Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Thiết kế một số chủ đề dạy học STEM trong chương Este - Lipit (SGK hóa học lớp 12 THPT)

Mục đích của sáng kiến là đề xuất nội dung và xây dựng chủ đề dạy học theo nội dung tích hợp STEM vào bài giảng Este - Lipit cho học sinh 12 hai khối KHTN và KHXH, góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học môn hóa học THPT.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Thiết kế một số chủ đề dạy học STEM trong chương Este - Lipit (SGK hóa học lớp 12 THPT) MỤC LỤC Nội dung TrangA. ĐẶT VẤN ĐỀ 1B. NỘI DUNG NGHIÊN CỨUChương 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 3 1. Cơ sở lí luận 3 2. Cơ sở thực tiễn 5Chương 2. THIẾT KẾ MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THEO ĐỊNHHƯỚNG GIÁO DỤC STEM 5 1. Nội dung tiến hành trong dạy học STEM 7 2. Một số chủ đề dạy học STEM trong chương 1 hóa học lớp 12 THPT 2.1. Giáo án dạy học STEM: Điều chế xà phòng organic từ chất béo 8 2.2. Giáo án dạy học STEM: Thiết kế chế độ ăn lành mạnh dành cho học 10sinh trường THPT chuyên Phan Bội Châu.Chương 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM 14 1. Mục đích thực nghiệm. 14 2. Tổ chức thực nghiệm 14 3. Nội dung thực nghiệm 15 4. Địa điểm, thời gian và đối tượng thực nghiệm 15 5. Kết quả thực nghiệm sư phạm 15 5.1. Điều chế xà phòng organic từ chất béo 5.2. Thiết kế chế độ ăn lành mạnh dành cho học sinh trường THPTchuyên Phan Bội Châu. 28 6. Đánh giá 36 7. Kết luận về thực nghiệm 37C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 37TÀI LIỆU THAM KHẢO 39PHỤ LỤC 40 A. ĐẶT VẤN ĐỀ1. Lí do chọn đề tài Trước sự bùng nổ của cuộc cách mạng 4.0, giáo dục có vai trò ngày càng quantrọng trong sự phát triển của xã hội. Theo Chỉ thị số 16/CT-TTg của Thủ tướng Chínhphủ ngày 04/05/2017 đã đưa ra giải pháp về mặt giáo dục: “Thay đổi mạnh mẽ cácchính sách, nội dung, phương pháp giáo dục và dạy nghề nhằm tạo ra nguồn nhân lựccó khả năng tiếp nhận các xu thế công nghệ sản xuất mới, trong đó cần tập trung vàothúc đẩy đào tạo về khoa học, công nghệ, kĩ thuật và toán học (STEM), ngoại ngữ, tinhọc trong chương trình giáo dục phổ thông”, đồng thời đưa ra nhiệm vụ: “Thúc đẩytriển khai giáo dục về khoa học, công nghệ, kĩ thuật và toán học (STEM) trongchương trình giáo dục phổ thông; tổ chức thí điểm tại một số trường phổ thông ngaytừ năm học 2017-2018”. Giáo dục STEM giúp hình thành và phát triển năng lực giải quyết vấn đề củahọc sinh (HS); đồng thời giúp HS chủ động, tích cực và sáng tạo vận dụng được kiếnthức thông qua thực hành, ứng dụng. Tuy nhiên, đây là phương thức dạy học khôngdễ áp dụng bởi nó đòi hỏi sự đầu tư về thời gian, kinh phí, cơ sở vật chất, trong khikhung chương trình dạy học lại có giới hạn. Do vậy, vận dụng phương thức dạy họcnày trong bộ môn Hoá học như thế nào, trong thời điểm nào là băn khoăn, trăn trở củarất nhiều giáo viên hiện nay. Mặc dù đã có một số nghiên cứu, các bài viết, tài liệu vềgiáo dục STEM ở Việt Nam tuy nhiên các công trình nghiên cứu bàn về cơ sở lí luậncủa giáo dục STEM và vận dụng nó vào dạy học bộ môn, đặc biệt là các chủ đề dạyhọc STEM trong môn Hóa học còn hạn chế. Bên cạnh đó, theo thống kê một vài năm trở lại đây, trong kỳ thi THPT quốcgia, số học sinh đăng ký bài thi khoa học xã hội (KHXH) luôn áp đảo số học sinhđăng ký bài thi khoa học tự nhiên (KHTN). Vậy phải dạy học STEM cho lượng họcsinh đông đảo ấy như thế nào? Phải chăng các học sinh trội về khoa học xã hội đứngngoài cuộc trong xu thế phát triển giáo dục STEM? Tôi nhận thấy rằng, khi triển khaidạy học STEM cho các đối tượng học sinh hoàn toàn khác nhau, đặc biệt là khi HS đãbước vào năm cuối cấp THPT, các giáo viên đều gặp phải những khó khăn nhất định. Trong chương Este – Lipit (SGK Hoá học 12), các em học sinh được trang bịkiến thức về cấu tạo, tính chất của este cùng một vài ứng dụng của este trong cuộcsống. Nhưng bài tập chương này chủ yếu là các bài tập tính toán liên quan đến phảnứng đốt cháy este, phản ứng thuỷ phân este Trong vài năm trở lại đây, kì thi THPTquốc gia đã tăng cường thêm một vài câu ...