Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Tích hợp bài toán thực tiễn trong dạy học Toán học

Vấn đề tích hợp các bài toán thực tiễn vào dạy học toán học rất đa dạng và phong phú. Cả về lý luận và thực tiễn dạy học đều chứng tỏ chúng có hiệu quả trong việc phát triển tư duy, giải quyết và ứng dụng. Với mong muốn có một tài liệu bổ ích cho dạy học TaiLieu.VN đã sưu tầm và đăng tải đề tài sáng kiến kinh nghiệm "Tích hợp bài toán thực tiễn trong dạy học Toán học”. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Tích hợp bài toán thực tiễn trong dạy học Toán học 1 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH QUẢNG TRỊ TRƢỜNG THPT LÊ LỢI **** SÁNG KIẾNTÍCH HỢP BÀI TOÁN THỰC TIỄN TRONG DẠY HỌC TOÁN HỌC Lĩnh vực/ Môn: Toán học Tên tác giả: Lê Thị Kiều Ngân GV môn: Toán Đơn vị công tác: Trường THPT Lê Lợi ĐÔNG HÀ, THÁNG 2/2022 1 MỤC LỤC TrangI. MỞ ĐẦU............................................................................................................ 2II. NỘI DUNG....................................................................................................... 21. Thực trạng của vấn đề ....................................................................................... 22. Mô tả, phân tích giải pháp: ................................................................................ 22.1.Giải một bài toán liên quan thực tiễn như thế nào .......................................... 22.1.1. Các thành phần của bài toán có liên quan đến thực tiễn. ............................ 22.1.2 Các bước giải bài toán có liên quan đến thực tiễn. ...................................... 32.1.3. Một số ví dụ minh họa ................................................................................ 32.2 Xây dựng bài toán có liên quan đến thực tiễn................................................. 72.2.1. Các bước xây dựng bài toán có liên quan đến thực tiễn ............................. 72.2.2. Một số kỹ thuật xây dựng bài toán .............................................................. 72.2.3. Một số minh họa.......................................................................................... 72.2.3.1. Xây dựng bài toán có liên quan đến hình học không gian. ...................... 72.2.3.2. Xây dựng bài toán có liên quan đến kiến thức phương trình, bất phươngtrình ....................................................................................................................... 92.2.3.3. Xây dựng bài toán có liên quan đến mũ, logarit .................................... 102.2.3.4. Xây dựng bài toán có liên quan với kiến thức đạo hàm và ứng dụng ... 112.2.3.5. Xây dựng bài toán có liên quan đến kiến thức tích phân ....................... 123. Biện pháp thực hiện: ....................................................................................... 124. Kết quả và bài học kinh nghiệm:..................................................................... 13III. KẾT LUẬN ................................................................................................... 15TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 16 2 I. MỞ ĐẦU Trong giảng dạy môn toán, ngoài việc giúp học sinh nắm chắc kiến thứccơ bản Toán học, phát huy tư duy, tích cực, sáng tạo, biết lựa chọn các phươngpháp toán học để giải quyết các bài toán là điều rất cần thiết. Bên cạnh việc giảiquyết các bài toán thuần túy toán học thì có các bài toán có chứa nội dung thựctiễn, các bài toán liên quan với thực tiễn luôn làm cho học sinh hào hứng,thíchthú, đặc biệt các bài toán có nội dung thực tiễn gần gũi với cuộc sống xungquanh các em. Việc tiếp cận bài toán và giải quyết các bài toán này rất có ý nghĩa, trongbối cảnh đã xây dựng chương trình học mới phát huy tính tích cực trong việcứng dụng Toán học vào thực tiễn chiếm phần trọng tâm không nhỏ và tiến tớiphát hành sách giáo khoa mới. Vấn đề tích hợp các bài toán thực tiễn vào dạy học toán học rất đa dạng vàphong phú. Cả về lý luận và thực tiễn dạy học đều chứng tỏ chúng có hiệu quảtrong việc phát triển tư duy, giải quyết và ứng dụng. Với mong muốn có một tàiliệu bổ ích cho dạy học nên tôi xin trình bày đề tài sáng kiến kinh nghiệm: “ Tích hợp bài toán thực tiễn trong dạy học Toán học”. II. NỘI DUNG. 1. Thực trạng của vấn đề Toán học là một trong nh ng m n hoa học cơ bản mang tính tr u tượng,nh ng m hình ứng dụng của nó rất rộng rãi và gần gũi trong mọi lĩnh vực củađ i sống xã hội, trong hoa học lý thuyết và hoa học ứng dụng. Tuy nhiên, nólà một môn học khó, đòi hỏi ở mỗi học sinh phải có một sự nỗ lực rất lớn đểchiếm lĩnh. Chính vì vậy, đối với mỗi giáo viên dạy toán cần tìm hiểu cấu trúccủa chương trình, nội dung của sách giáo khoa, nắm v ng phương pháp dạy học,để t đó tìm ra nh ng biện pháp dạy học hiệu quả. Trong nh ng năm dạy học tại trư ng THPT Lê Lợi, tôi thấy gặp các bàitoán thực tiễn các em còn lúng túng việc xác định thông tin số liệu đầu vào, yếutố cần giải quyết, mô hình hóa thành bài toán thuần túy và lựa chọn phươngpháp toán học để tìm ra kết quả. Rất nhiều học sinh không biết xử lý t đâu vàbỏ qua các bài toán này khi học và hi đi thi, đặc biệt các bài kiểm tra định kì,Tốt nghiệp THPT Quốc Gia. Với thực trạng trên,trên cơ sở chương trình giáo dục môn toán THPThiện hành, nh ng kinh nghiệm giảng dạy, trình độ học tập của học sinh, tôiđã hệ thống các bài toán , phân dạng, phát triển và chuyển giao đã manglại hiệu quả trong dạy học tại các lớp t i đang giảng dạy. 2. Mô tả, phân tích giải pháp: 2.1.Phương pháp phân tích bài toán liên quan thực tiễn: 2.1.1. Các thành phần của bài toán có liên quan đến thực tiễn. Bài toán có nội dung thực tiễn là bài toán chứa các tình huống thực tiễn,các giả thiết hoặc d kiện của bài toán có liên quan đến thực tiễn cuộc sống. Vìvậy, trong giảng dạy, bên cạnh việc sưu tầm nh ng bài toán có nội dung thựctiễn là điều rất cần thiết. ...