trải nghiệm. HĐTNSTlà hoạt động giáo dục có mối quan hệ bổ sung, hỗ trợ cho hoạt động dạy học nhằm mục tiêu đào tạo thế hệ trẻ có sức sáng tạo, biết vận dụng những kiến thức đã học vào thực tế, đồng thời giáo dục HS những phẩm chất như tính tự chủ, tính độc lập, biết chia sẻ và quan tâm đến người khác... HĐTNST là một bộ phận không thể thiếu của quá trình phát triển toàn diện, góp phần phát triển toàn diện nhân cách cho thế hệ sau này. Hóa học - ngành khoa học thực nghiệm, nghiên cứu về thành phần, cấu trúc, tính chất và sự thay đổi của vật chất, là cầu nối các ngành khoa học tự nhiên khác như vật lí học, địa chất học, sinh học... Tổ chức các HĐTNST trong dạy học Hóa học là cần thiết bởi ngoài các năng lực chung, dạy học Hóa học còn cần phát triển các năng lực đặc thù môn học như năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học, năng lực nghiên cứu khoa học và lực thực hành hóa học, năng lực tính toán, năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn hóa học, năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống, năng lực sáng tạo và kĩ năng sống. Xuất phát từ các lí do nêu trên, để tổ chức dạy học Hóa học một cách hiệu quả, cần thiết phải thiết kế các HĐTNST trong dạy học môn Hóa học cho HS theo định hướng phát triển năng lực.Giáo viên: Trịnh Thị Minh Thư 1Báo cáo kết quả thực hiện sáng kiến Năm học 2019-2020 IV.2. Sự cần thiết phải áp dụng sáng kiến: Có bao giờ bạn tự hỏi mình rằng: “Mỹ phẩm của mình đang dùng có pH là bao nhiêu, thực phẩm mình sử dụng hằng ngày có pH phù hợp với sức khỏe hay không hoặc nước của mình đang uống có pH cao hay thấp,…?” Đó chính là những câu hỏi thể hiện được tầm quan trọng của độ pH trong đời sống con người của chúng ta. Đặc biệt nhất đó chính là nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của mỗi con người chúng ta. Giá trị pH có ý nghĩa lớn trong thực tế: Chẳng hạn thực vật có thể sinh trưởng bình thường trong đất có khoảng pH xác định đặc trưng cho mỗi loại cây. Từ việc xác định và đánh giá chính xác pH của môi trường đất, nước, ...mà HS có thể điều chỉnh, thay đổi pH môi trường, nâng cao hiệu quả và chất lượng cuộc sống, tăng cường sức khỏe của bản thân. Mặt khác, đối với HS phổ thông, chất chỉ thị màu trong phòng thí nghiệm không phải lúc nào cũng có sẵn. Những chất này đa số được sở giáo dục cấp về trường, nếu sử dụng nhiều sẽ bị thiếu hụt. Vì vậy việc định hướng cho các em nghiên cứu về một số chất chỉ thị tự nhiên sẽ kích thích sự tìm tòi nghiên cứu, sáng tạo cho các em, đồng thời tìm ra sản phẩm hướng tới cuộc thi NCKH dành cho học sinh trung học hàng năm. IV.3. Nội dung sáng kiến: IV.3.1. Tiến trình thực hiện: IV.3.1.1. Chuẩn bị: - Giáo viên: Thiết bị thí nghiệm đo pH: giấy chỉ thị, bút đo pH… - Học sinh: Kiến thức về pH, các mẫu vật làm thí nghiệm (đất, đậu xanh, vôi, hoa atiso đỏ, củ nghệ già, bắp cải tím…) IV.3.1.2. Giao nhiệm vụ: Giáo viên chia lớp thành 6 nhóm để phân chia nhiệm vụ cụ thể: - Nhiệm vụ 1: đo pH của đất, tiến hành trồng cây đậu xanh, cải tạo đất bằng vôi. - Nhiệm vụ 2: Đo pH các chất trong cuộc sống hàng ngày và điều chế chất chỉ thị axit-bazơ từ bắp cải tím, củ nghệ, hoa atiso đỏ. IV.3.1.3. Tiến hành hoạt động trãi nghiệm, sáng tạo- ghi nhận hình ảnh và số liệu. IV.3.1.4. Học sinh hoàn thành bài báo cáo nộp cho giáo viên. IV.3.1.5. Nhận xét, đánh giá. IV.3.2. Thời gian thực hiện: Dự kiến 3 tiết (trong phòng thí nghiệm); 1tuần (ngoài trời). IV.3.3. Biện pháp tổ chức: IV.3.3.1. Dặn dò học sinh chuẩn bị những vật dụng cần thiết: - Sổ ghi chép cá nhân, máy ảnh hoặc điện thoại, giấy lọc. - Mẫu đất lấy ở những 5 khu vực khác nhau. - Các dung dịch trong cuộc sống thường gặp: nước ngọt có ga, chanh, giấm ăn, nước cam, sữa rửa mặt, nước giặt omo, nước giaven, kem đánh răng, banking soda… - Bắp cải tím, hoa actiso đỏ, củ nghệ già. IV.3.3.2. Phân chia nhóm, giao nhiệm vụ: (Thực hiện trong lớp học: dự kiến 45 phút) - Phân nhóm: Chia lớp thành 6 nhóm. tương ứng với 2 hoạt động.(Căn cứ các HS cùng khu vực xóm, xã để phân nhóm, có danh sách kèm theo).Giáo viên: Trịnh Thị Minh Thư 2Báo cáo kết quả thực hiện sáng kiến ...