Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Vận dụng các kỹ thuật dạy học tích cực để nâng cao hiệu quả tiết dạy thực hành Lịch sử 10 tại trường THPT Đô Lương 1

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Vận dụng các kỹ thuật dạy học tích cực để nâng cao hiệu quả tiết dạy thực hành Lịch sử 10 tại trường THPT Đô Lương 1" nhằm tìm đến những nội dung bài học phù hợp với các kỹ thuật dạy học và có thể mang lại hiệu quả cao nhất, qua đó góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học. Nhất là trong bối cảnh, nhà trường đang còn thiếu thốn rất nhiều phương tiện, thiết bị dạy học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Vận dụng các kỹ thuật dạy học tích cực để nâng cao hiệu quả tiết dạy thực hành Lịch sử 10 tại trường THPT Đô Lương 1 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài Chương trình giáo dục phổ thông 2018 ban hành kèm theo Thông tư số32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục vàĐào tạo xây dựng trên quan điểm coi mục tiêu giáo dục phổ thông là giáo dục conngười toàn diện, giúp học sinh phát triển hài hòa về đức, trí, thể, mĩ. Chương trìnhgiáo dục phổ thông mới được xây dựng một cách bài bản, từ chương trình tổng thểđến các chương trình môn học, hoạt động giáo dục. Tuy nhiên, cái mới, nhất làtrong giáo dục, không phải lúc nào cũng diễn ra một cách dễ dàng, nhất là việcchuyển từ chương trình giáo dục nặng về truyền thụ kiến thức, sang định hướngphát triển phẩm chất, năng lực người học; lại tác động tới nhiều đối tượng khácnhau, từ người dạy, người học đến cả cha mẹ học sinh. Trước yêu cầu đổi mới để đáp ứng Chương trình giáo dục phổ thông mới,đòi hỏi giáo viên phải tích cực vận dụng các phương pháp và kỹ thuật dạy học tíchcực nhằm hình thành năng lực người học. Đặc biệt, để thay đổi thực trạng của việcdạy và học môn Lịch sử trong nhà trường phổ thông, một trong những yêu cầu cấpthiết đối với các thầy cô giáo bộ môn Lịch sử đó là làm sao để có thể gây hứng thú,yêu thích môn Lịch sử cho học sinh. Muốn vậy, người giáo viên phải biết vận dụnglinh hoạt, hợp lý các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực theo định hướngphát triển năng lực học sinh. Chủ trương của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã được sự hưởng ứng rộng khắptrong đội ngũ nhà giáo với các hình thức phong phú và đa dạng. Sở Giáo dục vàĐào tạo Nghệ an triển khai nhiệm vụ năm học, ban hành kế hoạch, công văn hướngdẫn định hướng cho việc đổi mới phương pháp dạy học, tăng cường cơ sở vật chấtvà thiết bị dạy học… Đội ngũ giáo viên đã nhận thức đúng đắn về sự cần thiết vàcó nhiều cố gắng thực hiện đổi mới phương pháp dạy học. Những kết quả bướcđầu đạt được là động lực to lớn để giáo viên và học sinh tiếp nối, lan tỏa và thêmyêu hơn nữa môn Lịch sử. Trong các kỹ thuật dạy học có những kĩ thuật dạy học chung, có những kĩthuật đặc thù của từng phương pháp dạy học. Ngày nay, người ta chú trọng pháttriển và sử dụng các kỹ thuật dạy học phát huy tính tích cực, sáng tạo của ngườihọc như “động não”, “tia chớp”, “bể cá”, “bản đồ tư duy”, “trình bày mộtphút”…nhằm phát huy năng lực, phẩm chất của người học, tạo hứng thú cho ngườihọc luôn là những trăn trở của thầy cô trong quá trình đứng lớp. Năm học 2022 – 2023 trong chương trình lớp 10 giành thời lượng cho cáctiết dạy thực hành sau các chủ đề. Đây là những tiết dạy rất quan trọng đối với họcsinh. Nhiều giáo viên còn hiểu sai về các tiết dạy thực hành, chủ yếu cho các emhọc sinh làm bài tập trắc nghiệm hoặc tự luận. Mục tiêu, yêu cầu của các tiết dạythực hành môn lịch sử lớp 10 phải hình thành năng lực, phẩm chất cho học sinh.Những tiết dạy thực hành này nhiều giáo viên còn lúng túng, ít tài liệu tham khảovà khó dạy, giáo viên cần nhiều thời gian đầu tư. Trong quá trình thực hiện giảng dạy lớp 10 Sách giáo khoa mới, chúng tôi 1đã tiến hành thử nghiệm nhiều kĩ thuật dạy học trong tiết thực hành và thấy rằnghiệu quả đem lại rất cao đối với giáo viên và học sinh. Xuất phát từ những lý dotrên, với mong muốn góp phần đổi mới và nâng cao hiệu quả dạy học môn lịch sử,chúng tôi quyết định làm sáng kiến kinh nghiệm với đề tài “Vận dụng các kỹthuật dạy học tích cực để nâng cao hiệu quả tiết dạy thực hành Lịch sử 10 tạitrường THPT Đô Lương 1” để nghiên cứu, tìm hiểu và áp dụng trong quá trìnhdạy học các tiết thực hành lịch sử. 2. Mục đích nghiên cứu Đề tài nghiên cứu nhằm tìm đến những nội dung bài học phù hợp với các kỹthuật dạy học và có thể mang lại hiệu quả cao nhất, qua đó góp phần nâng cao hiệuquả dạy và học. Nhất là trong bối cảnh, nhà trường đang còn thiếu thốn rất nhiềuphương tiện, thiết bị dạy học. 3. Đối tượng nghiên cứu Chủ thể: Nghiên cứu, phân tích đánh giá thực trạng và đưa ra các giải phápvận dụng các kỹ thuật dạy học tích cực có hiệu quả vào tiết dạy Thực hành Lịch sử10- THPT Khách thể: Học sinh khối 10. 4. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu, thu thập và xử lý thông tin, tài liệu. - Phương pháp phân tích, tổng hợp, đánh giá. - Phương pháp thống kê. - Phương pháp đàm thoại, phỏng vấn. - Phương pháp thực nghiệm sư phạm. 2 PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về vận dụng các kỹ thuật dạy họctích cực để nâng cao hiệu quả tiết dạy Thực hành Lịch sử 10- THPT 1. Cơ sở lý luận Giáo dục là nền tảng của xã hội, là cơ sở tiền đ ...