Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Xác định và truyền thụ kiến thức cơ bản trong dạy học Lịch sử ở Trường THPT Sáng Sơn

Mục đích của sáng kiến này là trên cơ sở tìm hiểu lí luận về phương pháp dạy học môn lịch sử nói chung, việc xác định và truyền thụ kiến thức cơ bản trong dạy học lịch sử nói riêng, sáng kiến này sẽ đi sâu tìm hiểu các nguyên tắc để xác định và các biện pháp để truyền thụ kiến thức cơ bản trong dạy học lịch sử ở trường THPT Sáng Sơn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Xác định và truyền thụ kiến thức cơ bản trong dạy học Lịch sử ở Trường THPT Sáng Sơn SỞGIÁODỤCVÀĐÀOTẠOVĨNHPHÚC TRƯỜNGTHPTSÁNGSƠN =====***===== BÁOCÁOKẾTQUẢ NGHIÊNCỨU,ỨNGDỤNGSÁNGKIẾNTênsángkiến:XácđịnhvàtruyềnthụkiếnthứccơbảntrongdạyhọcLịchsửởTrườngTHPTSángSơn.Tácgiảsángkiến:PhạmThịTuyếtNhungMãsángkiến:18.57.01Sángkiếnkinhnghiệm PhạmThịTuyếtNhung BÁOCÁOKẾTQUẢ NGHIÊNCỨU,ỨNGDỤNGSÁNGKIẾN1.Lờigiớithiệu1.1.LýdochọnđềtàiXácđịnhvàtruyềnthụkiếnthứccơbảntrongdạyhọcnóichungvàtrong dạyhọclịchsửnóiriênglàvấnđềđặtravôcùngcấpthiếthiệnnay. Trongnhữngnămgầnđây,sựyếukémcủachấtlượnggiáodụccũngbiểuhiệnkhárõtrongdạyhọclịchsử ở trườngphổ thông.Biểuhiệncụ thể đượcnêutrêncácphươngtiệnthôngtinđạichúng,thểhiệnquakếtquảcủacáckìthitốtnghiệp,…nổibậtlàtìnhtrạnhcoithường,nhớ nhầmsự kiện,khônghiểu lịchsử,khôngvậndụngbàihọc,kinhnghiệmquákhứvàorènluyệnphẩmchất,đạođức,quanđiểmtư tưởng.Nguyênnhâncủatìnhtrạnhnàycónhiềunhư: quanniệmkhôngđúngvềvịtrí,chứcnăng,nhiệmvụmônlịchsửtrongđàotạo thế hệ trẻ;tácđộngtiêucựccủacơ chế thị trườngđếngiáodục,…Ngoàira,mộtnguyênnhânquantrọngkháclàsự bảothủ,lạchậuvề phươngphápdạyhọc.Chođếnnay,sự chuyểnbiếnvềphươngphápdạyhọclịchsử chưađượclàbao;phổbiếnvẫnlàcáchdạythôngbáokiếnthứccósẵn,cáchhọcthụđộng, nóichungchủyếuvẫnlàcách“Thầyđọc–tròviết”.Nếucứtiếptụccáchdạyhọcthụ độngnhư thế,chấtlượngcủabộ mônlịchsử sẽ khôngđápứngđượcyêucầuđổimớixãhội.Dođó,việctiếptụcđổimớiphươngphápdạyhọclịchsửởtrườngphổthônghiệnnaylàmộtyêucầucấpbách.Mộttrongnhữngbiện TrườngTHPTSángSơn2MônLịchSửSángkiếnkinhnghiệm PhạmThịTuyếtNhungpháprấtquantrọngnhằmnângcaochấtlượngdạyhọclịchsửlàviệcxácđịnhvàtruyềnthụkiếnthứccơbảnchohọcsinh. Xácđịnhvàtruyềnthụkiếnthứccơbảntrongdạyhọclịchsử ởtr ườngph ổthônglàbiệnphápquantrọnghàngđầu.Bởivì,chỉkhixácđịnhvàgiảngdạytốt kiếnthứccơ bảnmớigiúphọcsinhnắmvững,hiểusâu,nhớ lâukiếnthứcđồngthờibàihọcsẽkhôngkhôkhan,buồntẻ,hayquánặngnề,kíchthíchhứngthúhọctậpchocácem.Kiếnthứclịchsử rấtnhiều,baogồmnhiềuthờikì, nướckhácnhau,ởmỗinướclạicóbiếtbaonhiêusựkiệnlớn,nhỏ,phứctạp.