Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Vận dụng lí thuyết chuẩn độ axit – bazơ trong giảng dạy Hóa học ở trường chuyên và phục vụ bồi dưỡng học sinh giỏi quốc gia, Quốc tế

Mục tiêu nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm là vận dụng lý thuyết về phân tích chuẩn độ để phân loại, xây dựng tiêu chí các bài tập về chuẩn độ thể tích phục vụ cho bồi dưỡng học sinh giỏi Quốc gia.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Vận dụng lí thuyết chuẩn độ axit – bazơ trong giảng dạy Hóa học ở trường chuyên và phục vụ bồi dưỡng học sinh giỏi quốc gia, Quốc tếTrường THPT Chuyên Lương Văn Tụy GV: Đoàn Thị Kim Dung CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VỆT NAM Độc lập - Tự do – Hạnh phúc BẢN ĐĂNG KÝ SÁNG KIẾN NĂM HỌC 2014-2015I. TÊN SÁNG KIẾN: “VẬN DỤNG LÍ THUYẾT CHUẨN ĐỘ AXIT – BAZƠ TRONG GIẢNG DẠY HÓA HỌC Ở TRƯỜNG CHUYÊN VÀ PHỤC VỤ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI QUỐC GIA, QUỐC TẾ”II. TÁC GIẢ SÁNG KIẾN: ĐOÀN THỊ KIM DUNG- Ngày sinh: 21/07/1979- Chức danh: Tổ phó chuyên môn tổ Hóa- Học vị: Thạc sỹ- Địa chỉ: Trường THPT chuyên Lương Văn Tụy – Tp Ninh Bình.- Email: kimdunglvt@gmail.com-ĐTDD: 0987993666III. NỘI DUNG SÁNG KIẾNA. Giải pháp cũ thường làm- Nội dung chuẩn độ axit bazơ trong chương trình tập huấn học sinh giỏi Quốcgia, Quốc tế phải sử dụng các tài liệu là các giáo trình Hóa phân tích của cáctrường Đại học có ngành Hóa.- Khi giải các bài tập liên quan đến chuẩn độ axit bazơ phải sử dụng các côngthức tính toán rất phức tạp của chương trình Đại học:SKKN 2014-2015 - đề tài: “Vận dụng lý thuyết chuẩn độ axit – bazơ trong giảng dạy hoá học ở trườngchuyên, phục vụ việc bồi dưỡng học sinh giỏi Quốc gia, Quốc tế” 1Trường THPT Chuyên Lương Văn Tụy GV: Đoàn Thị Kim Dung Chương II: CHUẨN ĐỘ CÁC AXIT MẠNH VÀ BAZƠ MẠNH II.1.1 Chuẩn độ axit mạnh bằng bazơ mạnh Xét phép chuẩn độ Vo ml axit mạnh HY nồng độ Co mol/l (thường cần phải xácđịnh) bằng dung dịch bazơ mạnh XOH đã biết nồng độ C mol/l. Cho biết thể tíchbazơ XOH đã dùng khi chuẩn độ là V ml. * Phương trình phản ứng chuẩn độ : H+ + OH- → H2O * Thành phần tại điểm tương đương: H2O → [H+] = [OH-] = 1,00.10-7, pHTĐ = 7,00. * Đường chuẩn độ: biểu diễn sự phụ thuộc của pH theo thể tích V của dung dịch CVchuẩn thêm vào, hoặc theo tỉ số mol P = . CoVo Việc xây dựng đường chuẩn độ cho phép chọn hợp lí chất chỉ thị và đánh giásai số chuẩn độ. Để tính chính xác giá trị pH tại mọi thời điểm, xuất phát từ ĐKP CV CV h = [H+] = [OH-] -  o o (II.1) V0  V V  Vo Từ đó thiết lập được sự phụ thuộc của pH theo VXOH hoặc pH theo tỉ số mol P CV= . C oVo CV C[C o  ([ H  ]  [OH  ])] P= = (II.2) C oVo C o [C  ([ H  ]  [OH  ])] * Sai số chuẩn độ: là tỉ số % giữa lượng chất chuẩn đã cho dư hoặc cho cònthiếu so với lượng cần thiết để chuẩn độ đến điểm tương đương (ĐTĐ) C XOH C q=   HY (II.3) C HY C HY với : C’XOH là nồng độ XOH dưSKKN 2014-2015 - đề tài: “Vận dụng lý thuyết chuẩn độ axit – bazơ trong giảng dạy hoá học ở trườngchuyên, phục vụ việc bồi dưỡng học sinh giỏi Quốc gia, Quốc tế” 2Trường THPT Chuyên Lương Văn Tụy GV: Đoàn Thị Kim Dung C’HY là nồng độ HY còn dư CHY là tổng nồng độ HY tại điểm cuối chuẩn độ C oVo CC o Thay C’XOH = [OH-] –[H+] = KW/h –h và CHY =  V  Vo C  C o C  Co Ta có : q = - (h - Kw/h) (II.4) CC o II.1.2.Chuẩn độ bazơ mạnh bằng axit mạnh Xét phép chuẩn độ Vo ml bazơ mạnh XOH nồng độ Co mol/l bằng dung dịchaxit mạnh HY C mol/l. Thể tích axit HY đã dùng khi chuẩn độ là V ml. * Phương trình phản ứng chuẩn độ : OH- + H+ → H2O * Thành phần tại điểm tương đương: H2O → [H+] = [OH-] = 1,00.10-7→ pH TĐ= 7,00 * Đường chuẩn độ: được xây dựng tương tự như phép chuẩn độ axit mạnhbằng bazơ mạnh CV C[C o  ([ H  ]  [OH  ])] P= = (II.5) CoVo C o [C  ([ H  ]  [OH  ])] * Sai số chuẩn độ được thiết lập tương tự như phép chuẩn độ axit mạnh bằngbazơ mạnh. C  Co q = (h - Kw/h) (II.6) CC o Chương III: CHUẨN ĐỘ ĐƠN AXIT YẾU, ĐƠN BAZƠ YẾUIII.1.1 CHUẨN ĐỘ ĐƠN AXIT YẾU BẰNG BAZƠ MẠNH Trong trường hợp tổng quát khi chuẩn độ Vo ml axit HA nồng độ Co mol/l có hằngsố phân li axit Ka bằng dung dịch bazơ mạnh NaOH C mol/l * Phương trình phản ứng chuẩn độ:HA + XOH → XA + H2OSKKN 2014-2015 - đề tài: “Vận dụng lý thuyết chuẩn độ axit – bazơ trong giảng dạy hoá học ở trườngchuyên, phục vụ việc bồi dưỡng học sinh giỏi Quốc gia, Quốc tế” 3Trường THPT Chuyên Lương Văn Tụy GV: Đoàn Thị Kim DungTại điểm tương đương, thành phần chủ yếu của dung dịch là: A-, H2O, vì vậy dungdịch có phản ứng bazơ yếu cần chọn chỉ thị có pT > 7. * pH tương đương ...