Ởmỗixãhộilạicóbiếtbaonhiêuquanhệ chằngchéo.Vìvậygiáoviênkhôngthểdạychohọcsinhhọchếttấtcả,màphảihọccáigìthậtcơbản.Kiếnthức cơ bảnkhôngcónghĩalàsự cắtxén,màcầnlàsự lựachọn,truyềnthụ thíchhợp,cónguyêntắc,cóphươngpháp. Xuấtpháttừ tầmquantrọngcủaviệcxácđịnhvàtruyềnthụ kiếnthứccơbản,từ thựctiễndạyhọchiệnnay ởTrườngTHPT,tôinhậnthấyđâylàmộtviệclàmhếtsứccầnthiết.1.2.Thựctrạngcủađềtài1.2.1.Sơlượclịchsửcủađềtài.Cácluậnđiểm,cáckếtquảtrướcđóXácđịnhvàtruyềnthụkiếnthứctrongdạyhọclịchsử ởtrườngphổthông làmộtvấnđềquantrọng,đãđượccácnhànghiêncứutrongvàngoàinướcquan tâmnghiêncứu.*Về tàiliệunướcngoài:Thôngquacáctàiliệuđãđượcdịch,chúngtôithấyvấnđềxácđịnhvàtruyềnthụkiếnthứccơbảnđãđượcnghiêncứu,nhấnmạnhởtừnggócđộkhácnhau,tiêubiểutrongmộtsốcôngtrìnhnghiêncứusau: TiếnsỹĐairitrongcuốn“Chuẩnbịgiờhọclịchsửnhưthếnào?”đãnhấnmạnh:“Cầnphảixácđịnhkiếnthứccơ bảntrongdạyhọcquaviệcsử dụng hợplýsơ đồ mốiquanhệ giữasáchgiáokhoavànộidungbàigiảng”.CũngTrườngTHPTSángSơn3MônLịchSửSángkiếnkinhnghiệm PhạmThịTuyếtNhungtrongtácphẩmnày,tiếnsỹ đãtrìnhbàymộtsố biệnpháp,phươngphápdạyhọc.“Cầnphốihợpcácbiệnpháp,phươngphápdạymộtcáchnhuầnnhuyễn, thíchhợpđể truyềnthụkiếnthứcchohọcsinh”.Nhưvậy,tiếnsỹĐairiđãdềcậpđếntầmquantrọngcũngnhư mộtsố yêucầu,biệnphápđể xácđịnhvàtruyềnthụkiếnthứccơbảnchohọcsinhtrongdạyhọclịchsử. M.A.Đainilôptrongcuốn“lýluậndạyhọcởtrườngphổthông,mộtsốvấn đềlýluậndạyhọchiệnđại”,đãnhấnmạnhsựcầnthiếtphảiđổimớiphương phápdạyhọcnóichung,dạyhọclịchsử nóiriêngnhằmnângcaochấtlượng dạyhọc.Từđótácgiảđãkhẳngđịnh:“Chỉ cótrêncơ sởđổimớiphươngphápgiảngdạymớigiúpchohọcsinhnângcaotrìnhđộnhậnthứcnắmchắchiểusâu kiếnthứccơbản”.*Về tàiliệutrongnước:Đếnnay,đãcómộtsố sáchtàiliệunghiêncứuvềcáckhíacạnhkhácnhaucủaviệcxáchđịnhvàtruyềnthụ kiếnthứccơ bản. Trongdạyhọclịchsửcụthể,tronggiáotrình:“Phươngphápdạyhọclịchsử” xuấtbảnnăm1976,1992–1999,2002,đãđề cậpđếnnhữngvấnđề cótínhchấtlýluậnvề kiếnthứccơ bảnnhư:thế nàolàkiếnthứccơ bản,cáchxácđịnhkiếnthứccơ bản,đồngthờiđưaramộtsố biệnpháp,phươngphápdạy họcsinhnhậnthứctốtvấnđềlịchsử,nắmchắcnộidungcơbản. Cuốn:“Mộtsố chuyênđề phươngphápdạyhọclịchsử”củaPhanNgọcLiên–TrịnhĐìnhTùng–NguyễnThịCôi–TrầnVĩnhTường(Đồngchủbiên),trongbàiviết:“Đổimớiphươngphápdạyhọclịchsử mộtyếutố trựctiếp”, GS.TSPhanNgọcLiênđãnóiđếnviệcxácđịnhnộidungkiến ...